Những phong trào thi đua yêu nước tiêu biểu trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ

Trong mỗi giai đoạn cách mạng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, phong trào thi đua yêu nước luôn góp phần khơi dậy, tập hợp, động viên đồng bào, chiến sỹ cả nước đoàn kết, đem hết sức mình vào sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc.

Đặc biệt, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, các phong trào tình nguyện ở miền Bắc như “Ba sẵn sàng,” “Ba đảm đang,” hòa nhịp với các phong trào ở miền Nam như “Năm xung phong...” làm nên những thắng lợi vẻ vang trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc cũng như trong thời kỳ xây dựng và phát triển đất nước ngày nay. Và từ phong trào thi đua yêu nước, những con người mới, những tấm gương tiêu biểu cho một xã hội mới được hình thành.

Công nhân phất cao ngọn cờ “Duyên Hải”

Đầu năm 1960, hưởng ứng "Thi đua ái quốc," phong trào phát huy sáng kiến, tăng năng suất lao động của Nhà máy Cơ khí Duyên Hải, Hải Phòng (nay là Công ty Trách nhiệm hữu hạn Nhà nước Một thành viên Cơ khí Duyên Hải) được phát động mạnh mẽ và nhận được sự hưởng ứng sâu rộng của toàn thể cán bộ, công nhân.

Trong 2 tháng, 237 chỉ tiêu định mức lao động, kỹ thuật bị phá. Năng suất lao động vượt từ 50 đến 610%, trình độ năng lực của cán bộ quản lý, kỹ thuật được tăng cường, trình độ tay nghề của công nhân được nâng cao.

Công nhân Nhà máy Cơ khí Duyên Hải (Hải Phòng), lá cờ đầu của ngành công nghiệp gấp rút hoàn thành kế hoạch sản xuất bổ sung máy bơm nước để cung cấp cho các hợp tác xã kịp làm vụ Đông Xuân 1961-1962. (Ảnh: Vũ Tín/ TTXVN)

Duyên Hải ngày ấy sôi động một cao trào thi đua chưa từng có, tạo nên một khí thế cách mạng, đưa Duyên Hải trở thành lá cờ đầu của ngành công nghiệp miền Bắc-một hình mẫu của phong trào thi đua xã hội chủ nghĩa.

Từ đó phong trào thi đua "Sóng Duyên Hải” tạo được thế và đà để hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ kế hoạch 5 năm lần thứ nhất do Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III đề ra.

Duyên Hải vinh dự được nhận phần thưởng cao quý-Huân chương lao động hạng Nhất. Và một vinh dự lớn nữa là Nhà máy được đón Bác Hồ về thăm vào ngày 16/3/1961, với những lời dặn dò ân tình: "Xây dựng chủ nghĩa xã hội để cho đời sống toàn dân được no ấm, hạnh phúc. Muốn no thì phải sản xuất nhiều gạo. Muốn ấm thì phải sản xuất nhiều vải. Muốn có gạo, có vải thì nông nghiệp không thể để mãi như hiện nay mà phải có máy móc. Máy móc là do các chú làm. Phải có nhiều máy và máy tốt."

"Sóng Duyên Hải" đã trở thành điển hình thi đua trong công nghiệp của toàn miền Bắc. Khi đó, Nhà máy cơ khí Duyên Hải không chỉ là niềm tự hào của riêng Hải Phòng mà còn là lá cờ đầu trong ngành cơ khí.

Suốt trong 10 năm (1965-1975) chiến tranh ác liệt, cán bộ, công nhân Nhà máy Cơ khí Duyên Hải đã vượt lên bao khó khăn, gian khổ, thiếu thốn, hy sinh, lao động quên mình, góp phần cùng cả nước làm nên đại thắng của dân tộc.

Phát huy truyền thống “Trung dũng-Quyết thắng” của thành phố cảng, nhiều năm qua, Hải Phòng tích cực đi đầu, tiếp tục tạo “Sóng Duyên Hải” trong thời kỳ đổi mới.

