Nam Ninh: Kênh mở rộng dòng chảy thương mại số và logistics hiện đại Việt Nam-Trung Quốc

Cảnh tượng như vậy diễn ra mỗi ngày tại Cảng đường sắt quốc tế Nam Ninh (Quảng Tây). Những đoàn tàu liên vận xuyên núi vượt đèo giữa Việt Nam và Trung Quốc đang dệt nên một mạng lưới kinh tế thương mại chặt chẽ giữa hai quốc gia.

Năm 2025 đánh dấu 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Trung Quốc (1950 - 2025), đồng thời cũng là “Năm giao lưu nhân văn Việt-Trung”. Đặc biệt, từ ngày 14-15/4, chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tập Cận Bình thành công tốt đẹp, thể hiện đầy đủ tính chiến lược và tầm cao mới trong quan hệ hai nước.

Là thành phố thường xuyên tổ chức Hội chợ Trung Quốc-ASEAN (CAEXPO), cũng là thủ phủ gần Việt Nam nhất của Trung Quốc, Nam Ninh có quan hệ nhân văn sâu sắc với các đối tác của đất nước hình chữ S. Những năm gần đây, thành phố luôn thực hiện nghiêm túc nhận thức chung giữa Lãnh đạo hai Đảng, hai nước; không ngừng đạt được nhiều tiến triển và thành quả mới trong thúc đẩy hợp tác kinh tế thương mại với các địa phương của Việt Nam; góp phần tích cực vào việc đẩy nhanh xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam-Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược.

Nối núi vượt biển, đưa dòng chảy thương mại thông suốt

Theo ông Dương Ba, Giám đốc Logistics Công ty TNHH vận tải quốc tế Bang Đạt Thiên Nguyên Quảng Tây, “trước đây hàng hóa vận chuyển sang Việt Nam mất hơn 40 tiếng, giờ thì phát hàng trong ngày là đến nơi, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp làm thương mại”.

Nhờ vào việc vận hành tuyến tàu liên vận Việt-Trung với thủ tục thông quan nhanh chóng, hiệu quả vận chuyển xuyên biên giới tại Cảng đường sắt quốc tế Nam Ninh được nâng cao đáng kể, giúp doanh nghiệp Trung Quốc tiết kiệm chi phí vận chuyển và thời gian thông quan.

Theo thống kê, trong năm 2024, các chuyến tàu liên vận Việt-Trung xuất phát từ tỉnh Quảng Tây đã vận chuyển tổng cộng 19.700 TEU hàng hóa, tăng 1.153% so với cùng kỳ năm ngoái. Chỉ tính riêng quý I năm 2025, khối lượng hàng hóa vận chuyển đã đạt 9.376 TEU, tăng 488,2% so với cùng kỳ - minh chứng rõ nét cho đà tăng trưởng bùng nổ.

Nguồn hàng trải rộng khắp 25 tỉnh, thành phố của Trung Quốc, với điểm đến là các nước ASEAN như Việt Nam, Lào, Thái Lan… tạo nên mạng lưới lưu thông sôi động, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, công nghiệp và thương mại trong khu vực.

Con tàu liên vận Việt-Trung từ cảng đường sắt quốc tế Nam Ninh chậm rãi lăn bánh. (Nguồn: Nhật báo Nam Ninh)

Ông Trần Tiểu Huy, Phó giám đốc Trung tâm logistics đường sắt Nam Ninh, cho biết: “Chúng tôi đã nhiều lần cải tiến và nâng cấp quy trình vận hành. Hiện thời gian vận chuyển từ Nam Ninh đến Hà Nội có thể rút ngắn tối đa chỉ còn 14 giờ. Nhờ vậy, tốc độ giao hàng nhanh hơn, chi phí logistics giảm, trải nghiệm dịch vụ của doanh nghiệp cũng được nâng cao rõ rệt”. Tuyến tàu hiện duy trì hoạt động định kỳ vào các ngày thứ Ba, Năm và Bảy hằng tuần, đồng thời sẵn sàng tăng chuyến theo nhu cầu thực tế, tạo cú hích lớn cho hoạt động thương mại xuyên biên giới.

Trên những cung đường phía Nam Trung Quốc, tiếng còi tàu liên vận Việt-Trung vang vọng ngày đêm giữa núi rừng, đánh dấu nhịp phát triển hối hả của một hành lang thương mại quốc tế mới. Những năm gần đây, Nam Ninh kiên định với chiến lược “lấy thương mại làm đầu tàu, kết hợp chặt chẽ giữa thương mại và công nghiệp, thúc đẩy công nghiệp bằng thương mại”, đẩy nhanh xây dựng hệ thống logistics xuyên biên giới tốc độ cao. Đồng thời, thành phố cũng nâng cấp năng lực trung tâm giao thông tổng hợp và hệ thống vận tải đa phương thức, từng bước hình thành nên một tuyến giao thương kết nối Trung Quốc với ASEAN có thời gian ngắn nhất, chất lượng dịch vụ tốt nhất và hiệu quả vận hành cao nhất.

