PGS-TS Đỗ Văn Dũng: Đại dịch COVID-19 rất khó có thể quay trở lại

Bệnh cúm nguy hiểm hơn COVID-19 gấp 10 lần

Theo Bộ Y tế, từ đầu năm đến cuối tháng 5.2025, cả nước ghi nhận rải rác hơn 600 trường hợp mắc COVID-19 tại 39 tỉnh thành. Trong những tuần gần đây, số ca mắc COVID-19 có sự gia tăng, nhất là từ khi phát hiện biến thể mới NB.1.8.1. Đây là biến thể được phát hiện vào đầu năm 2025 tại nhiều quốc gia trên thế thế giới, trong đó có những quốc gia đang bùng phát mạnh số ca mắc COVID-19 như Thái Lan, Anh…

PGS-TS Đỗ Văn Dũng – Trưởng khoa Y tế công cộng (Trường đại học y dược TP.HCM) - Ảnh: PV

Đặc biệt, tại TP.HCM từ tuần thứ 16 của năm 2025 đến nay, số ca mắc COVID-19 tăng cao, nhất là trong tuần 21 vừa qua số ca mắc được phát hiện lên đến 79 trường hợp, tăng gấp 3 lần so với trung bình 4 tuần trước đó (27 ca), thậm chí đã có 2 trường hợp tử vong và 1 trường hợp đang nguy kịch.

Người dân đang thực sự lo lắng, thậm chí hoang mang trước nguy cơ bệnh COVID-19 có thể bùng phát, đại dịch quay trở lại. Nhìn nhận về vấn đề này, PGS-TS Đỗ Văn Dũng – Trưởng khoa Y tế công cộng (Trường đại học Y dược TP.HCM) cho rằng dù hiện nay dịch COVID-19 vẫn còn là gánh nặng, nhưng sẽ nhẹ hơn trước đây rất nhiều.

“Thực tế hiện nay bệnh COVID-19 nhẹ hơn bệnh cúm rất nhiều. Trong 2 năm gần đây, cúm đã gây tử vong khoảng 1 triệu người nhưng COVID-19 chỉ gây tử vong 100 ngàn người trên toàn thế giới. Vì vậy trong 2 năm gần đây có thể nói cúm nguy hiểm cho con người gấp 10 lần so với bệnh COVID-19”, ông Dũng cho biết.

Theo PGS-TS Đỗ Văn Dũng, bệnh nhân mắc COVID-19 trong những tuần gần đây tăng cao, nhất là ở TP.HCM do gần đây chúng ta theo dõi sát, tổ chức xét nghiệm COVID-19 nhiều hơn.

“Nhiều bệnh nhân trước đây bị bệnh nặng, nhất là những bệnh về đường hô hấp nhưng chúng ta không xét nghiệm, đánh giá bệnh COVID-19. Nếu trước đây chúng ta xét nghiệm COVID-19 nhiều, chưa chắc số bệnh nhân mắc COVID-19 đã thấp. Từ đầu năm 2025 đến nay, Việt Nam chỉ phát hiện mấy trăm ca mắc COVID-19, trong khi đó các quốc gia khác, như Thái Lan tổ chức xét nghiệm nhiều hơn nên chỉ trong 1 tuần phát hiện cả chục nghìn ca mắc COVID-19. Đối với bệnh nhân mắc COVID-19 có bệnh nền bị nặng, thậm chí tử vong, có thể trước đây những trường hợp này cũng tử vong nhưng được nghĩ do bệnh nặng, sức khỏe yếu, nhiễm cảm cúm tử vong, chứ không nghĩ COVID-19 do không xét nghiệm”, bác sĩ Dũng giải thích.

Tuy nhiên, thực tế bệnh COVID-19 cũng có sự gia tăng hơn trước, do có sự gia tăng của các quốc gia khác trên thế giới. Nhưng sự gia tăng số ca mắc COVID-19 lần này không có gì đột biến. “Người dân không nên hoang mang, lo lắng với bệnh COVID-19 hiện nay, nhưng cũng không quá chủ quan”, ông Dũng khuyên.

Xác suất đại dịch COVID-19 quay trở lại là 2%/năm

Trong thời gian tới, nhất là thời điểm nghỉ hè, nhu cầu du lịch, đi lại của người dân tăng cao; việc tập trung đông người làm được đánh giá là có nguy cơ lây truyền bệnh COVID-19 tại Việt Nam, nhưng ông Dũng khẳng định, bệnh COVID-19 trong vài tháng tới sẽ không có gì đột biến.

Theo các nhà nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới, biến thể NB.1.8.1 có độc lực thấp hơn so với những biến thể khác trước đây, và thấp hơn nhiều so với biến thể Delta, nên không có sự đột biến.

Dù hiện nay trên thế giới có sự gia tăng bệnh nhân mắc COVID-19 nhưng cũng chỉ ở mức thấp nên cũng không đáng quan ngại.

Ngoài ra, Tổ chức Y tế thế giới cũng không có cảnh báo gì thêm về biến thể NB.1.8.1. “Hiện nay biến thể NB.1.8.1 không có gì nguy hiểm, và cũng không có gì phải cảnh giác để thực hiện những biện pháp chặt chẽ hơn trong phòng bệnh COVID-19. Với biến thể này, trong thời gian vài tháng tới bệnh COVID-19 sẽ không đột biến”, ông Dũng nhấn mạnh.

Tuy nhiên về lâu dài, bệnh COVID-19 có quay lại và bùng phát đại dịch như trước đây hay không, theo ông Dũng có thể trong thời gian tới sẽ xuất hiện những biến thể mới khác, nhưng tỷ lệ xuất hiện biến thể mới, nguy hiểm hơn là rất thấp, chỉ 2% mỗi năm. Thực tế thời gian qua đã xuất hiện quá nhiều biến thể rồi, không còn biến thể nào sắp xếp lại có độc lực cao hơn nữa.

“Về mặt khoa học vẫn có khả năng xuất hiện biến thể mới có độc lực cao hơn. Các nhà khoa học vẫn tiếp tục theo dõi, giải trình tự gien xem có gì đặc biệt không. Theo các nhà khoa học trên thế giới, nếu có khả năng có biến thể mới nguy hiểm hơn thì xác suất chỉ là 2% mỗi năm. Như vậy, xác suất để xảy ra một đại dịch khác là 2%/năm, còn đại dịch COVID -19 là rất khó có thể xảy ra”, ông Dũng nói.

Hồ Quang