Ngành Giáo dục thành phố Bắc Giang: Đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện
Những năm gần đây, bên cạnh chú trọng nâng chất lượng giảng dạy, phát triển toàn diện các lĩnh vực văn hóa, thể thao, nghệ thuật, ngành Giáo dục thành phố Bắc Giang còn đi đầu ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong mọi hoạt động quản lý và dạy học. Qua đó góp phần xây dựng môi trường giáo dục hiện đại, linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả.
Ứng dụng AI trong giảng dạy
Thực hiện Quyết định số 1102, ngày 20/9/2022 của UBND thành phố Bắc Giang về Đề án “Nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo thành phố Bắc Giang giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030”, Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố chủ động tham mưu, triển khai nhiều giải pháp góp phần nâng chất lượng dạy và học. Từ năm 2020, thành phố đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, đề án và kế hoạch hành động cụ thể, xác định chuyển đổi số là nhiệm vụ xuyên suốt, vừa cấp thiết trước mắt, vừa có ý nghĩa lâu dài.

Giáo viên Trường Tiểu học Dĩnh Kế ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy. Ảnh: Mai Toan.
Các chỉ đạo được triển khai quyết liệt, đồng bộ từ cơ quan quản lý đến từng nhà trường, bảo đảm mỗi trường học là một trung tâm chuyển đổi số quy mô nhỏ, mỗi cán bộ, giáo viên là tác nhân số hóa, mỗi học sinh là công dân số tương lai. Giai đoạn 2020-2025, thành phố Bắc Giang là đơn vị đầu tiên trong tỉnh thực hiện số hóa toàn bộ hồ sơ quản lý giáo dục bao gồm kế hoạch giảng dạy, kế hoạch chuyên môn, đánh giá giáo viên, học bạ, sổ điểm, sổ chủ nhiệm… Từ năm học 2022-2023, Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố chỉ đạo các nhà trường vận hành nền tảng quản lý điện tử, chuyển từ sổ sách giấy sang quản lý trên môi trường số, giảm đáng kể thủ tục hành chính, tăng tính minh bạch và chính xác.
Thành phố Bắc Giang có 108 trường học công lập (trong đó có 37 trường mầm non, 34 trường tiểu học và 37 trường trung học cơ sở, liên cấp) với hơn 80 nghìn học sinh. Xác định rõ tầm quan trọng của AI trong đời sống xã hội, đầu năm 2024, Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố phát động phong trào ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác quản lý, dạy học và kiểm tra đánh giá tại các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở trên địa bàn. Qua quá trình triển khai đã nhận được sự hưởng ứng tích cực của đội ngũ cán bộ, giáo viên, học sinh.
Kết quả 6 năm học liên tiếp (từ năm học 2019-2020 đến năm học 2024-2025), thành phố đứng đầu toàn tỉnh về thi học sinh giỏi và khoa học kỹ thuật. Riêng trong kỳ thi chọn học sinh giỏi các môn văn hóa cấp tỉnh năm học 2024-2025, ngành Giáo dục thành phố giành 452 giải, vượt xa các đơn vị còn lại.
Năm học 2024 - 2025, Trường Mầm non Tân Tiến có 42 cán bộ, giáo viên, nhân viên, 18 nhóm lớp với 460 trẻ. Thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2021-2025, trường tích cực đổi mới công tác quản lý, dạy học và đánh giá, kiểm tra qua ứng dụng AI. Đến nay, 100% giáo viên của trường thiết kế giáo án có sử dụng AI, giúp tiết kiệm thời gian chuẩn bị tài liệu, trẻ hứng thú tham gia vào các hoạt động tìm hiểu tri thức.
Tương tự, tại Trường Tiểu học Dĩnh Kế, mỗi giáo viên cũng chủ động nghiên cứu, khai thác, sử dụng các ứng dụng công nghệ phù hợp với từng bài giảng. Mỗi bài giảng trở nên sinh động hơn, khuyến khích tư duy sáng tạo, phát huy năng lực tự học, khả năng vận dụng kiến thức vào thực hành cho học sinh.
Đầu tư đồng bộ
Thời gian qua, từ nguồn kinh phí ngân sách nhà nước và xã hội hóa, các trường học đã được đầu tư cơ sở vật chất mới, thiết bị phục vụ học tập, sinh hoạt. Trong đó chú trọng khai thác các nền tảng số, học liệu dùng chung đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số. Mô hình “lớp học thông minh”, “trường học số” xuất hiện ngày càng nhiều với thiết bị công nghệ hiện đại như: Bảng tương tác, hệ thống camera lớp học, đường truyền Internet tốc độ cao, nền tảng LMS. Đến nay, 100% trường học trong thành phố đều thành lập câu lạc bộ STEM, tin học, Robotics, thiết kế phần mềm, đưa kỹ năng số và tư duy công nghệ đến gần hơn với học sinh.

Lãnh đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố tham quan gian hàng sản phẩm STEM tại Hội thi Khoa học kỹ thuật tỉnh năm học 2024-2025 tổ chức tại Trường Trung học cơ sở Tân Tiến.
Đối với công tác lãnh đạo và quản lý hành chính, AI cũng đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi, quản lý hồ sơ học sinh. Ưu điểm nổi bật của công cụ AI là có khả năng xác minh danh tính của học sinh qua hình ảnh, nâng cao tính bảo mật thông tin trên môi trường số. Các thuật toán AI còn giúp ban giám hiệu các trường học tối ưu hóa việc lập thời khóa biểu, chương trình giảng dạy, phân bổ tài nguyên và quản lý dữ liệu trong các cơ sở giáo dục được hiệu quả hơn.
Kết thúc năm học, qua công tác kiểm tra, đánh giá cho thấy, 100% các trường học trên địa bàn đã ứng dụng AI trong công tác quản trị, điều hành, kiểm tra hoạt động giáo dục. Nếu như trước đây, với số lượng hồ sơ lớn, cán bộ quản lý, giáo viên phải mất nhiều thời gian để cập nhật, có thời điểm gây quá tải thì nay đội ngũ giáo viên đều cảm nhận rõ việc số hóa toàn diện giúp giảm 30-40% khối lượng công việc, tăng tốc độ ra quyết định và nâng cao hiệu quả điều hành của công tác quản lý. Các em học sinh tiếp cận tốt với nền tảng học trực tuyến thông minh, phần mềm luyện tập cá nhân, hệ thống học liệu theo năng lực và sở thích. Đến nay, các trường học đều thực hiện thanh toán học phí, lệ phí không dùng tiền mặt qua ngân hàng hoặc ví điện tử, góp phần minh bạch tài chính.
Để đáp ứng nhiệm vụ phát triển toàn diện giáo dục và đào tạo, xây dựng môi trường giáo dục năng động, hiện đại, bắt nhịp cùng với sự phát triển của xã hội, thời gian tới, ngành Giáo dục thành phố tiếp tục tham mưu với cấp ủy, chính quyền quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị. Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực, trình độ sử dụng công nghệ số cho cán bộ, giáo viên và học sinh, tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong trong sự nghiệp phát triển giáo dục toàn diện, hiện đại, nhân văn - xứng đáng là điểm sáng tiêu biểu của toàn ngành.