Nữ tiến sĩ lên tiếng khi bị tố đứng tác giả chính nhưng không viết gì cho sách

Hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu bản thảo giữa 3 bên

Bà Nguyễn Trà Giang cho hay, bà và ông Oliver Napila Gomez quen biết nhau từ năm 2017. Cả hai thường xuyên trao đổi về chuyên môn khoa học thể chất. Thời điểm đó, ông Oliver mới tốt nghiệp ĐH tại Philippines trong khi bà đã là tiến sĩ giảng dạy đại học ở Thái Lan. Các cuộc trao đổi của cả hai tập trung vào học thuật.

“Trong hầu hết các cuộc trao đổi này, tôi đóng vai trò là người thầy hướng dẫn (mentor) cho ông Oliver là người học (mentee)- bà Giang nói.

Tiến sĩ Nguyễn Trà Giang. Ảnh: NVCC

Đến năm 2022, ông Oliver đến Thái Lan làm việc. Bà Giang và ông Oliver liên lạc thường xuyên, đồng thời gặp gỡ để trao đổi các vấn đề học thuật liên quan.

“Trong số các vấn đề tôi thường trao đổi với ông Oliver là ý tưởng viết một cuốn sách nói về các tố chất thể lực dựa vào các nội dung và tài liệu đã có trước đó mà tôi đã soạn thảo cùng với hai chuyên gia khác. Chúng tôi đẩy vấn đề lên cao hơn và làm việc thường xuyên cho đến khi hoàn thiện bản thảo của cuốn sách A Unified System Fitness Desgin (USFD) vào tháng 8/2022”- bà Giang thông tin.

Cũng theo bà Giang, giữa bà và ông Oliver bắt đầu thảo luận và quyết định gửi bản thảo của quyển sách đến NXB Springer (Mỹ). Chính bà là người chọn phản biện bao gồm nhiều nhà khoa học, nhưng sau đó nội dung bản thảo không được xuất bản do chưa đạt được mong muốn từ phản biện.

Đến tháng 9/2023, dựa trên mỗi quan hệ nghiên cứu và đánh giá năng lực của Oliver, bà Giang mời Oliver về công tác tại UMT.

“Việc trở thành đồng nghiệp giúp tôi và ông Oliver có thêm nhiều thời gian trao đổi qua lại, cùng hợp tác điều chỉnh nội dung bản thảo sau của quyển sách, rút kinh nghiệm sau khi tôi bị từ chối từ nhà xuất bản Springer. Sau cùng, tôi đề nghị với ông Oliver tiếp tục thử gửi quyển sách đến NXB Routledge (Anh) và chúng tôi sẽ phải sửa bản thảo. Từ lúc này tôi chỉ đạo cho việc sửa bản thảo và viết lại một số nội dung, trong đó có phân chia nội dung nào do tôi viết, nội dung nào do Oliver viết và tôi kiểm tra lại. Chúng tôi đã phải tốn thêm 1 năm để làm các công tác điều chỉnh và trao đổi qua lại với nhà xuất bản Routledge (Anh Quốc)- bà Giang nói thêm.

Đến tháng 2/2024, quá trình đàm phán hoàn tất và quyển sách USFD được nhà xuất bản Routledge (Anh) đồng ý phát hành, đồng thời nhà xuất bản yêu cầu ký kết hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu bản thảo giữa 3 bên gồm bà Giang, ông Oliver Napila Gomez và NXB Routledge.

Tiến sĩ Nguyễn Trà Giang, hiện đang giữ chức vụ Viện trưởng Viện Khoahọc và Quản lý Thể dục thể thao, Trường Đại học Quản lý và Công nghệ TP.HCM(UMT).

Bà Giang khẳng định, từ khi lên ý tưởng, soạn thảo, viết chính, phản biện, thuyết phục nhà xuất bản cho đến khi ra mắt một bản thảo hoàn chỉnh để được ký kết hợp đồng xuất bản kéo dài nhiều năm. Trong suốt quá trình này, mỗi quan hệ giữa bà và ông Oliver hoàn toàn hợp tác tốt đẹp, không có bất kỳ tranh chấp nào. Việc ký kết với nhà xuất bản lớn và uy tín toàn cầu như Routledge không đơn giản và không phải là ngẫu hứng.

Tiến sĩ nước ngoài có hành động tống tiền?

Theo bà Giang, ngày 24/9/2024 quyển sách USFD đã được nhà xuất bản Routledge giới thiệu chính thức với độc giả toàn cầu. Ngày 30/9, ông Oliver nghỉ việc tại UMT và trở về Philippines thì mới thay đổi thái độ, trong khi trước đó mỗi quan hệ cả hai rất tốt đẹp. Bản thân bà cũng mời ông Oliver cùng thực hiện lễ giới thiệu quyển sách tại Việt Nam, tuy nhiên ông từ chối mà không nêu rõ lý do đồng thời bắt đầu quá trình viết các nội dung về bà trên mạng xã hội.

Bà Giang cho biết, trong tháng 10/2024, bà nhận được hàng loạt email tống tiền và vu khống từ ông Oliver. Ông này yêu cầu bà phải trả 40.000USD, đồng thời tiếp tục đăng rất nhiều bài viết không có bằng chứng trên mạng Facebook nói rằng bà vi phạm quyền sở hữu trí tuệ khi đứng tên tác giả đầu của cuốn sách và khẳng định ông là người sáng tạo và chủ sở hữu của thương hiệu USFD đồng thời là tác giả duy nhất của bản thảo của cuốn sách.

“Tôi một lần nữa khẳng định không có tranh chấp nào ở đây. Tôi là tác giả chính của quyển sách và Oliver là đồng tác giả. Hai chúng tôi cùng nghiên cứu công trình này và đã ký hợp đồng chuyển giao tác quyền sang cho nhà xuất bản Routledge như đã đề cập ở trên”- bà Giang nói.

Theo bà Giang, việc ông Oliver đăng tải các thông tin nói rằng ông là tác giả toàn bộ quyển sách là một điều kỳ lạ và vô nghĩa vì quyển sách USFD được bà và đồng tác giả là ông Oliver thảo luận, điều chỉnh, viết lại nội dung rất nhiều lần dựa trên bản thảo ban đầu của bà, đồng thời cũng trao đổi, phản biện và ký hợp đồng với nhiều điều khoản với nhà xuất bản Routledge trước khi phát hành.

“Đó là một quá trình làm việc nghiêm túc và chuyên nghiệp giữa ba bên. Tôi là tác giả chính bởi là người đưa ra ý tưởng, dàn ý và viết chính từ đầu. Trong khi đó ông Oliver là cộng sự tham gia nghiên cứu đồng thời là học trò của tôi”- nữ tiến sĩ cho hay.

Bà Giang cho rằng, vấn đề quan trọng nhất trong vụ việc này liên quan đến danh dự tác giả. Bản thân bà mong đợi có một hội đồng thẩm định liêm chính khoa học để minh bạch hóa. Một lần nữa bà Giang khẳng định không có việc tranh chấp giữa bà và ông Oliver về tác quyền quyển sách USFD mà là hành vi mang tính xúc phạm, bôi nhọ cá nhân có chủ đích.

Lê Huyền