Bác Hồ nói chuyện với công nhân Nhà máy cơ khí Duyên Hải (Hải Phòng), ngày 16/3/1961. (Ảnh: Tư liệu/TTXVN phát)

Thành phố vinh dự là một trong những địa phương đi đầu và tiếp tục có những phong trào thi đua tiêu biểu trên nhiều lĩnh vực, như: Phong trào “Quản lý giỏi, lao động giỏi, lao động sáng tạo,” “Năng suất, chất lượng, hiệu quả” trong cán bộ, công chức, viên chức người lao động; phong trào thi đua "Hộ nông dân sản xuất kinh doanh giỏi” của ngành nông nghiệp; phong trào "Hai tốt," "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" của ngành giáo dục.

Năm 2023, Hải Phòng dẫn đầu 5 thành phố trực thuộc Trung ương về phong trào thi đua yêu nước.

“Gió Đại Phong” - một trong những điển hình tiên tiến trên mặt trận nông nghiệp

Đầu năm 1961, xuất hiện phong trào “Gió Đại Phong” trong nông nghiệp bắt nguồn từ Hợp tác xã nông nghiệp Đại Phong (xã Phong Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình).

Hợp tác xã Đại Phong được thành lập trên cơ sở hợp nhất 3 Hợp tác xã là Lệ Phong, Trần Phú và Hợp tác xã 6.1 vào cuối năm 1959. Với phong trào thi đua nhằm đuổi kịp mức sống của trung nông, trong khoảng 3 năm, từ một hợp tác xã 23 hộ nghèo khó, Đại Phong đã phát triển đến 455 hộ sinh hoạt ngang với mức sống của trung nông.

Với những thành tích đạt được trong phong trào hợp tác hóa nông nghiệp của Đại Phong, cuối năm 1960, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương trực tiếp về kiểm tra, nghiên cứu, chỉ đạo tổng kết mô hình hợp tác hóa nông nghiệp tại Hợp tác xã Đại Phong.

Từ đó, cái tên “Gió Đại Phong” khởi nguồn phong trào thi đua trong nông nghiệp được Bác Hồ trực tiếp chỉ đạo đã lan tỏa rộng khắp miền Bắc.

Trong vòng chưa đến 2 tháng kể từ khi phát động phong trào thi đua “Học tập, tiến kịp và vượt qua Hợp tác xã Đại Phong,” toàn miền Bắc đã có gần 1.000 hợp tác xã nhận thi đua “Học tập Đại Phong, đuổi kịp Đại Phong, vượt qua Đại Phong.”

Chiếc máy cày của Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng Hợp tác xã Đại Phong (Quảng Bình), lá cờ đầu của ngành nông nghiệp, thực hiện luống cày đầu trước sự vui mừng của bà con xã viên (tháng 6/1961). (Ảnh: Văn Thượng/TTXVN)

Từ phong trào “Gió Đại Phong,” ngày 20/3/1961, Bác Hồ đã gửi tặng Hợp tác xã Đại Phong một chiếc máy cày DT54 và toàn bộ hệ thống tác nghiệp.

Đặc biệt, tại Đại hội Anh hùng chiến sỹ thi đua toàn miền Bắc (từ ngày 4-6/5/1962), Hợp tác xã Đại Phong vinh dự được tặng lá cờ đầu nông nghiệp toàn miền Bắc.

Hơn 60 năm trôi qua, nếu như không ít hợp tác xã phải giải thể vì gặp nhiều khó khăn thì Hợp tác xã Đại Phong vẫn giữ vững vai trò chủ đạo trong tổ chức lao động, sản xuất giúp nhân dân ở đây vươn lên làm giàu.

Không chỉ dẫn đầu toàn tỉnh về năng suất lúa, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội mà Hợp tác xã Đại Phong còn trở thành "ngọn cờ đầu" ở nhiều tỉnh, thành miền Trung. Sức sống “Đại Phong” như một dòng chảy liên tục, tiếp nối từ thế hệ này sang thế hệ khác làm đẹp vùng nông thôn Quảng Bình.

Quân đội anh hùng phất cao ngọn cờ “Ba nhất”

Phong trào thi đua "Ba nhất" bắt nguồn từ Đại đội 2 pháo binh thuộc Tiểu đoàn 10, Trung đoàn 68, đoàn Vinh Quang (nay là Đại đội 2, Tiểu đoàn 1, Trung đoàn Pháo binh 68, Sư đoàn 304).