Ngày nay, năng lực trung chuyển của Nam Ninh ngày càng hoàn thiện: Thành phố đã thiết lập tuyến vận chuyển đường bộ 12 giờ theo hình thức “từ nhà máy đến nhà máy” với các tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang của Việt Nam; tuyến tàu liên vận Việt-Trung cơ bản đạt tần suất hàng ngày, hàng hóa có thể được phát trong ngày, đến nơi trong ngày và thông quan trong ngày. Cảng đường sắt quốc tế Nam Ninh trở thành trung tâm tập kết hàng hóa xuất khẩu bằng đường sắt sang Việt Nam của cả Trung Quốc.

Gần đây, thành phố Nam Ninh đang mở rộng tầm nhìn “vươn ra biển lớn”, xây dựng hành lang thương mại xuyên suốt kết nối Việt-Trung. Ngày càng có nhiều hàng hóa thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc được trung chuyển qua Nam Ninh, trở thành minh chứng sống động cho quá trình mở cửa mạnh mẽ và thực tiễn hiệu quả trong việc vận hành “kênh Nam Ninh”.

Cầu nối thương mại số

Tại kho hàng của Công ty TNHH Thông Doanh ở Bắc Giang, hệ thống phân loại đang khẩn trương xử lý các mặt hàng gia dụng, thiết bị thông minh nhập khẩu từ Trung Quốc. Nhờ hệ thống logistics do công ty thiết lập, hàng hóa từ Nam Ninh được chuyển nhanh đến tay người tiêu dùng Việt Nam.

Được thành lập năm 2023, Thông Doanh là doanh nghiệp thương mại điện tử xuyên biên giới tập trung vào thị trường Việt Nam, vận hành theo mô hình “chuỗi cung ứng Trung Quốc, bản địa hóa tại Việt Nam”. Tổng Giám đốc Bành Triệu Bằng cho biết, tuyến tàu liên vận Việt - Trung và lợi thế địa lý của Nam Ninh góp phần thúc đẩy hoạt động thương mại giữa hai nước.

Doanh thu của công ty đạt tốc độ tăng trưởng kép 100% trong hai năm qua. Thời gian tới, Thông Doanh dự kiến mở rộng sang các nền tảng như TikTok, Lazada để phân phối sản phẩm tại Việt Nam.

Thành công bước đầu của công ty có sự hỗ trợ từ Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ngoài lãnh thổ do Khu thí điểm thương mại điện tử tổng hợp Nam Ninh phát triển – cơ sở khởi nghiệp cấp quốc gia hướng đến thị trường ASEAN, trong đó có Việt Nam.

Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị là một phần của tuyến hành lang kinh tế Nam Ninh-Lạng Sơn-Hà Nội-Hải Phòng, cầu nối quan trọng trong phát triển quan hệ kinh tế giữa Việt Nam và Trung Quốc. (Nguồn: TTXVN)

Theo bà La Huệ Huệ, đại diện Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ngoài lãnh thổ Nam Ninh, Trung tâm cung cấp hệ sinh thái hỗ trợ toàn diện cho cả doanh nghiệp Trung Quốc muốn mở rộng sang Việt Nam và doanh nghiệp Việt Nam thâm nhập thị trường Trung Quốc, từ ươm tạo đến kết nối nguồn lực.

Với lợi thế kết nối chặt chẽ với các ngành nghề trong khu bảo thuế tổng hợp Nam Ninh, Trung tâm hiện đang ươm tạo 7 dự án, trong đó có 2 dự án thương mại điện tử xuyên biên giới hướng đến thị trường Việt Nam.

Những năm gần đây, Nam Ninh đẩy mạnh phát triển hệ sinh thái thương mại điện tử xuyên biên giới, mở rộng chuỗi ngành công nghiệp và mô hình kinh doanh, trong đó nổi bật là mô hình “mua hàng toàn Trung Quốc, bán sang ASEAN và ngược lại”. Năm 2024, thành phố xử lý 239 triệu đơn hàng thương mại điện tử xuyên biên giới, tăng 14,35% so với cùng kỳ năm trước.

Phát huy hiệu quả “Kênh Nam Ninh”

Trong khuôn khổ Hội chợ Trung Quốc-ASEAN (CAEXPO) lần thứ 21, thành phố Nam Ninh đã tổ chức Đại hội giao lưu thành phố hữu nghị Hành lang kinh tế Nam Ninh-Hà Nội năm 2024, qua đó xúc tiến ký kết hàng loạt dự án đầu tư và hợp tác.

