Ngày thế giới Không khói thuốc lá (31-5): Bỏ thuốc lá chưa bao giờ là muộn

Bệnh nhân bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính được chăm sóc, điều trị tại Khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất. Ảnh: H.Dung

Nhiều người dân đến khi mắc bệnh nặng mới biết tác hại của việc hút thuốc lá, từ đó quyết tâm và bỏ được thuốc lá để duy trì sức khỏe, kéo dài tuổi thọ.

Liên tục nhập viện vì khó thở

Ông N.V.T. (64 tuổi, ngụ xã Xuân Trường, huyện Xuân Lộc) có “thâm niên” hút thuốc lá từ năm 15 tuổi. Ông T. kể, hồi đó, ông hút thuốc lá vì đua đòi theo bạn bè, rồi lớn lên làm ăn buôn bán, tiếp xúc với nhiều người nên xem hút thuốc lá như một kênh giao tiếp. Dù mỗi điếu thuốc hít vào không cho ông T. cảm giác sảng khoái nhưng theo ông, đó là thói quen khó bỏ. Suốt mấy chục năm, ngày nào ông T. cũng hút đều đặn 2 gói thuốc lá.

Khoảng 2 năm trở lại đây, ông T. thường xuyên phải nhập viện cấp cứu, điều trị tại các bệnh viện trong tỉnh vì bệnh nhồi máu cơ tim.

“Tôi thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, khó thở, nói không ra hơi, nói được một câu phải nghỉ để lấy hơi rồi mới nói được. Sau khi được bác sĩ đặt 3 stent, tôi mới dần hồi phục, có thể đi lại nhẹ nhàng. Vợ con thấy tôi bệnh nặng quá phải mua máy tạo oxy đặt tại nhà để mỗi khi tôi lên cơn khó thở là có máy hỗ trợ ngay. Còn máy xông khí dung thì lúc nào tôi cũng phải mang theo bên người, đề phòng lên cơn khó thở đột ngột” - ông T. cho hay.

Cũng có đến gần 40 năm hút thuốc lá là ông P.V.Đ. (61 tuổi, ngụ phường Tân Biên, thành phố Biên Hòa). Ông Đ. đang phải chống chọi với bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, thường xuyên phải nhập viện cấp cứu.

Ông Đ. cho biết, cách đây 2 năm, khi đang khuân vác bao hàng từ dưới đất lên xe ba gác, ông thấy ngộp thở, không đứng vững, được đưa đi cấp cứu. Qua thăm khám, bác sĩ cho biết ông bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, là bệnh không thể điều trị khỏi, phải điều trị suốt đời.

Ông Đ. nói: “Trong 2 năm qua, tôi đã phải vào viện cấp cứu gần 20 lần, có lần nằm viện một tuần, có khi đến 2-3 tuần bệnh đỡ mới được về nhà. Đi ra ngoài đường, nếu ngửi thấy mùi khói xe, khói từ các bếp nướng thức ăn hay thời tiết nóng quá tôi cũng thấy khó thở. Nếu biết hút thuốc lá gây tác hại như vậy, tôi đã không hút thuốc ngay từ đầu hoặc bỏ thuốc từ lâu”.

“Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo”

Trung bình mỗi ngày, Khoa Nội tổng hợp Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất tiếp nhận, chăm sóc và điều trị cho từ 60-70 bệnh nhân, trong đó riêng bệnh nhân bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính chiếm hơn 50%.

Bà Hoàng Thị Thanh Tuyền, Phụ trách quản lý điều dưỡng Khoa Nội tổng hợp, cho hay các bệnh nhân bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính phải dùng thuốc phun khí dung đúng giờ nhằm ngừa và cắt cơn khó thở, thường thì 4-6 tiếng/lần theo chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra, họ phải thở oxy từ 1-2 lít/phút hoặc ngắt quãng và nghỉ ngơi tại giường, tránh hoạt động gắng sức trong giai đoạn cấp nhằm ngăn ngừa tình trạng khó thở dữ dội.

“Vì bệnh nhân bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính thường hay lên cơn khó thở vào thời điểm từ 2-4h sáng nên chúng tôi cần theo dõi sát và căn dặn người bệnh, thân nhân người bệnh nếu bệnh nhân lên cơn khó thở phải báo ngay cho bác sĩ, điều dưỡng để được hỗ trợ. Lúc đó, bệnh nhân phải được thở oxy, phun khí dung nhằm giãn phế quản, cắt cơn khó thở. Mọi thao tác của nhân viên y tế phải rất nhanh, chính xác, kịp thời, vì nếu chậm trễ, bệnh nhân có thể diễn tiến nặng, suy hô hấp cấp, đe dọa đến tính mạng” - bà Tuyền chia sẻ.

Bác sĩ chuyên khoa I Phan Tường Vân, Khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất, cho biết hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân gây ra các bệnh lý nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người như: các bệnh lý về tim mạch, hô hấp, thậm chí là ung thư. Người hút thuốc lá có khả năng mắc ung thư phổi cao hơn gấp nhiều lần so với người không hút thuốc lá. Đặc biệt, những người thường xuyên hít phải khói thuốc lá cũng có nguy cơ cao mắc các bệnh về phổi, tim mạch, ung thư.

Không những thế, hút thuốc lá còn gây ra gánh nặng nghiêm trọng về chi phí y tế. Thiệt hại về kinh tế do thuốc lá gây ra, theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới là 108 ngàn tỷ đồng/năm.

Chủ đề của Ngày thế giới Không thuốc lá năm nay được Tổ chức Y tế thế giới lựa chọn là “Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo” nhằm phơi bày chiến thuật của các tập đoàn thuốc lá trên thế giới trong việc quảng cáo sai sự thật, gây hiểu lầm thuốc lá không có hại để mở rộng thị trường tiêu thụ, đặc biệt là trong giới trẻ. Tổ chức Y tế thế giới kêu gọi các nước cùng chung tay thực hiện chiến dịch truyền thông hưởng ứng Ngày thế giới Không khói thuốc lá vì một tương lai khỏe mạnh hơn.

Hạnh Dung