Mô hình kiểu mẫu du lịch qua biên giới
Với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ, đẹp đến mê hoặc lòng người, thác Bản Giốc (Trùng Khánh) luôn là sự lựa chọn hàng đầu của khách du lịch khi đến Cao Bằng. Khi Việt Nam và Trung Quốc chính thức triển khai vận hành Khu cảnh quan thác Bản Giốc - Đức Thiên không chỉ góp phần quan trọng thúc đẩy quan hệ đối tác, hợp tác chiến lược toàn diện giữa 2 bên phát triển và đi vào chiều sâu, mà còn là cơ hội để Cao Bằng khai thác tiềm năng, thế mạnh, xây dựng Khu cảnh quan thác Bản Giốc - Đức Thiên trở thành khu du lịch trọng điểm, kiểu mẫu về du lịch qua biên giới, du lịch xanh, du lịch thông minh.
Có độ cao hơn 60 m, thác Bản Giốc được mệnh danh là một trong những thác nước đẹp nhất Việt Nam, thác nước tự nhiên lớn nhất khu vực Đông Nam Á và là thác nước nằm trên đường biên giới lớn thứ tư thế giới. Bao quanh thác là cảnh quan thiên nhiên đẹp như tranh vẽ, không khí trong lành, mát mẻ với những thảm cỏ xanh mướt, những cánh rừng nguyên sinh cùng hệ sinh thái động, thực vật phong phú, đa dạng.
Hơn 1 năm nay, hình ảnh từng tốp du khách Trung Quốc tấp nập tham quan thác Bản Giốc không còn trở nên xa lạ đối với người dân nơi đây. Đặc biệt vào những dịp nghỉ lễ, cuối tuần, không khí tại khu vực thác càng trở nên nhộn nhịp với hàng trăm nghìn lượt du khách tham quan, trải nghiệm, tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ. Các dịch vụ giao thương hàng hóa cũng trở nên sôi động, tấp nập hơn trước.
Khu cảnh quan thác Bản Giốc - Đức Thiên là khu hợp tác xuyên biên giới hai nước có diện tích 400 ha (mỗi bên 200 ha) được vận hành thí điểm từ ngày 15/9/2023, chính thức vận hành từ ngày 15/10/2024, đến nay đã mang lại những kết quả hết sức tích cực. Hành trình tham quan của du khách từ phía Trung Quốc qua khu cảnh quan phía Việt Nam và ngược lại được 2 nước bàn bạc, thống nhất theo lộ trình đảm bảo cho du khách có sự trải nghiệm tốt nhất. Theo đó, phạm vi tuyến du lịch phía Việt Nam gồm cảnh quan khu vực chân thác Bản Giốc, Khách sạn Sài Gòn Bản Giốc, chùa Phật tích Trúc Lâm Bản Giốc, dòng Quây Sơn, các khu dịch vụ, ẩm thực trong khu vực. Tuyến du lịch phía Trung Quốc gồm điểm thác Đức Thiên, phố mua sắm, điểm ngắm thác trên cao, cung đường du lịch ngắm cảnh quan ven sông và các sân ngắm cảnh. Mặc dù thời gian dừng chân của mỗi đoàn du khách tại nước khác không được vượt quá 6 giờ/ngày, nhưng việc tối ưu những trải nghiệm và được ngắm nhìn vẻ đẹp của thác Bản Giốc từ nhiều góc độ khác nhau khiến cho tuyến du lịch ngày càng thu hút du khách trong và ngoài tỉnh đăng ký tham gia.
Tranh thủ dịp cuối tuần đến Cao Bằng, chị Nguyễn Quỳnh Chi (Hà Nội) cùng gia đình đăng ký trải nghiệm tuyến du lịch xuyên biên giới. Chị Chi hào hứng cho biết: Tôi và gia đình đã nhiều lần đến tham quan thác Bản Giốc, được ngắm nhìn vẻ đẹp hùng vĩ, nên thơ, đẹp như tiên cảnh. Nhưng khi đứng trên cao ngắm thác từ phía Trung Quốc lại là trải nghiệm hoàn toàn khác, toàn cảnh từng tầng thác nối tiếp nhau tuôn nước ồ ạt, bọt tung trắng xóa, bao quanh là màu xanh của núi rừng đều được thu gọn trong tầm mắt. Bên phía Trung Quốc cũng có các hoạt động, tuyến đường ngắm cảnh “checkin”, đa dạng các dịch vụ ăn uống, quầy bán đồ lưu niệm để phục vụ du khách.
Tham quan khu cảnh quan, du khách 2 nước sử dụng hộ chiếu hoặc giấy thông hành xuất nhập cảnh, không cần xin visa. Đối với chi phí dịch vụ du lịch qua biên giới, phía Trung Quốc miễn phí vé vào khu cảnh quan cho du khách phía Việt Nam; phía Việt Nam thu vé vào cửa của du khách Trung Quốc 70 nghìn đồng/người/lượt, đây là mức ưu đãi khoảng dưới 1/4 so với giá vé thực tế. Chính sách ưu đãi về vé như trên được thực hiện trong vòng 5 năm, từ ngày 15/9/2023 - 14/9/2028.