Sau Chiến thắng Điện Biên Phủ 1954, Trung đoàn Pháo binh 68 được thành lập và nằm trong đội hình của Đại đoàn 304, làm nhiệm vụ huấn luyện và tiếp nhận binh khí kỹ thuật để xây dựng quân đội ngày một lớn mạnh.

Ngày 18/6/1960, tại Hội thi pháo binh toàn quân, Đại đội 2 pháo binh, đoàn Vinh Quang là đơn vị đạt 3 thành tích cao: Đơn vị bắn giỏi nhất, đoàn có nhiều người, nhiều đơn vị tham gia thi nhất và đoàn có thành tích đều nhất.

Đại đội 2 được Đại tướng Nguyễn Chí Thanh thay mặt Tổng Quân ủy tuyên dương thành tích và trao tặng danh hiệu “Ba nhất” (giỏi nhất, nhiều nhất, đều nhất) là đơn vị “Ba nhất” đầu tiên trong toàn quân.

Kể từ ngày Đại đội 2 được trao tặng danh hiệu đơn vị “Ba nhất” đầu tiên trong toàn quân, ở Trung đoàn 68, phong trào thi đua “Đuổi, đạt và vượt Đại đội Ba nhất” nở rộ.

Hạ sỹ Phạm Ngọc Cương, lá cờ đầu trong phong trào thi đua “Chiến sỹ ba nhất” của đại đội 3 (Đoàn Vinh Quang) cùng các “Chiến sỹ ba nhất” ôn tập bài mục trên sa bàn thao trường. (Ảnh: Quang Thành/TTXVN)

Cũng từ cái nôi thi đua “Ba nhất” tại Trung đoàn 68, các đơn vị trong toàn quân nô nức hưởng ứng với nội dung “Ba nhất:” nhất về huấn luyện quân sự, rèn luyện kỹ thuật; nhất về gương mẫu, kỷ luật; nhất về lao động và sản xuất. Nhiều đoàn pháo binh, như đoàn pháo binh Trường Sơn, pháo binh Tất Thắng, pháo binh Yên Thế, đoàn pháo binh Hòa Bình-Tây Bắc, đoàn công binh Sông Lô, công binh Sông Thao... với những tên gọi sáng tạo như Đại đội chuyên môn cờ đỏ; Đi cùng “Ba nhất;” Một bước lấy đà ba bước nhảy vọt... đã trở thành những đơn vị tiêu biểu đi đầu, gây tiếng vang trong cả nước.

Tại Đại hội Liên hoan Chiến sỹ thi đua toàn quân, tháng 7/1961, Bác Hồ đã biểu dương các phong trào thi đua và khẳng định: “Công nhân phất cao ngọn cờ Duyên Hải, Nông dân phất cao ngọn cờ Đại Phong, Quân đội anh hùng phất cao ngọn cờ “Ba nhất,” Công, nông, binh đại thi đua, đại đoàn kết, Chủ nghĩa xã hội nhất định đại thành công, Bắc-Nam nhất định sẽ thống nhất non sông một nhà!”

Có thể nói, phong trào “Ba nhất” có sức sống lâu dài và góp phần không nhỏ vào việc đẩy mạnh xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Từ nội dung đến hình thức cũng như phương pháp tiến hành, cùng với các phong trào khác trong toàn quốc, “Ba nhất” đã làm cho không khí thi đua trong quân đội thêm sôi nổi.

Ngày nay, nhiều đơn vị vẫn tiếp tục phất cao ngọn cờ “Ba nhất” với nhiều nội dung cụ thể, thiết thực.

Ngân vang “Tiếng trống Bắc Lý”

Bắc Lý là một ngôi trường cấp II ở vùng chiêm trũng nghèo của huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam. Ngày trường mới thành lập vào năm 1953 cũng là lúc cả miền Bắc vừa dồn sức xây dựng xã hội chủ nghĩa, vừa chi viện cho tiền tuyến lớn miền Nam, nên thiếu thốn đủ bề.

