Nhờ quy hoạch và công nghệ, Helsinki không có ca tử vong do tai nạn giao thông trong 12 tháng

Thành tích này giúp thành phố gần 700 nghìn dân trở thành một trong những đô thị lớn nhất châu Âu đạt mục tiêu “không tử vong giao thông” trong vòng một năm.

Hướng đến mục tiêu "Vision Zero"

Trước đó, thủ đô Oslo (Na Uy) từng đạt kết quả tương tự vào năm 2019. Với Helsinki, ca tử vong giao thông gần nhất xảy ra từ tháng 7-2024. Trong năm 2024, thành phố này chỉ ghi nhận 4 trường hợp tử vong do tai nạn, tương đương tỷ lệ 0,59/100.000 dân. Trong khi đó, Berlin ghi nhận 1,45/100.000 và London là 110.

Theo kỹ sư giao thông Roni Utriainen, yếu tố quan trọng hàng đầu là giảm giới hạn tốc độ xuống 30 km/h trên hơn một nửa số tuyến đường. Tại khu vực trường học, tốc độ cũng được hạ xuống mức 30 km/h nhằm đảm bảo an toàn cho học sinh.

Helsinki đang triển khai Chương trình phát triển an toàn giao thông theo định hướng “Vision Zero” (tạm dịch: Tầm nhìn bằng không) của Liên minh châu Âu, với mục tiêu đến năm 2050 giảm tử vong giao thông xuống bằng 0.

Thành phố tập trung xác định các tuyến đường quan trọng cho trẻ em, người đi bộ và xe đạp, đồng thời đầu tư hạ tầng an toàn hơn, như: xây dựng lại đường đi cho xe đạp, cải thiện hệ thống chiếu sáng, tổ chức lại hệ thống giao thông công cộng để hạn chế xe cá nhân.

Thủ đô Helsinki của Phần Lan. Ảnh: Sergi Reboredo/imago images/VWPics

Ứng dụng dữ liệu và công nghệ

Helsinki thu thập dữ liệu về tốc độ, các vụ va chạm và phản hồi từ cư dân để xác định “điểm đen tai nạn” và đưa ra giải pháp hạ tầng phù hợp.

Thành phố cũng phối hợp với cảnh sát để kiểm soát tốc độ. Hiện có 60 trạm giám sát cố định gắn camera, chủ yếu đặt tại những tuyến đường giới hạn từ 40 km/h trở lên. Các điểm này đã góp phần giảm đáng kể tình trạng chạy quá tốc độ.

Theo chuyên gia giao thông Hagen Schüller tại Berlin, an toàn giao thông hiện đại đòi hỏi phải xét đến nhiều yếu tố và có sự hỗ trợ từ công nghệ. Nhiều thành phố lớn đang vận hành trung tâm điều khiển giao thông bằng hệ thống cảm biến, camera, máy dò để giám sát 24/7.

Ông Schüller nhận định, trong tương lai, AI và xe tự lái có thể đóng vai trò quan trọng. Xe tự hành sẽ truyền dữ liệu tốc độ và vị trí về trung tâm điều khiển, trong khi AI có thể phân tích hình ảnh từ camera để điều chỉnh lưu lượng và phát hiện vi phạm.

Ông cho rằng thành công của Helsinki là mô hình mẫu cho các đô thị cỡ trung, đồng thời chứng minh việc đạt “Vision Zero” là hoàn toàn khả thi nếu có sự quyết tâm trong quy hoạch và quản lý giao thông.

LÊ QUẢNG