Nam thanh niên mắc chứng bệnh 'thích gây sốc'

Sau vài lần gặp gỡ, Peter và tôi đồng ý quay lại các buổi trị liệu. Cuối cùng, sự biến mất và trở lại của anh cũng chứng minh sự hữu ích, bởi nó đã làm rõ một điều mà chúng tôi đã không bao giờ hiểu: nhu cầu gây sốc người khác của anh.

Trong những buổi sau đó, tôi dần nhận ra rằng Peter thích thú khi nghĩ về nỗi đau khổ mà anh đã gây ra khi đột ngột nghỉ việc hoặc chấm dứt một tình bạn. Anh đã làm tôi sốc hai lần - lần đầu khi anh bỏ trị liệu và sau đó, lần thứ hai, khi anh giả mạo việc tự tử của mình. Trong giai đoạn đầu của quá trình phân tích, tôi đã không nhận ra Peter đam mê làm chấn động người khác như nào. Nhưng tại sao?

Ảnh minh họa. Nguồn: Adobe Stock.

Cha mẹ Peter ly hôn khi anh hai tuổi và mẹ anh đã tái hôn ngay sau đó. Trong giai đoạn phân tích thứ hai này, Peter đã tìm kiếm cha ruột của mình và nói chuyện thẳng thắn với mẹ anh. Anh phát hiện ra rằng mẹ anh đã ngoại tình với người đàn ông sau đó trở thành cha dượng của anh ấy, và cả cha và mẹ anh đều uống rượu rất nhiều. Anh cũng phát hiện ra rằng hai năm đầu đời của anh rất khác với câu chuyện mà anh được nghe kể lại. Cha và mẹ đều thừa nhận rằng họ không thể đối phó nổi và đã bạo hành anh khi anh còn nhỏ.

Peter nói với tôi rằng bố anh không nhớ gì nhiều, chỉ nhớ rằng đó là khoảng thời gian tồi tệ, không hạnh phúc, một cuộc hôn nhân bất hạnh. “Mẹ tôi đã khóc, bà liên tục nói rằng bà rất tiếc,” Peter nói. “Bà chỉ mới hai mươi khi sinh tôi ra và không ai ở đó để giúp bà ấy. Bà nói rằng có lúc bà cảm thấy mình lên cơn điên.”

Lời thú nhận của bà đã giúp Peter nhẹ nhõm hơn. Theo những gì anh còn nhớ được, thì anh đã cảm thấy sợ hãi. Anh nói rằng thật tốt khi biết rằng anh sợ hãi điều gì đó. Đối với một đứa trẻ nhỏ, bạo lực là một trải nghiệm quá sức chịu đựng, không thể kiểm soát và quá đáng sợ - và những ảnh hưởng về mặt tinh thần của nó có thể kéo dài suốt đời. Tổn thương bị nội tâm hóa, nó trở thành thứ làm chủ chúng ta khi thiếu vắng sự đồng cảm của người khác. Vậy tại sao Peter lại trở mặt với những người thân thiết với anh ấy?

Hành vi của Peter cho thấy rõ rằng anh không thể cho phép mình cảm thấy yếu đuối. Anh thấy sự phụ thuộc thật nguy hiểm. Câu chuyện của Peter có thể được tóm tắt là, “Tôi là kẻ tấn công làm tổn thương người khác, không phải là đứa trẻ bị tổn thương.” Nhưng Peter cũng cảm thấy phải trở mặt với chính mình. Khi Peter tự hành hung mình trong nhà thờ, anh đã diễn lại chính câu chuyện này. Như lời anh nói với tôi, “Lúc đó tôi nghĩ - mày là một đứa trẻ khóc lóc thảm hại. Tao có thể làm điều này với mày và mày không thể ngăn cản tao.”

Tôi tin rằng tất cả chúng ta đều cố gắng hiểu cuộc sống của mình bằng cách kể những câu chuyện của mình, nhưng Peter đã bị ám ảnh bởi một câu chuyện mà anh ấy không thể kể. Vì thiếu ngôn từ, anh thể hiện mình bằng cách khác. Theo thời gian, tôi học được rằng hành vi của Peter chính là ngôn ngữ mà anh dùng để nói chuyện với tôi. Peter đã kể câu chuyện của mình bằng cách làm tôi cảm thấy những cảm nhận của anh, của sự tức giận, bối rối và hoảng loạn mà anh ấy hẳn phải cảm thấy khi còn nhỏ.

Tác giả Karen Blixen nói, “Mọi nỗi buồn đều có thể chịu được nếu bạn đưa chúng vào một câu chuyện hoặc kể một câu chuyện về chúng.” Nhưng nếu một người không thể kể một câu chuyện về nỗi buồn của mình thì sao? Nếu câu chuyện của anh ta kể lên anh ta thì sao?

Kinh nghiệm đã dạy tôi rằng tuổi thơ để lại trong ta những câu chuyện như thế này - những câu chuyện mà ta không bao giờ tìm ra cách cất tiếng, bởi vì không ai giúp ta tìm ngôn từ. Khi ta không thể tìm ra cách kể câu chuyện của mình, câu chuyện sẽ kể chúng ta - ta mơ về chúng, ta phát triển các triệu chứng hoặc ta thấy mình hành động theo những lối mà ta không thể hiểu.

Hai năm sau khi Peter để lại tin nhắn của anh trên máy trả lời tự động của tôi, chúng tôi đồng ý dừng việc phân tích tâm lý của anh. Tôi nghĩ rằng còn nhiều việc phải làm, nhưng anh cảm thấy đã đến lúc.

Tất cả những chuyện này đã xảy ra từ nhiều năm trước. Kể từ đó Peter không yêu cầu gặp lại, nhưng tôi có tình cờ gặp anh gần đây, tại rạp chiếu phim. Chúng tôi nhận ra nhau qua tiền sảnh. Peter nói điều gì đó với người phụ nữ mà anh đang đứng cùng và họ bước tới. Anh chìa tay ra và rồi anh giới thiệu tôi với vợ anh.

Stephen Grozs/NXB Trẻ