Từ một khu ruộng trũng, thầy, trò Trường Bắc Lý cùng nhân dân trong xã đã góp hàng ngàn công đào đắp, xây dựng nên ngôi trường có đủ lớp học và vườn trường.

Từ cuối năm 1960, Trường Phổ thông cấp II Bắc Lý (Hà Nam) là lá cờ đầu của ngành Giáo dục trong thực hiện phương châm “Học phải đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn, nhà trường gắn liền với xã hội”. Phong trào “Tiếng trống Bắc Lý” đã nhanh chóng trở thành một trong các phong trào thi đua tiêu biểu của ngành giáo dục giai đoạn bấy giờ. (Ảnh: TTXVN)

Cuối năm 1960, dưới ánh sáng Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ III, thầy trò Trường Bắc Lý đã vận dụng sáng tạo mục đích, nguyên lý, phương châm giáo dục của Đảng vào thực tiễn nhà trường: Gắn học với hành, kết hợp giáo dục với lao động sản xuất, tổ chức nhiều phong trào thi đua xây dựng trường, "biến không thành có,” "biến thiếu thành đủ,” phong trào rèn luyện tư tưởng, đạo đức, tác phong, phong trào giữ gìn vệ sinh và rèn luyện thân thể, dần dần đi sâu vào phong trào "Dạy thật tốt và học thật tốt.”

Trường trở thành điểm sáng của ngành giáo dục và được chọn làm điểm để nghiên cứu về cách dạy và học.

Cũng chính từ mô hình dạy và học của Trường Bắc Lý, năm 1961, Bác Hồ đã phát động phong trào thi đua “Hai tốt” (dạy tốt, học tốt) trong toàn ngành giáo dục.

Tháng 10/1961, ngành giáo dục tổ chức hội nghị 3 năm xây dựng nhà trường xã hội chủ nghĩa (1958-1961) tại thị xã Phủ Lý. Hội nghị đã nhất trí công nhận Trường cấp II Bắc Lý là lá cờ đầu của toàn ngành giáo dục và phát động phong trào thi đua “Hai tốt” với khẩu hiệu: “Tích cực thi đua dạy tốt, học tốt. Học tập và làm theo Bắc Lý.”

Kể từ đó, phương pháp dạy và học không ngừng được đổi mới, gắn với thực tiễn cuộc sống của Trường Bắc Lý được nhân rộng ra nhiều địa phương khác, được các trường khắp cả nước học hỏi kinh nghiệm.

Đồng chí Nguyễn Chí Thanh, Ủy viên Bộ Chính trị, thăm học sinh lớp 5 Trường Bắc Lý (Hà Nam), ngày 18/1/1964. (Ảnh: Vũ Tiu-TTXVN)

Trải qua nhiều thập kỷ, phong trào thi đua “Hai tốt” từ “tiếng trống Bắc Lý” ngày càng được triển khai sâu rộng trong toàn ngành giáo dục, với nhiều nội dung đổi mới, sáng tạo trong dạy và học.

Đến nay, 100% các trường học trong cả nước đã triển khai phong trào này với những nội dung hoạt động phong phú, sôi nổi và hiệu quả, đồng thời gắn với điều kiện thực tế ở từng nhà trường.

Từ phong trào “Hai tốt,” nhiều điển hình tiên tiến trong giáo viên và học sinh đã xuất hiện, góp phần không nhỏ vào thành tích của toàn ngành.

“Ba sẵn sàng” - ngọn lửa cống hiến của thế hệ trẻ

Sau khi gây ra sự kiện “Vịnh Bắc Bộ,” ngày 5/8/1964, đế quốc Mỹ huy động máy bay tiến hành đánh phá miền Bắc nước ta, mở đầu cuộc chiến tranh bằng không quân và hải quân phá hoại miền Bắc.

Căm phẫn trước tội ác leo thang chiến tranh của đế quốc Mỹ, từ các trường học, công xưởng, nhà máy đến các nông trường, cơ quan, thôn, bản, tất cả thanh niên đều thể hiện quyết tâm sẵn sàng cho cuộc đối đầu lịch sử.

