Phản ứng của các bên trước sức nóng từ hoạt động cho thuê nhà qua Airbnb

Tình trạng tranh chấp quyền lợi giữa đại diện cư dân chung cư và người cho thuê nhà, thậm chí với cả khách thuê nhà xảy ra tại một loạt các chung cư cao cấp ở TP Hồ Chí Minh đã và đang diễn ra gay gắt, tiềm ẩn nguy cơ gây mất ANTT đã không được giải quyết kịp thời. Trong khi đó, phản ứng của chính quyền cơ sở lại khá chậm chạp và vẫn theo kiểu “không quản được thì cấm”.

Một vụ xô xát giữa khách thuê nhà với lực lượng bảo vệ chung cư.

Trả lời đại diện những người cho thuê căn hộ qua ứng dụng Airbnb tại chung cư RiverGate Residence ở quận 4, TP Hồ Chí Minh vào ngày 6/11/2024, Bộ Xây dựng đã nói rõ: Theo Luật Nhà ở năm 2023, chủ sở hữu nhà ở có quyền sử dụng vào mục đích để ở và mục đích khác mà pháp luật không cấm. Luật Nhà ở 2023 cũng không có quy định cấm chủ sở hữu cho thuê căn hộ chung cư để ở. Trường hợp cho thuê nhà ở, bao gồm cả hình thức cho thuê qua Airbnb, thì các bên phải lập hợp đồng thuê nhà và kinh doanh dịch vụ lưu trú du lịch còn phải thực hiện theo quy định pháp luật về du lịch… Ngày 12/12/2024, nội dung trên cũng được Bộ Xây dựng phản hồi với Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hồ Chí Minh.

Tuy nhiên, trước tình trạng tranh chấp quyền lợi từ việc cho thuê căn hộ qua ứng dụng Airbnb, ngày 20/11/2024, UBND phường 13, quận 4 đã ra thông báo về việc yêu cầu không sử dụng căn hộ chung cư để kinh doanh dịch vụ lưu trú trái quy định pháp luật tại các chung cư trên địa bàn phường. Tại văn bản này, UBND phường 13 đề nghị chủ sở hữu, người sử dụng căn hộ chung cư trên địa bàn không trực tiếp cho thuê hoặc cho cá nhân, tổ chức thuê lại căn hộ để hoạt động kinh doanh dịch vụ lưu trú nhưng không đảm bảo đầy đủ các yêu cầu theo quy định. Đồng thời đề nghị các Ban quản trị (BQT) chung cư phối hợp với địa phương tuyên truyền, phổ biến cho cư dân và niêm yết thông báo này tại các chung cư; rà soát, trao đổi, cung cấp thông tin liên quan đến tình hình cư trú. Định kỳ hàng tháng phải cung cấp danh sách các căn hộ cho thuê tại chung cư; các căn hộ có nhiều lượt khách ra vào, nghi vấn kinh doanh lưu trú trái quy định pháp luật…

Trước đó, trong thông báo với cư dân vào ngày 10/7/2024, Ban quản lý (BQL) chung cư Millnenium ở phường 6, quận 4 đã thông tin, theo thống kê từ tháng 1/2024 đến hết tháng 6/2024, một số căn hộ tại chung cư này được sử dụng để cho khách thuê lưu trú ngắn ngày với số lượng 7.138 khách mang nhiều quốc tịch, kéo theo đó là những tệ nạn xã hội như ma túy, cờ bạc, mại dâm, lưu trú bất hợp pháp đã được phát hiện, xử lý. Thực hiện chỉ đạo của BQT, UBND phường 6, quận 4, ngày 8 - 9/7/2024 lực lượng giữ gìn trật tự của tòa nhà phối hợp với địa phương trục xuất khách thuê nhà lưu trú ngắn hạn ra khỏi căn hộ. Trên địa bàn quận 7, ngay từ ngày 21/10/2024 BQL tòa nhà Cardinal Court cũng đã mời chủ hộ lên yêu cầu ký cam kết không cho thuê căn hộ dưới hình thức Airbnb. Thậm chí chủ hộ còn phải cam kết nội dung hết sức vô lý là cam kết khách thuê không làm mất trật tự ảnh hưởng tới cư dân trong thời gian thuê căn hộ (!?)

Pano cảnh báo tới khách du lịch bằng tiếng Anh tại một chung cư.

Ngày 27/2/2025, UBND thành phố ban hành Quyết định số 26/2025/QĐ-UBND (Quyết định 26) quy định về quản lý, sử dụng nhà chung cư trên địa bàn TP Hồ Chí Minh. Ngay sau quyết định này, một loạt các chung cư trên địa bàn đã ra thông báo cấm, treo biển cảnh báo ngay tại sảnh chung cư. Ngày 21/4 vừa qua UBND phường 9, quận 4 đã xây dựng kế hoạch kiểm tra hoạt động kinh doanh căn hộ cho thuê tại các chung cư trên địa bàn từ ngày 25/4 đến hết năm nay.

Dù nội dung trong Quyết định 26 hiện cũng đã được UBND thành phố chỉ đạo Sở Xây dựng rà soát, nhưng ngày 26/4 vừa qua Hiệp hội BĐS thành phố tiếp tục có văn bản kiến nghị thành phố sửa đổi quy định này bởi quy định pháp luật không cấm. Hiệp hội BĐS thành phố còn cho rằng, tình trạng nhiều chung cư dựng pano ghi cấm cho thuê căn hộ để lưu trú ngắn hạn bằng cả tiếng Anh và cảnh báo tới khách du lịch gây bất lợi tới việc thu hút du khách quốc tế.

Điểm nóng xung đột quyền lợi là chung cư RiverGate Residence ở phường 9, quận 4. Ngày 26/4 vừa qua BQT chung cư này thông báo về “Nội dung chỉ đạo của Phòng Kinh tế hạ tầng đô thị quận 4 liên quan đến vấn đề cho thuê lưu trú ngắn ngày, theo giờ”. Theo đó, BQT này đã tập hợp nhiều ý kiến của cư dân, trong đó có cư dân đưa ra 3 luồng ý kiến. Nhóm căn cứ theo Quyết định 26 và thông báo của UBND phường 9, việc kinh doanh lưu trú ngắn ngày bị cấm, yêu cầu BQT, BQL tòa nhà có hành động cụ thể để chấm dứt các hoạt động này.

Nhóm tiếp theo dẫn chứng các văn bản pháp luật để xác định tòa nhà RiverGate Residence là nhà chung cư có mục đích sử dụng hỗn hợp, chủ sở hữu và người thuê tại đây được thực hiện hoạt động kinh doanh dịch vụ cơ sở lưu trú du lịch nếu đáp ứng đầy đủ điều kiện kinh doanh theo quy định. Nhóm thứ 3 cũng nêu rõ việc kinh doanh lưu trú ngắn ngày tại đây là một nhu cầu thực tế và hoàn toàn có thể được quản lý hiệu quả. Cư dân trong nhóm này mong muốn BQT có cơ chế quản lý minh bạch, không cấm đoán cực đoan để các hình thức khai thác tài sản hợp pháp được diễn ra một cách trật tự, đúng quy định…

Bảo Sơn