Ông Trump bất ngờ khởi động đòn thuế quan mới

Ông Trump tuyên bố Mỹ muốn có một sân chơi bình đẳng. Ảnh: New York Times.

"Về thương mại, vì mục đích công bằng, tôi sẽ đánh thuế quan đối ứng, có nghĩa là Mỹ sẽ đánh thuế bất kỳ quốc gia nào đánh thuế Mỹ. Không hơn, không kém", Reuters dẫn lời Tổng thống Trump họp báo tại Phòng Bầu dục hôm 13/2.

"Họ đánh thuế hoặc thuế quan đối với chúng tôi và chúng tôi đánh thuế lại", ông Trump phát biểu.

Tổng thống cho biết theo kế hoạch, Mỹ sẽ coi các chính sách phi thuế quan của các quốc gia khác là các hoạt động thương mại không công bằng, dẫn tới áp dụng thuế quan để đáp trả. Các biện pháp như vậy bao gồm thuế giá trị gia tăng, hay VAT, và các hoạt động khác mà Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ coi là hạn chế thương mại không công bằng.

Nhà lãnh đạo Mỹ nói rằng các nước khác sẽ không được phép gửi hàng hóa hoặc các mặt hàng khác đến Mỹ thông qua một quốc gia khác. Ông cũng gợi ý rằng các mức thuế quan bổ sung, bao gồm cả thuế nhập khẩu ôtô, đang được thực hiện, Reuters đưa tin.

"Chúng tôi muốn có một sân chơi bình đẳng", ông Trump nhấn mạnh.

VAT là thuế tiêu dùng được đánh vào các giai đoạn khác nhau của chuỗi cung ứng. Chúng "trung lập về thương mại", Quỹ Thuế phi đảng phái lưu ý hôm 12/2 trong một báo cáo cáo buộc chính quyền Trump đã nhầm lẫn khi đổ lỗi cho VAT là nguyên nhân khiến Mỹ thiếu sức cạnh tranh tại châu Âu.

Howard Lutnick, người được ông Trump đề cử làm Bộ trưởng Thương mại, cho biết mức thuế quan có thể được áp dụng sớm nhất là ngày 2/4. Ảnh: New York Times.

Thuế quan có đi có lại sẽ không có hiệu lực ngay lập tức. Ông Trump cho biết Howard Lutnick, người được ông đề cử làm Bộ trưởng Thương mại, sẽ chỉ đạo các nghiên cứu để xác định mức thuế quan phù hợp cho từng quốc gia bị ảnh hưởng.

Phát biểu tại Phòng Bầu dục, ông Lutnick khẳng định rằng ông hy vọng việc nghiên cứu này sẽ hoàn tất vào ngày 1/4.

Trong một bài đăng trên Truth Social sau sự kiện, ông Trump cho biết kế hoạch của ông sẽ bao gồm các điều khoản về "trợ cấp" và "Thuế quan phi tiền tệ và Rào cản thương mại" mà các quốc gia khác áp dụng.

"Nước Mỹ đã giúp đỡ nhiều quốc gia trong suốt những năm qua, với chi phí tài chính rất lớn. Bây giờ đã đến lúc các quốc gia phải nghĩ tới điều này và đối xử công bằng với chúng ta", ông Trump viết.

Các mức thuế quan mới sẽ tiếp nối các mức thuế do Tổng thống Trump áp đặt đối với Trung Quốc, Canada và Mexico, cũng như đối với thép và nhôm nhập khẩu.

Thuế quan của ông Trump đối với Canada và Mexico hiện tạm ngưng một tháng sau khi cả hai nước cam kết trấn áp tình trạng vượt biên trái phép và buôn bán ma túy tại biên giới với Mỹ.

Khi tranh cử tổng thống, ông Trump đã đưa ra khả năng áp thuế toàn diện đối với tất cả hàng nhập khẩu của Mỹ. Nhưng ông cũng ủng hộ Quốc hội thông qua cái mà ông gọi là "Đạo luật thương mại có đi có lại của Trump". Theo đó, đạo luật này sẽ trao quyền cho ông áp thuế đối với hàng hóa của bất kỳ quốc gia nào có mức thuế cao hơn đối với hàng hóa do Mỹ sản xuất.

Kể từ khi nhậm chức, ông Trump đã ra tín hiệu về kế hoạch áp thuế đối với Liên minh châu Âu (EU). Ông đã nhấn mạnh đến thâm hụt thương mại của Mỹ với các đối tác châu Âu và phàn nàn rằng các quốc gia EU không mua đủ ôtô hoặc thiết bị nông nghiệp của Mỹ.

Các lãnh đạo EU đã tuyên bố sẽ trả đũa các mức thuế mới của Mỹ, đồng thời cảnh báo rằng hành động của ông Trump có nguy cơ gây ra một cuộc chiến thương mại lan rộng, cuối cùng sẽ gây tổn hại cho tất cả mọi người.

Các mức thuế có đi có lại mới dự kiến được áp dụng trước chuyến thăm của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tới Nhà Trắng vào chiều 13/2.

Dương Lam