“Ba sẵn sàng” trở thành một cuộc vận động có sức lôi cuốn mạnh mẽ tuổi trẻ Thủ đô, mà khởi đầu là từ Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đầu năm 1964, sau đó trở thành phong trào thi đua chung của đoàn viên, thanh niên cả nước. (Ảnh: TTXVN)

Trong bối cảnh đó, tại phiên họp bất thường ngày 7/8/1964, Ban Thường vụ Thành đoàn Hà Nội đã phát động Phong trào “Ba sẵn sàng,” với các nội dung: Sẵn sàng chiến đấu; sẵn sàng gia nhập các lực lượng vũ trang; sẵn sàng đi bất cứ nơi nào, làm bất cứ việc gì mà Tổ quốc cần.

Tối ngày 9/8/1964, phong trào chính thức được phát động tại Quảng trường Nhà hát lớn thành phố (nay là Quảng trường Cách mạng Tháng Tám). Hàng vạn thanh niên Thủ đô đã xuống đường biểu dương lực lượng, lên án hành động của đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh ra miền Bắc.

Đến tháng 3/1965, đứng trước yêu cầu tình hình mới, Thành Đoàn Hà Nội đã quyết định đẩy mạnh Phong trào “Ba sẵn sàng” lên thành cao trào. Từ đó, nội dung của phong trào được bổ sung và nâng cao thành Sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu dũng cảm, sẵn sàng gia nhập các lực lượng vũ trang; Sẵn sàng khắc phục mọi khó khăn đẩy mạnh sản xuất, công tác và học tập trong bất kỳ tình huống nào; Sẵn sàng đi bất cứ nơi nào, làm bất cứ việc gì mà Tổ quốc cần đến.

Thanh niên miền Bắc hưởng ứng phong trào “Ba sẵn sàng”, hăng hái lên đường nhập ngũ. (Ảnh: TTXVN phát)

Với nội dung mới này, Phong trào “Ba sẵn sàng” đã phát huy cao độ tiềm năng to lớn của sức trẻ trong thanh niên cả nước và thể hiện tính sáng tạo, sức vươn lên của tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.

Đã có trên 5 triệu lượt đoàn viên, thanh niên gia nhập lực lượng vũ trang trong sự nghiệp kháng chiến; trên 133.000 đoàn viên, thanh niên, trong đó có trên 69.000 nữ, tham gia thanh niên xung phong.

Thành công của Phong trào “Ba sẵn sàng” của miền Bắc cùng với Phong trào “Năm xung phong” của miền Nam đã động viên khuyến khích tinh thần tuổi trẻ, đưa hàng triệu thanh niên đi vào tuyến đầu của cuộc kháng chiến, góp phần to lớn vào thắng lợi của sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước.

Tiểu đội nữ dân quân Cổ Châu (Hà Tây) gương mẫu trong sản xuất, có mặt tại những nơi địch đánh phá ác liệt, tiếp đạn cho bộ đội. (Ảnh: Nghĩa Dũng/TTXVN)

Từ ngọn lửa nhiệt huyết của Phong trào “Ba sẵn sàng,” một thế hệ thanh niên với những phẩm chất tốt đẹp, yêu nước, biết hy sinh, sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc đã hình thành và ngày càng lớn mạnh, không chỉ có giá trị trong thời kỳ chiến tranh, mà vẫn luôn phát huy giá trị trong giai đoạn hiện nay.

Đó chính là cơ sở, nền tảng tinh thần để Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh phát động Phong trào “Thanh niên tình nguyện,” để các thế hệ thanh niên hôm nay tiếp bước cha anh, gánh vác sứ mệnh lịch sử của thanh niên trong thời đại mới.

Vào những ngày đầu tháng 3/1965, đế quốc Mỹ leo thang đánh phá miền Bắc nước ta, hành động đó đã làm cho cả nước sục sôi một ý chí, một quyết tâm, một tinh thần là chống Mỹ, cứu nước.

