Mua Greenland sẽ tốn bao nhiêu tiền?
Tổng thống đắc cử Donald Trump muốn mua lãnh thổ từ Đan Mạch nhưng Copenhagen nói rằng nó không phải để bán. Tuy nhiên, một số chuyên gia vẫn đưa ra vài mức giá trong trường hợp mua.
Greenland có giá bao nhiêu?
Donald Trump, người vốn yêu thích các thương vụ bất động sản lớn, đã nói rõ rằng ông rất nghiêm túc trong việc đạt được một thương vụ mua lại Greenland. Đan Mạch, quốc gia kiểm soát hòn đảo, nói rằng lãnh thổ này không phải để bán. Nhưng nếu có thể, Mỹ sẽ hoặc nên đưa ra mức giá như thế nào?
David Barker, một nhà phát triển bất động sản và cựu chuyên gia kinh tế tại Fed New York, đã tham gia vào cuộc ngã giá giả tưởng này. Được biết, Barker từng gây chấn động vào năm 2009 khi lập luận rằng việc người Mỹ mua Alaska vào năm 1867 với giá chưa đến 2 xu một mẫu Anh là một thỏa thuận tồi tệ nếu xét từ góc độ đầu tư tài chính thuần túy.
Sau đây là phép toán cơ bản của ông để định giá Greenland, trong đó ông ước tính hòn đảo lớn nhất thế giới có thể trị giá từ 12,5 tỷ USD đến 77 tỷ USD.
Lý giải cho ước tính trên, ông Barker nói rằng thương vụ Mỹ mua Alaska trước đây không phải trường hợp so sánh tốt nhất. Ông Trump cho biết ông muốn mua Greenland vì lý do quốc phòng, trong khi mục đích tương tự không được nêu ra đối với thương vụ mua Alaska. Tính theo giá trị đồng USD năm 2025, thỏa thuận mua Alaska trị giá hơn 150 triệu USD
Thay vào đó, hãy xem xét trường hợp của Quần đảo Virgin. Mỹ đã mua vùng được gọi là Tây Ấn thuộc Đan Mạch từ Đan Mạch vào năm 1917 với giá 25 triệu USD (khoảng 657 triệu USD thời điểm hiện nay) vì lo ngại về quốc phòng. Greenland rõ ràng có diện tích lớn hơn nhiều, nhưng trong cả hai trường hợp, giá trị phòng thủ đều dựa trên vị trí chứ không phải kích thước.
Để tính toán, Barker đề xuất sử dụng giá của Quần đảo Virgin và Alaska làm mức giá khởi đầu nhưng điều chỉnh chúng dựa trên sự thay đổi danh nghĩa trong GDP của Mỹ hoặc Đan Mạch để tính đến cả lạm phát và tăng trưởng kinh tế. Ông nói: “Một nền kinh tế lớn hơn đủ khả năng chi trả nhiều hơn và một nền kinh tế lớn hơn có thể sẽ yêu cầu mức giá cao hơn”.
Đối với mức định giá thấp, ông đã điều chỉnh giá mua Quần đảo Virgin (25 triệu USD) nhân lên với mức tăng trưởng GDP của Đan Mạch kể từ năm 1917 (500 lần). Như vậy, chúng ta có mức giá thấp nhất của Greenland là 12,5 tỷ USD. Đối với mức định giá cao, ông Barker lấy chi phí mua Alaska (7,2 triệu USD) nhân lên với mức tăng trưởng GDP của Mỹ, từ đó đưa ra mức giá cao nhất của Greenland là 77 tỷ USD.
Giá trị quốc phòng và kinh tế
Tuy nhiên, không có sự so sánh nào là hoàn hảo. Việc mua Quần đảo Virgin diễn ra gần đây hơn, trong khi Alaska có khí hậu và diện tích giống Greenland hơn. Ông Barker nói: “Cảm giác của nhiều người tại thời điểm mua Alaska là Mỹ đã trả giá quá cao, trong khi thương vụ mua Tây Ấn của Đan Mạch (đảo Virgin) lại không mang lại cảm giác đó”.
Trong thương vụ mua Greenland, ông Trump không chỉ quan tâm nó chỉ vì ý nghĩa về quốc phòng. Nikola Swann, Giám đốc toàn cầu về chính phủ và các tổ chức đa phương tại SwissThink, một công ty tư vấn thị trường tín dụng, cho biết Mỹ từ lâu đã có sự hiện diện quân sự ở Greenland và Đan Mạch lại là đồng minh của NATO.
Ông Swann cho biết, việc tiếp cận các kho khoáng sản như đồng và lithium của Greenland, vốn rất hữu ích cho các công nghệ quan trọng như pin và xe điện, có thể quan trọng hơn đối với Mỹ.
Ông Barker cho biết việc định giá tài nguyên của Greenland sẽ khó khăn hơn nhiều.
“Nếu Greenland thực sự có vị trí chiến lược giúp bảo vệ an ninh Mỹ thì giá trị của nó sẽ tăng lên cùng với quy mô của nền kinh tế Mỹ”, ông nói. “Nhưng nếu giá trị duy nhất của Greenland là khoáng sản thì quy mô nền kinh tế Mỹ sẽ không ảnh hưởng nhiều đến giá cả”.
Những điểm đòn bẩy khác
Tờ Financial Times cho rằng nguồn tài nguyên của Greenland khiến hòn đảo này có mức định giá lên tới 1,1 nghìn tỷ USD, nhưng ông Barker cho biết mức định giá “như đùa” này chủ yếu dựa trên một giả định đáng ngờ.
“Chính phủ Mỹ sẽ không nhận được toàn bộ lợi ích từ việc khai thác tài nguyên”, ông nói. “Mỹ sẽ bán quyền khoan và khai thác cho các công ty, và các công ty này sẽ để lại đưa ra mức thầu sao cho lợi nhuận của chính họ được bảo đảm”.
Ngoài ra, thương vụ Greenland còn có một số điểm đòn bẩy khác. Ông Trump cho biết trong tuần này rằng ông không thể loại trừ việc sử dụng lực lượng quân sự hoặc thuế quan để giành lấy Greenland. Nền kinh tế Đan Mạch đã tăng trưởng mạnh mẽ trong những năm gần đây nhờ xuất khẩu dược phẩm, như các loại thuốc giảm cân “nổi như cồn” hiện nay là Wegovy và Ozempic của Novo Nordisk – phần lớn được xuất khẩu sang Mỹ.
“Thị trường Mỹ rất quan trọng đối với sự tăng trưởng kinh tế gần đây của Đan Mạch, mang lại lợi thế cho ông Trump”, ông Swann nói.
Mặc dù còn nhiều hoài nghi và mới chỉ có trên lý thuyết, nhưng có một điều mà dường như mọi người đều đồng ý về thuơng vụ Greenland nếu nó xảy ra. Mua Greenland “sẽ là thương vụ thế kỷ”, ông Barker nói.