Nguồn tín dụng xanh quá 'xa vời' với doanh nghiệp

Tín dụng xanh đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển tài chính bền vững. Đây không chỉ là dòng vốn thúc đẩy các dự án thân thiện với môi trường, còn là chất xúc tác giúp doanh nghiệp (DN) đổi mới mô hình sản xuất, thích ứng với xu thế chuyển đổi xanh ngày càng rõ nét.

Vướng quy định phân ngành kinh tế xanh

Thông tin được đưa ra tại Hội thảo “Khơi thông dòng vốn tin dụng xanh” do Báo Lao động phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phối hợp tổ chức ngày 25/4, nhằm làm rõ vai trò của tín dụng xanh trong quá trình chuyển đổi xanh và phát triển bền vững, đồng thời nhận diện những vướng mắc trong thực tiễn và đề xuất giải pháp thúc đẩy dòng vốn tín dụng xanh tại Việt Nam,

Những năm qua, với định hướng phát triển bền vững, các dự án xanh ngày càng được quan tâm. Dòng vốn xanh thu hút sự chú ý của các DN bởi các ưu đãi về lãi suất, thời gian cho vay. Tuy nhiên, theo bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam), bên cạnh các kết quả tích cực đã đạt được, hoạt động của hệ thống ngân hàng phục vụ cho mục tiêu tăng trưởng xanh, ứng phó với biến đổi khí hậu còn gặp một số khó khăn.

Bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam)

Trong đó nổi cộm là hệ thống phân ngành kinh tế xanh với các tiêu chí định tính, định lượng về môi trường chưa được ban hành, làm cơ sở xác định và phân loại các hoạt động kinh tế xanh, gây khó khăn cho hệ thống ngân hàng trong triển khai, thống kê đầy đủ nguồn lực tín dụng cho các mục tiêu tăng trưởng xanh, bảo vệ môi trường.

“Thể chế, chính sách hỗ trợ đầu tư cho tăng trưởng xanh chưa được ban hành đồng bộ, nhất là chính sách để thúc đẩy thị trường trái phiếu xanh, thị trường carbon nhằm tạo môi trường thuận lợi để huy động, thu hút và tiếp nhận các nguồn lực cho tăng trưởng xanh. Thiếu các cơ chế chính sách hỗ trợ chuyển đổi xanh (thuế, phí, vốn, kỹ thuật, thị trường, quy hoạch, chiến lược phát triển...) của từng ngành/lĩnh vực nhằm thu hút và phát huy hiệu quả nguồn vốn tín dụng xanh, trái phiếu xanh”, bà Giang nêu.

Bà Giang cũng cho biết, việc huy động nguồn vốn đầu tư cho các dự án/lĩnh vực xanh còn gặp nhiều khó khăn, nhất là việc huy động nguồn lực quốc tế khi lãi suất vay bằng USD duy trì ở mức cao đi kèn những rủi ro tỷ giá. Trong khi nhận thức của DN và nhà đầu tư về lợi ích, tầm quan trọng của thị trường tài chính xanh chưa đồng đều, dẫn đến mức độ quan tâm của khách hàng đối với các sản phẩm huy động, sản phẩm tín dụng tài chính xanh chưa cao.

Ông Lê Quang Thắng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Việt Long nêu khó khăn khi tiếp cận nguồn vốn tín dụng xanh

Từ thực tế quá trình DN tiếp cận nguồn tín dụng xanh, ông Lê Quang Thắng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Việt Long cho hay, DN đã gặp không ít khó khăn khi tiếp cận các nguồn lực, đặc biệt là nguồn tín dụng xanh nên coi đây gần như là một việc quá xa vời.

“Vì chưa có tiêu chí xanh cho từng ngành, từng lĩnh vực nên khi làm việc với ngân hàng, DN không thể tiếp cận được vốn ưu đãi. Với 1 nhà máy xử lý chất thải và sản xuất nông nghiệp tuần hoàn đã xây dựng được hơn 10 năm, nhưng khi DN tiếp cận nhiều ngân hàng, mất rất nhiều công làm hồ sơ nhưng vẫn không thể tiếp cận được vốn tín dụng xanh”, ông Thắng nêu.

Nhận thấy tín dụng xanh được coi là hướng đi tất yếu để thúc đẩy tăng trưởng bền vững, nhưng ông Thắng nhận định đến thời điểm hiện tại tín dụng xanh tại Việt Nam vẫn còn rất thấp so với kỳ vọng. Do vậy DN đề nghị Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước có chính sách đặc thù cho phát triển kinh tế xanh, phải có tín dụng xanh cho sự phát triển của đất nước.

Cấp thiết xây dựng tiêu chí xanh cụ thể

Quan tâm và tạo điều kiện thuận lợi cho DN tiếp cận nguồn tín dụng xanh, ông Vương Thành Long, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) cho biết, ngân hàng đã xây dựng danh mục sản phẩm tài chính xanh phong phú, phù hợp với nhu cầu thực tế của DN. BIDV triển khai các gói tín dụng đi kèm dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật và các chính sách ưu đãi, nhằm giải quyết những khó khăn thực tế nhiều DN gặp phải.

“Các giải pháp của BIDV đều hướng tới việc xây dựng một hệ sinh thái toàn diện, đáp ứng đầy đủ mọi nhu cầu của DN trong hành trình chuyển đổi xanh. Từ tiếp cận thông tin, nâng cao tư duy, nhận thức, đến nắm bắt các tiêu chuẩn, tiêu chí, điều kiện, giải pháp về công nghệ, số hóa, đo lường, báo cáo ESG,… đế khâu quan trọng là tiếp cận thành công các sản phẩm và gói tài chính xanh ưu đãi”, ông Long khẳng định.

Ông Đào Minh Tú, Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tin tưởng sẽ có chính sách khơi thông hoạt động tín dụng xanh của ngành ngân hàng

Theo Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - ông Đào Minh Tú, nhìn ở góc độ vĩ mô, dù tài chính xanh dù đã có hành lang pháp lý, nhưng nhìn vào từng dự án riêng biệt vẫn cần có tiêu chí đánh giá rõ ràng, nên vấn đề cấp thiết cần phải được xây dựng tiêu chí cụ thể hơn.

“Hội thảo là cơ hội được lắng nghe các ý kiến, trao đổi của các chuyên gia, đại diện các cơ quan quản lý, nghiên cứu chính sách và DN để có những góc nhìn khác nhau xoay quanh việc triển khai hoạt động tín dụng xanh của ngành ngân hàng. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam kỳ vọng đây sẽ là những đóng góp mới, gợi mở cho cơ quan quản lý trong việc hoạch định cơ chế chính sách, cũng như việc triển khai hoạt động tín dụng xanh trong thực tế của các tổ chức tín dụng, tạo động lực khơi thông dòng vốn tín dụng ngành ngân hàng cho các mục tiêu xanh, phát triển bền vững”, Phó Thống đống Đào Minh Tú khẳng định.

Nguyễn Quỳnh/VOV.VN