Hòa nhịp với Phong trào "Ba sẵn sàng" của thanh niên miền Bắc, tại Đại hội Đoàn thanh niên nhân dân cách mạng Việt Nam lần thứ nhất (diễn ra từ ngày 17-26/3/1965), đồng chí Nguyễn Chí Thanh, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Cục miền Nam đã phát động Phong trào "Năm xung phong" trong thanh niên miền Nam với nội dung xung phong tiêu diệt thật nhiều sinh lực địch; xung phong tòng quân và tham gia du kích chiến tranh; xung phong đi dân công và thanh niên xung phong phục vụ tiền tuyến; xung phong đấu tranh chính trị và chống bắt lính và xung phong sản xuất nông nghiệp trong nông hội.

Quân giải phóng Sài Gòn-Gia Định nhận nhiệm vụ trước giờ xuất kích năm 1968. (Ảnh: Tư liệu: TTXVN)

Kể từ đó, Phong trào "Năm xung phong" của thanh niên miền Nam đã tạo nên một sức mạnh vĩ đại, động viên và hiệu triệu thanh niên miền Nam chiến thắng mọi khó khăn gian khổ, đánh bại mọi âm mưu xâm lược của Mỹ và tay sai, quyết tâm thực hiện giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.

Phong trào "Năm xung phong" đi vào cuộc sống, chiến đấu của tuổi trẻ miền Nam bằng nhiều hình thức phong phú, linh hoạt, được nhiều cơ sở Đoàn kiên trì thực hiện, tổ chức cho thanh niên xung phong chống bắt lính, tuyên truyền cách mạng cho nhân dân, xung phong tham gia cung ứng cho chiến trường, tham gia lực lượng du kích, diệt ác, phá kìm...

Trước yêu cầu bức thiết phải huy động sức người, sức của ngày càng cao, khi tình hình cách mạng chuyển sang giai đoạn mới, Trung ương Đoàn chủ trương tổ chức ra Đội Thanh niên xung phong công tác phục vụ chiến trường.

Đồng thời với phát triển đấu tranh trong các đô thị, trên toàn chiến trường miền Nam, công tác phục vụ chiến đấu do các thanh niên xung phong đảm nhiệm ngày càng có những đóng góp đáng kể.

Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy đồng loạt đưa chiến tranh vào đô thị của nhân dân miền Nam trong Tết Mậu Thân là một đòn trời giáng đánh vào Mỹ, ngụy khiến cho chúng thất điên bát đảo, không phương chống đỡ, bị tổn thất cực kỳ nghiêm trọng. (Ảnh Tư liệu TTXVN)

Hình ảnh lớp lớp thanh niên nhiệt huyết tham gia tòng quân trong Phong trào “Năm xung phong” đã thôi thúc ý chí căm thù giặc của các tầng lớp nhân dân Nam-Bắc, góp phần đánh cho Mỹ cút, đánh cho Ngụy nhào, giải phóng hoàn toàn miền Nam, đem lại độc lập, tự do thống nhất cho Tổ quốc.

Bước vào thời kỳ đổi mới, tinh thần “Năm xung phong” tiếp tục được phát huy cao độ, có sức hiệu triệu, cổ vũ và động viên to lớn đối với các thế hệ thanh niên Việt Nam trong các phong trào hành động cách mạng của tuổi trẻ: “Thi đua, tình nguyện xây dựng và bảo vệ Tổ quốc,” “Năm xung kích phát triển kinh tế-xã hội và bảo vệ Tổ quốc,” “Bốn đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp”…

Phong trào “Ba đảm đang” - niềm tự hào của phụ nữ Việt Nam

Trong không khí những ngày tháng sục sôi thi đua đánh Mỹ, hưởng ứng “Lời kêu gọi thi đua ái quốc” của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngày 22/3/1965, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã phát động Phong trào phụ nữ “Ba đảm nhiệm” với nội dung: Đảm nhiệm sản xuất, công tác, thay thế cho nam giới đi chiến đấu; Đảm nhiệm gia đình, khuyến khích chồng con yên tâm chiến đấu; Đảm nhiệm phục vụ chiến đấu và sẵn sàng chiến đấu khi cần thiết.

