Ngành gỗ tìm cách khai thác thị trường nội địa, xuất khẩu

Khách hàng tham quan một gian hàng tại Hội chợ quốc tế Đồ gỗ và mỹ nghệ xuất khẩu Việt Nam. Ảnh:V.Gia

Theo các chuyên gia, ngành gỗ có nhiều dư địa để phát triển, tuy nhiên cần chủ động cập nhật tình hình thế giới và chú trọng hơn đến thị trường nội địa 100 triệu dân có mức sống đang tăng nhanh của Việt Nam.

Phấn đấu xuất khẩu đạt 18 tỷ USD

Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công thương) Vũ Bá Phú nhận định, ngành gỗ và lâm sản là một trong những ngành công nghiệp quan trọng của Việt Nam. Các sản phẩm từ gỗ không chỉ đóng góp lớn vào kim ngạch xuất khẩu mà còn khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ thương mại toàn cầu.

Trong năm 2024, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam đạt gần 16,3 tỷ USD, tăng 20,3% so với năm 2023. Cùng với gỗ thì lâm sản ngoài gỗ cũng đóng góp hơn 1 tỷ USD trong năm 2024, giúp tổng giá trị xuất khẩu gỗ, sản phẩm gỗ, lâm sản đạt 17,3 tỷ USD. Năm 2025 mở ra nhiều cơ hội lớn khi nhu cầu tiêu dùng phục hồi tại các thị trường lớn, các hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và các nước, khu vực tiếp tục mang lại lợi thế thuế quan, mở rộng cơ hội cho gỗ và sản phẩm chế biến. Đồng thời, xu hướng chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu mang lại lợi thế cạnh tranh cho DN Việt Nam.

Cũng theo ông Phú, kết quả của năm 2024 những tháng đầu năm 2025 là triển vọng tốt để ngành gỗ Việt Nam phấn đấu đạt giá trị xuất khẩu 18 tỷ USD trong năm nay. Các DN cũng có nhiều yếu tố tích cực để tiếp tục mở rộng quy mô và nâng cao giá trị gia tăng trên thị trường quốc tế. Bộ Công thương đã và đang phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương triển khai nhiều chương trình hỗ trợ DN chuyển đổi công nghệ, cải tiến mẫu mã, phát triển thương hiệu và xúc tiến thương mại. Việc tham gia các hội chợ, triển lãm chuyên ngành là cơ hội quan trọng giúp DN kết nối đối tác quốc tế, mở rộng thị trường và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Cùng với cả nước thì sản xuất, xuất khẩu gỗ của Đồng Nai đang hồi phục trở lại. Riêng trong 2 tháng đầu năm nay, sản phẩm gỗ cũng xuất khẩu được 285 triệu USD, tăng 26% so với cùng kỳ năm trước. Mục tiêu của ngành gỗ Đồng Nai là sẽ xuất khẩu được 2 tỷ USD trong năm 2025, để làm được điều đó, các DN trong ngành đang nỗ lực liên kết, tập hợp sức mạnh nhằm nâng cao vị thế cạnh tranh của mình.

Bám sát những biến động của thị trường thế giới

Đối với những vấn đề lưu tâm trong năm 2025, Phó chủ tịch Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam Ngô Sỹ Hoài cho rằng, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang thị trường lớn nhất là Mỹ tiếp tục chứng kiến sự phục hồi mạnh mẽ do nhu cầu tiêu thụ cải thiện từ giữa năm 2024. Các nhà nhập khẩu của Mỹ đánh giá cao và xác định Việt Nam là nhà cung ứng chính, nhất là nhóm hàng nội thất bằng gỗ. Tuy nhiên, trong bối cảnh thế giới ngày càng cạnh tranh và những vấn đề liên quan đến phòng vệ thương mại thì các DN cần cẩn trọng, đặc biệt là trong đảm bảo quy tắc xuất xứ sản phẩm. Với ngành gỗ, Việt Nam đang tự chủ nguyên liệu đầu vào đến từ nguồn cung trong nước được 77,4% và còn lại nhập khẩu từ các nước trên thế giới, trong đó có Trung Quốc, Mỹ và các nước trong khu vực ASEAN. Do đó, chuẩn hóa nguyên liệu trong nước và nguyên liệu nhập khẩu là yếu tố quan trọng hàng đầu đối với ngành chế biến gỗ xuất khẩu của Việt Nam.

Theo các chuyên gia, DN dù có triển vọng, ngành gỗ cũng đối mặt với không ít thách thức về thị trường trong và ngoài nước. Các thị trường xuất khẩu lớn như các nước khu vực châu Âu, Mỹ liên tục có những thay đổi trong chính sách, siết chặt hơn đối với các yêu cầu, quy định về chứng nhận gỗ hợp pháp, phát thải carbon thấp và trách nhiệm xã hội. Những điều này đặt ra yêu cầu cho DN phải chuyển đổi theo hướng sản xuất xanh, áp dụng công nghệ, chuyển đổi số trong quá trình sản xuất. Song song đó là chú trọng khai thác tiềm năng của thị trường nội địa với hơn 100 triệu dân, nơi sức mua đang gia tăng mạnh mẽ, điểm tựa cho DN trước các biến động của thị trường quốc tế.

Theo Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và chế biến gỗ Thành phố Hồ Chí Minh (Hawa) Phùng Quốc Mẫn, để tạo thương hiệu khi xuất khẩu thì các DN cần nhấn mạnh những giá trị tinh hoa của nghề mộc Việt Nam giao thoa với sự đổi mới và hiện đại của thế giới thông qua sản phẩm. DN phải luôn chú trọng đến việc phát triển mẫu mã sản phẩm mới, đầu tư công tác trưng bày, tham gia các chương trình xúc tiến thương mại cũng như nỗ lực quảng bá để tiếp cận khách hàng quốc tế một cách chuyên nghiệp và chủ động.

Văn Gia