Nhôm, thép Việt Nam ảnh hưởng gì khi ông Trump áp thuế 25%?

Nhiều doanh nghiệp sẽ tìm sang thị trường khác

Theo Thương vụ Việt Nam tại Mỹ, năm 2024 Việt Nam xuất khẩu khoảng 983 triệu USD thép và sản phẩm thép, tăng gần 159% so với năm 2023; trong khi với mặt hàng nhôm có kim ngạch là 479 triệu USD, tăng 9,5%. Hiện nay, mặt hàng nhôm và thép của Việt Nam vẫn đang phải chịu mức thuế lần lượt là 10% và 25% theo Mục 232 mà Mỹ áp dụng từ năm 2018 với hầu hết các nước.

Bên cạnh đó, sản phẩm nhôm, thép của Việt Nam thường xuyên nằm trong hồ sơ các vụ kiện phòng vệ thương mại. Với sản phẩm thép, Mỹ đã điều tra hơn 34 vụ, chiếm hơn 50% tổng số vụ kiện mà Mỹ điều tra phòng vệ thương mại với Việt Nam còn với sản phẩm nhôm là 2 vụ việc.

Với việc Tổng thống Donald Trump thông báo áp thuế bổ sung 25% đối với nhôm, thép nhập khẩu vào nước này, ông Đỗ Ngọc Hưng - Trưởng Tham tán thương mại Việt Nam tại Mỹ - đánh giá sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới các nước xuất khẩu nhôm thép vào Mỹ.

Xuất khẩu nhôm, thép của Việt Nam sang Mỹ sẽ ảnh hưởng nhất định khi bị tăng thuế.

Theo ông Hưng, từ sau năm 2018, nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ đã thay thế vị trí của Trung Quốc trong xuất khẩu mặt hàng này sang Mỹ, như Canada, Mexico, châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Brazil.

Mỹ hiện nay phụ thuộc vào nguồn thép nhập khẩu (chiếm 12-15 tổng sản lượng thép tiêu thụ) và 40-45% sản lượng nhôm nhập khẩu.

Thực tế một số doanh nghiệp sản xuất thép quy mô lớn của Việt Nam như Tập đoàn Hòa Phát hiện đã giảm xuất khẩu sang Mỹ và mở rộng xuất khẩu ra hơn 10 thị trường khác, kể từ khi nước này áp dụng hàng loạt các biện pháp phòng vệ thương mại.

"Mỹ áp thuế 25% với thép, Việt Nam vẫn có cơ hội tiếp tục xuất khẩu khi năng lực của các nhà sản xuất thép, nhôm của Mỹ chưa thể đáp ứng ngay. Tuy nhiên, độ lợi nhuận của doanh nghiệp sẽ giảm xuống", ông Đỗ Ngọc Hưng thông tin.

Ngoài ra, việc áp thuế sẽ khiến chuỗi cung ứng bị ảnh hưởng, khi các nước tìm đường xuất khẩu thép sang nước khác, trong đó có Việt Nam. Nhiều công ty thép quay lại thị trường nội địa khiến các nước tăng cường bảo hộ, điều này cũng gây ảnh hưởng tới các quốc gia xuất khẩu thép như Việt Nam.

Nhôm nguy cơ bị ảnh hưởng tiêu cực

Đối với sản phẩm nhôm, hiện sản phẩm này của Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ được hưởng thuế 0%. Theo Hiệp hội Nhôm thanh định hình Việt Nam nếu bị áp thuế lên 25% sẽ là mức quá cao, dẫn tới nguy cơ mất thị phần, thị trường.

Cùng với đó, hiện có tình trạng nhôm Trung Quốc vào Việt Nam thông qua nhiều cách thức khác nhau, điều này có thể khiến doanh nghiệp Việt bị ảnh hưởng về cáo buộc gian lận nguồn gốc xuất xứ.

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu bất ổn, Hiệp hội Nhôm thanh định hình Việt Nam kiến nghị Nhà nước xem xét giảm thuế xuất khẩu, hỗ trợ doanh nghiệp đa dạng thị trường và sẵn sàng thích ứng với chính sách thuế mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Nhận định về vấn đề này, ông Trần Hoàng Sơn - Giám đốc chiến lược thị trường, Công ty Cổ phần Chứng khoán VPBank - cho rằng, trong năm 2018, ông Trump cũng áp thuế 25% đối với các nguồn xuất khẩu thép. Việt Nam cũng đã chịu mức thuế này. Với mức thuế cao, các quốc gia như Việt Nam và Trung Quốc xuất khẩu vào Mỹ với tỷ trọng khá nhỏ, chỉ khoảng 3%. Do đó, ảnh hưởng đối với Việt Nam không lớn.

Tuy nhiên, một số doanh nghiệp có thể chịu ảnh hưởng như Hòa Phát, Nam Kim, Hoa Sen, Tôn Đông Á, bởi những doanh nghiệp này có nhóm tôn mạ xuất khẩu nhiều vào Mỹ. Ví dụ, Tôn Đông Á xuất khẩu sang Mỹ chiếm khoảng 35% tổng sản lượng tôn mạ xuất khẩu của doanh nghiệp. Nam Kim chiếm khoảng 25%, Hoa Sen 15%, Hòa Phát dưới 5%.

Trước việc mức thuế mới ông Donald Trump đưa ra sẽ có hiệu lực từ ngày 4/3, Trưởng Tham tán thương mại Việt Nam tại Mỹ - ông Đỗ Ngọc Hưng - khuyến cáo doanh nghiệp Việt cần đánh giá tình hình để có chiến lược kinh doanh phù hợp, mở rộng xuất khẩu sang các thị trường có hiệp định thương mại tự do với Việt Nam, tránh phụ thuộc vào một thị trường.

“Doanh nghiệp cũng cần tuân thủ các quy định của Mỹ về nguồn gốc xuất xứ và luôn sẵn sàng tham gia đầy đủ quá trình giải trình của cơ quan điều tra Mỹ các vụ việc phòng vệ thương mại, khi đã có 34 vụ kiện phòng vệ thương mại với mặt hàng thép và 2 vụ việc điều tra với nhôm...”, ông Hưng khuyến cáo.

Dương Hưng