Phong trào phụ nữ “Ba đảm đang” năm 1965 nhanh chóng phát triển thành cao trào cách mạng sôi nổi, rộng lớn, huy động được sức mạnh tổng hợp của hàng chục triệu phụ nữ từ nông thôn tới thành thị, từ miền ngược đến miền xuôi, trên mọi lĩnh vực hoạt động. Trong ảnh: Học sinh trường cấp III Yên Hòa, Hà Nội đăng ký phong trào “Ba đảm nhiệm”, sau này là phong trào phụ nữ “Ba đảm đang”. (Ảnh: Thanh Tụng/TTXVN)

Ðược Bác Hồ đổi tên thành "Ba đảm đang" sau đó, bắt trúng yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng, chạm vào sâu thẳm trái tim, tình cảm của hàng triệu phụ nữ miền Bắc xã hội chủ nghĩa, phong trào ngay lập tức đã tạo nên một làn sóng thi đua rộng khắp.

Hàng chục triệu phụ nữ từ nông thôn tới thành thị, từ miền ngược đến miền xuôi cùng chung một khát vọng, một lý tưởng, một hoài bão đảm đang vì Tổ quốc, vì nhân dân, vì hạnh phúc gia đình.

Không quản ngày đêm, bom đạn kẻ thù, chị em hăng hái thi đua lao động sản xuất, công tác, sẵn sàng chiến đấu và phục vụ chiến đấu với tinh thần "Ruộng rẫy là chiến trường, cuốc cày là vũ khí," "Tay cày, tay súng," "Mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt," "Tim có thể ngừng đập, máy không thể ngừng chạy," "Tay búa, tay súng," "Luyện tay nghề, thi thợ giỏi."..

Với vai trò người vợ, người mẹ đảm đang chăm lo việc gia đình, chị em hết lòng nuôi dưỡng, dạy dỗ các con trưởng thành, tận tình chăm sóc cha mẹ già, giữ trọn đạo thủy chung.

Vừa sản xuất, vừa chiến đấu với tâm nguyện hết lòng, hết sức vì miền Nam, phong trào “Ba đảm đang” của phụ nữ Thủ đô có nhiều đóng góp lớn. Trong ảnh: Nữ dân quân xã Yên Mỹ, huyện Thanh Trì, ngoại thành Hà Nội vừa ra sức sản xuất, vừa đẩy mạnh luyện tập quân sự, sẵn sàng chiến đấu. (Ảnh: Triệu Phúc/TTXVN)

Giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp của phụ nữ Việt Nam qua đó được nhân lên gấp bội, trở thành nguồn động viên, cổ vũ to lớn, tiếp thêm sức mạnh cho người chiến sỹ vững tay súng nơi chiến trường.

Chỉ sau vài tháng phát động phong trào, đã có hơn 1,7 triệu chị em đăng ký phụ nữ "Ba đảm đang," nhiều đơn vị, nhiều bà mẹ, người vợ, người chị, em gái đã lập những chiến công xuất sắc.

Cùng Phong trào "Ðồng khởi," "Ðội quân tóc dài" của phụ nữ miền Nam, hàng chục nghìn nữ thanh niên miền Bắc hăng hái gia nhập các đơn vị dân quân tự vệ, bộ đội chủ lực, thanh niên xung phong trực tiếp cầm súng chiến đấu với tinh thần "Sống bám cầu đường, chết kiên cường dũng cảm" trên khắp các mặt trận, lập nên những chiến công vẻ vang.

Nhiều chị hy sinh oanh liệt giữa tuổi thanh xuân... mãi mãi là bài ca bất diệt nối tiếp truyền thống yêu nước anh hùng của con cháu Bà Trưng, Bà Triệu.

Với các phẩm chất “Trung hậu, đảm đang, tài năng, anh hùng” trong thời kỳ đất nước đổi mới, phụ nữ Việt Nam hôm nay luôn đoàn kết, năng động, sáng tạo, "giỏi việc nước, đảm việc nhà," vừa là hậu phương vững chắc, chăm lo cuộc sống của từng gia đình, vừa thúc đẩy sự phát triển của cộng đồng, xã hội, vừa tích cực tham gia xây dựng, bảo vệ, phát triển đất nước nhanh và bền vững./.

Phụ nữ Việt Nam hôm nay luôn đoàn kết, năng động, sáng tạo, "giỏi việc nước, đảm việc nhà." (Ảnh: Đức Hiếu/TTXVN)

(TTXVN/Vietnam+)