Nghệ thuật thêu thổ cẩm của người Dao Thanh Y ở Quảng Ninh

Thêu vo sử dụng các kỹ thuật thêu cơ bản như thêu nối đầu, thêu lướt vặn, thêu sa hạt và thêu đột. Để tạo ra các sản phẩm thêu phức tạp và tinh xảo, người thêu có thể kết hợp thêm các kỹ thuật nâng cao như thêu đâm xô (thêu trùm, thêu tràn), thêu khoán vảy. Ảnh: Nguyễn Quý.

Người Dao Thanh Y ngày nay sinh sống ở hầu khắp các địa bàn miền núi thuộc tỉnh Quảng Ninh. Nhiều năm qua, họ vẫn giữ được bản sắc văn hóa riêng thông qua phong tục, tập quán hay nếp sinh hoạt hằng ngày, trong đó có bộ trang phục truyền thống của phụ nữ.

Trang phục phụ nữ Dao Thanh Y là sự kết tinh giữa kỹ thuật thêu tay điêu luyện và nghệ thuật tạo hình tinh xảo. Trên nền vải chàm đen, các gam màu đỏ, vàng, trắng, xanh, nổi bật lên các họa tiết hoa, lá, chim, sao… được thêu bằng chỉ len nhiều màu ở vạt áo, vai áo, đai thắt lưng. Mũ đội đầu, yếm ngực cũng được phụ nữ Dao Thanh Y trang trí nhiều họa tiết màu sắc sặc sỡ, thể hiện mối giao hòa với thiên nhiên, trời đất.

Trang phục của phụ nữ Dao Thanh Y là sự kết hợp của nhiều màu sắc.

Người phụ nữ Dao Thanh Y thường bắt đầu học thêu từ khi còn nhỏ. Quy trình thêu một bộ trang phục có thể kéo dài từ vài tháng đến cả năm, tùy thuộc vào độ phức tạp của mẫu thêu.

Thêu thổ cẩm không chỉ là một nghề thủ công mà còn là cách thể hiện bản sắc văn hóa của người Dao Thanh Y. Mỗi bộ trang phục thêu tay đều mang ý nghĩa sâu sắc, phản ánh tâm hồn và đời sống của người dân nơi đây. Việc duy trì và phát triển kỹ thuật thêu này không chỉ góp phần bảo tồn văn hóa truyền thống mà còn là nguồn thu nhập cho nhiều gia đình trong cộng đồng.

Nguyễn Quý