Một cách kể khác về Truyện Kiều

Từ những vần Kiều thấm đẫm nhân văn đến hình ảnh sen thanh khiết, trưng bày Không gian văn hóa "Sen và Kiều” như một nhịp cầu nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa tâm hồn người Việt hôm nay với chiều sâu di sản ông cha để lại.

Bà Nguyễn Thị Thanh Tâm, Phó giám đốc Quỹ Hỗ trợ bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Di sản áo dài Việt Nam, chia sẻ tại triển lãm. (Ảnh: Thu Trang)

Cuộc gặp gỡ biểu tượng

Không gian văn hóa được thiết kế ấn tượng, kết hợp thư pháp, hoa sen, áo dài và nhiều chất liệu truyền thống như giấy dó, giấy xuyến chỉ… tạo nên trải nghiệm thẩm mỹ đa chiều.

Tại đây, những tác phẩm thư pháp đặc sắc của hai nhà thư pháp Độc Đình và Ngọc Thủy đã khắc họa những vần thơ trong Truyện Kiều – tuyệt tác văn chương của Nguyễn Du.

Trong đó, không ít câu thơ có hình ảnh hoa sen – biểu tượng của sự thanh cao, thuần khiết được khắc họa bằng những nét mực bay bổng, mang đậm tinh thần Á Đông.

Một điểm nhấn đặc biệt là bức chân dung Đại thi hào Nguyễn Du được chế tác từ những lớp lá sen khô, do nghệ nhân Nguyễn Văn Bảy ở Đồng Tháp thực hiện.

Tác phẩm không chỉ là sự tri ân sâu sắc đối với danh nhân văn hóa, mà còn là minh chứng sống động cho sức sống và chiều sâu biểu cảm của văn hóa sen trong tâm thức người Việt.

Trưng bày tranh thư pháp tại sự kiện. (Ảnh: Thu Trang)

Đây là ý tưởng thú vị của bà Nguyễn Thị Thanh Tâm, Phó giám đốc Quỹ Hỗ trợ bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Di sản áo dài Việt Nam, cũng là nhà sưu tập đã tổ chức rất nhiều triển lãm quảng bá nét đẹp của hoa sen.

Bà cho biết: “Tôi đã làm nhiều chân dung của người nổi tiếng như nữ tướng Nguyễn Thị Định, nhà cách mạng Nguyễn Thị Thập... Khi quyết định làm không gian văn hóa này, tôi nghĩ ngay đến việc sáng tạo bức chân dung về đại thi hào Nguyễn Du.

Tôi đã nhờ dòng họ Nguyễn ở Tiên Điền, Nghi Xuân, Hà Tĩnh cung cấp thông tin và làm cùng với nghệ nhân Nguyễn Văn Bảy.

Với tác phẩm về đại thi hào, thông qua những lớp lá sen khô, chúng tôi mong người xem có thể cảm nhận được tinh thần của một bậc Nho gia, khiêm nhường mà thanh cao".

Không chỉ là nơi trưng bày tĩnh, “Không gian văn hóa Sen và Kiều” còn là điểm đến cho những trải nghiệm nghệ thuật tương tác.

Trong suốt thời gian diễn ra triển lãm, các nhà thư pháp sẽ tổ chức workshop viết thư pháp, vẽ sen, chia sẻ cảm hứng sáng tác với giới trẻ và du khách. Những hoạt động này kỳ vọng khơi gợi niềm yêu thích văn hóa dân tộc trong cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Bức chân dung đại thi hào Nguyễn Du được làm bằng sen khô. (Ảnh: Thu Trang)

Đặc biệt, nhà thiết kế Lan Hương còn mang đến màn trình diễn bộ sưu tập áo dài “Sắc sen Hà thành” với các thiết kế công phu, thêu tay tỉ mỉ, kết hợp hội họa, thi ca và chất liệu truyền thống đi cùng cuộc đời nàng Kiều: từ thuở thanh xuân bên hồ sen, những ngày lưu lạc, đến lúc đoàn tụ…

“Chân dung Kiều thả hồn trong hương sen tinh khiết, sự kết nối tình yêu với thiên nhiên, vạn vật và sự giao thoa của vũ trụ. Tất cả những đường nét đó được tôi gửi gắm trong từng tà áo dài góp phần tôn vinh vẻ đẹp yêu kiều của người phụ nữ nói chung và nàng Kiều trong thơ nói riêng”, nhà thiết kế Lan Hương bày tỏ.

Kết nối quá khứ-hiện tại-tương lai

PGS.TS Đỗ Văn Trụ, Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa Việt Nam, đánh giá: “Không gian văn hóa “Sen và Kiều” là sáng kiến độc đáo, kết hợp tinh tế giữa hai biểu tượng thanh cao: Hoa sen và Truyện Kiều.

Đây là cách tiếp cận sáng tạo để giới thiệu di sản văn hóa dân tộc một cách sinh động, truyền cảm hứng mạnh mẽ cho công chúng”.

Bà Nguyễn Thị Thanh Tâm nhấn mạnh tính kết nối của trưng bày với hành trình văn hóa rộng lớn hơn: “Sen là loài hoa đi vào đời sống tín ngưỡng, thi ca, triết học. Còn Kiều là câu chuyện phản ánh chiều sâu đạo lý, nhân sinh quan người Việt.

Kết hợp hai biểu tượng này là cách chúng tôi mong muốn truyền cảm hứng để giới trẻ tiếp cận di sản bằng cảm xúc thật sự”.

Màn trình diễn bộ sưu tập áo dài “Sắc sen Hà thành” của nhà thiết kế Lan Hương. (Ảnh: Thu Trang)

Được biết, ngay sau trưng bày, tour du khảo “Hành trình di sản kết nối và trải nghiệm văn hóa Kiều” sẽ được tổ chức, đưa người tham dự từ Hà Nội về Tiên Điền (Hà Tĩnh), quê hương Nguyễn Du.

Chương trình nhằm nối kết không gian văn hóa Thăng Long xưa với vùng đất sản sinh ra đại thi hào, qua đó khám phá những tầng sâu di sản, từ văn chương đến đời sống.

“Đây là một hành trình đầy ý nghĩa, lý thú sẽ đưa chúng ta chạm tới những giá trị di sản của các danh nhân, cung cấp cho chúng ta những giá trị cốt lõi để duy trì, phát huy truyền thống tốt đẹp của một gia đình dòng họ, lý giải cho chúng ta những điều kì bí về miền quê địa linh nhân kiệt”, bà Tâm cho biết.

Hà Anh