Nhộn nhịp mùa quế mới

Nhân dân xã An Thịnh (Văn Yên) sơ chế quế vỏ.

Ông Triệu Tòn Liu, thôn Khe Bành, xã Châu Quế Hạ cho biết: "Giá quế hiện đang dao động từ 17.000 đồng - 20.000 đồng/kg vỏ tươi; từ 40.000 đồng - 45.000 đồng/kg vỏ khô; từ 65.000 đồng - 70.000 đồng/kg quế vỏ bào khô... Dù giá quế không khá hơn năm 2024, nhưng đây là nguồn thu chính nên các gia đình vẫn phải bóc tỉa để lo cho con cái ăn học và chi tiêu cuộc sống hàng ngày. Vụ quế đầu năm nay, gia đình tôi bóc trắng một chòm và bóc tỉa nữa nên tổng thu nhập từ vỏ quế, gỗ quế và cành lá cũng được gần 100 triệu đồng. Hiện gia đình tôi đang tập trung dọn cành lá để trồng lại diện tích đã khai thác, tránh để lâu cỏ mọc nhiều lại mất thêm công phát dọn thực bì. Đồng thời, trồng lại ngay cũng là để có cây mới gối vụ vào, sau này còn có nguồn thu”.

Ngoài các hộ có nhiều diện tích đất đồi, trồng được nhiều quế đến mùa thì tranh thủ bóc tỉa, thu hoạch, những hộ có ít đất thì đến mùa cũng không rảnh hơn, họ tranh thủ đi thu mua quế vỏ tươi từ các hộ bóc tỉa về sơ chế, tạo việc làm thời vụ cho gia đình. Bởi vậy, những ngày này, không khí thu hoạch, sản xuất quế ở Văn Yên đông vui, nhộn nhịp. Từ rừng quế đến mọi ngõ, hẻm, sân nhà, các xưởng chế biến đâu đâu cũng thấy cảnh bóc quế, bào quế, phơi quế.

Ông Nguyễn Văn Xuân, thôn Tân Thịnh, xã An Thịnh chia sẻ: "Gia đình tôi ít đất đồi nên cũng không trồng được nhiều quế. Hàng năm vào vụ quế tôi lại đi khắp các xã trong và ngoài huyện mua gom vỏ quế tươi về sơ chế rồi bán lại cho các công ty, nhà máy chế biến sâu. Nhìn chung, cứ vào mùa thì hàng rất nhiều, nên ngoài mua gom quế vỏ tươi, khô của người dân, tôi còn mua cây trên đồi rồi tự thuê người bóc... Trung bình mỗi mùa vụ gia đình tôi cũng thu mua, sơ chế hơn 60 tấn quế vỏ tươi, tạo việc làm thời vụ cho người nhà và 5 lao động địa phương với thu nhập từ 4 đến 6 triệu đồng/người/tháng”.

Văn Yên hiện có diện tích quế trên 50.000 ha. Trong đó, diện tích tập trung trên 30.000 ha, đã được xác lập chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm tại 8 xã gồm: Phong Dụ Thượng, Phong Dụ Hạ, Xuân Tầm, Châu Quế Hạ, Tân Hợp, Đại Sơn, Viễn Sơn và Mỏ Vàng. Diện tích quế hữu cơ đạt chứng nhận châu Âu, Mỹ là 9.109 ha, trong đó: Công ty TNHH Hương gia vị Sơn Hà có 2.162 ha, Công ty TNHH Olam Việt Nam 3.846,8 ha; xã Đại Sơn 1.000,2 ha...

Diện tích đó mỗi năm, cho thu hoạch hơn 8.000 tấn vỏ quế, khoảng 63.000 tấn cành lá quế và tận thu trên 51.000m3 gỗ xương quế, mang lại doanh thu gần 1.000 tỷ đồng cho người dân và bảo đảm nguyên liệu cho 11 nhà máy sản xuất, chưng cất tinh dầu quế; gần 150 doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất, chế biến các sản phẩm từ quế, giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương.

Cùng với tập trung phát triển quế hữu cơ, các sản phẩm từ quế cũng được quan tâm, quản lý chặt chẽ về chất lượng, điển hình như: tinh dầu quế, bột quế, hương quế, nước rửa tay, rửa chén, lau sàn đều đạt tiêu chuẩn ISO; các sản phẩm như: quế sáo, ống khô, bột quế bảo đảm xuất khẩu sang thị trường EU và Mỹ và đặc biệt huyện đã có 48 sản phẩm quế được công nhận OCOP 3 sao trở lên.

Để cây quế Văn Yên phát triển bền vững, hàng năm huyện chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể, doanh nghiệp phối hợp với các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân khi đến mùa vụ phải cân đối khai thác hợp lý bảo đảm duy trì ổn định diện tích; tập trung đầu tư phát triển quế theo hướng hữu cơ, sản xuất các sản phẩm từ quế bền vững, chất lượng đáp ứng nhu cầu thị trường trong và ngoài nước. Đồng thời, huyện cũng tăng cường quảng bá, mời gọi, thu hút đầu tư cho phát triển, sản xuất, chế biến sâu các sản phẩm quế...

Châu Á