Hợp tác kinh tế-thương mại là động lực quan trọng thúc đẩy quan hệ Việt-Trung. Trong bối cảnh quan hệ song phương ngày càng phát triển sâu sắc, Nam Ninh đã liên tiếp tổ chức các Đại hội giao lưu thành phố hữu nghị Hành lang kinh tế Nam Ninh-Hà Nội năm 2023 và 2024, đạt được 35 kết quả cụ thể trên các lĩnh vực chính trị, văn hóa, kinh tế và công nghiệp. Từ những nền tảng này, Nam Ninh chủ động thiết lập cơ chế hội đàm chính quyền địa phương theo mô hình “Nam Ninh + đa phương” với nhiều địa phương của Việt Nam như Hải Phòng, Bắc Ninh, Bắc Giang…, góp phần làm sôi động thêm các hoạt động giao lưu trong lĩnh vực kinh tế, văn hóa và kết nối hạ tầng.

Đặc biệt, trong những năm gần đây, thành phố dẫn đầu trong việc tổ chức các đoàn doanh nghiệp Trung Quốc đi khảo sát cũng như tìm kiếm cơ hội hợp tác tại Việt Nam, Malaysia và các nước ASEAN. Gần 50 doanh nghiệp Trung Quốc hoạt động trong các lĩnh vực then chốt như xe năng lượng mới, sản xuất thiết bị công nghệ cao, xử lý rác thải - nước thải, logistics xuyên biên giới, thương mại điện tử, thực phẩm - đồ uống, vật liệu xây dựng… đã đến thăm các thành phố kết nghĩa, khu công nghiệp và làm việc với nhiều doanh nghiệp lớn, hiệp hội ngành nghề có uy tín trong khu vực, qua đó nâng cao tầm nhìn quốc tế và mở rộng thị trường.

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc cùng các đại biểu khai trương Khu gian hàng thương mại Việt Nam tại CAEXPO 2024. (Nguồn: Bộ Công thương)

Bên cạnh đó, Nam Ninh cũng tích cực mời gọi các thành phố kết nghĩa, doanh nghiệp và hiệp hội thương mại Việt Nam đến tham dự nhiều sự kiện xúc tiến thương mại như Hội nghị kết nối ngành công nghiệp giữa các thành phố quốc tế, tổ chức các hoạt động quảng bá như “Cơ quan Lãnh sự tại Nam Ninh tìm hiểu thành phố”, giới thiệu những ngành công nghiệp chủ lực của địa phương. Với khẩu hiệu “Kênh Nam Ninh - Cơ hội vô tận”, thủ phủ tỉnh Quảng Tây đã xây dựng một nền tảng rộng mở để thúc đẩy kết nối và hợp tác giữa chính quyền, doanh nghiệp Nam Ninh với đối tác Việt Nam.

Ngoài ra, Nam Ninh liên tục tổ chức các hội nghị xúc tiến đầu tư hướng tới thị trường Việt Nam, thúc đẩy doanh nghiệp địa phương thiết lập hợp tác sâu rộng với đối tác Việt. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp của Nam Ninh đã thiết lập quan hệ hợp tác với các tập đoàn lớn của Việt Nam như Viettel Post, FPT… Trong đó, Tập đoàn đầu tư giao thông Nam Ninh đang cùng Viettel Post xúc tiến các dự án xây dựng tuyến logistics xuyên biên giới tốc độ cao, trung tâm phân phối tại khu công nghiệp logistics, kho ngoại quan, vận tải lạnh qua đường sắt Việt-Trung và tuyến xe tải xuyên biên giới. Công ty TNHH chuỗi cung ứng quốc tế Hoa Hạ miền Tây cũng đang tích cực tham gia cải tạo, nâng cấp sân ga và hạ tầng xung quanh tại trạm liên vận quốc tế Bắc Giang.

Từ những chuyến tàu liên vận tấp nập tại Cảng đường sắt quốc tế Nam Ninh đến làn sóng đổi mới mạnh mẽ trong thương mại điện tử xuyên biên giới, Nam Ninh đang ngày càng khẳng định vai trò là mắt xích chiến lược trong hành lang hợp tác Việt-Trung. Việc không ngừng cải thiện hạ tầng logistics, kết nối doanh nghiệp và phát triển chuỗi cung ứng hiện đại đã hình thành một “Kênh Nam Ninh” thông suốt, hiệu quả. Trong bối cảnh quan hệ Việt-Trung ngày càng gắn bó, Nam Ninh được kỳ vọng sẽ tiếp tục là điểm sáng trong hợp tác song phương thời gian tới.

(theo Nhật báo Nam Ninh)

Ngọc Anh