Từ khi vận hành thí điểm đến nay, lượng khách qua lại tham quan du lịch khu cảnh quan được duy trì với khoảng 1.000 đoàn xuất nhập cảnh với trên 20.600 lượt người. Trong đó, 14.790 lượt khách từ Trung Quốc sang Việt Nam, gần 6.000 lượt khách từ Việt Nam sang Trung Quốc. Tính riêng từ khi vận hành chính thức đến nay, khu cảnh quan tiếp đón hơn 3.700 lượt khách từ Trung Quốc sang Việt Nam, hơn 700 lượt khách từ Việt Nam sang Trung Quốc. Thủ tục thông quan được các lực lượng kiểm soát xuất nhập cảnh, hải quan, kiểm dịch phối hợp xử lý linh hoạt, khoa học, văn minh và đúng quy định, đảm bảo thông suốt cho du khách 2 bên qua lại, không để sót, lọt đối tượng quản lý nghiệp vụ, sử dụng hộ chiếu, giấy tờ giả qua lại khu cảnh quan. Hoạt động đưa, đón khách du lịch được đơn vị lữ hành 2 bên phối hợp nhịp nhàng, tuân thủ quy định pháp luật và các thỏa thuận mà 2 bên đã thống nhất.
Các lực lượng chức năng của tỉnh thường xuyên tổ chức tuần tra, bảo vệ biên giới; tổ chức lực lượng giám sát chặt chẽ hoạt động xây dựng các công trình trong khu cảnh quan phía Trung Quốc; hướng dẫn các đơn vị triển khai xây dựng các công trình trong khu cảnh quan đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật; trao đổi, phối hợp với Trạm Biên phòng xuất nhập cảnh Thạc Long xây dựng cơ chế trao đổi thông tin, xử lý, giải quyết các vụ việc, tổ chức tuần tra song phương, đảm bảo an ninh trật tự. Xây dựng kế hoạch đảm bảo an ninh, an toàn cho du khách; xây dựng quy chế phối hợp trong triển khai thực hiện nhiệm vụ; phương án và dự kiến xử lý các tình huống có thể xảy ra…
Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Xuân Ánh khẳng định: Mô hình hợp tác bảo vệ tài nguyên du lịch thác Bản Giốc - Đức Thiên là mô hình mới, chưa có tiền lệ, là khu cảnh quan du lịch qua biên giới đầu tiên của Việt Nam và Trung Quốc. Đồng thời, là thành phần chính cấu thành sáng kiến hợp tác “vành đai, con đường”, đánh dấu mốc quan trọng khẳng định quan hệ hợp tác hữu nghị của Việt Nam - Trung Quốc phát triển lên tầm cao mới; thể hiện sự thiện chí và quyết tâm của cả 2 nước, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và cùng phát triển.
Để tối ưu hóa quản lý và dịch vụ, hướng đến xây dựng khu cảnh quan thành kiểu mẫu về du lịch xuyên biên giới và du lịch xanh, tỉnh đã trình Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương hỗ trợ nguồn vốn ngân sách trung ương để đầu tư hạ tầng cơ sở khu du lịch thác Bản Giốc như: xây dựng khu phức hợp, khu tái định cư, bãi đỗ xe, khu nhà đa năng phục vụ các lực lượng làm nhiệm vụ quản lý, tiếp đón khách, hội đàm, đường tuần tra, hàng rào biên giới kết hợp tạo cảnh quan, làm đường dạo bộ, tạo tuyến du lịch tham quan mốc giới, kè sông biên giới trong phạm vi khu hợp tác từ mốc 831 đến mốc 837. Hiện nay, tỉnh đang hoàn thiện các thủ tục để khởi công xây dựng dự án kè bảo vệ mốc và tôn tạo khu vực mốc 836, xã Đàm Thủy (được Ủy ban Liên hợp biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc phê chuẩn) theo tiến độ đề ra.
Các cơ quan chuyên môn của tỉnh phối hợp với địa phương xây dựng thêm các sản phẩm du lịch độc đáo mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, quảng bá sản phẩm nông sản đặc trưng, sản phẩm OCOP; tạo không gian cho các điểm bán hàng trong khu vực thác Bản Giốc đảm bảo mỹ quan; xây dựng chương trình giao lưu văn hóa, văn nghệ giữa 2 nước; các địa điểm lưu trú lập kế hoạch cải tạo, sửa chữa, bổ sung thêm một số hạng mục như: không gian văn hóa trình diễn Then Tày, đàn tính; không gian mua sắm, đồ lưu niệm; không gian ẩm thực phục vụ khách trong và ngoài nước; đảm bảo an ninh trật tự, chủ quyền biên giới quốc gia phù hợp với điều kiện thực tế. Phấn đấu đến năm 2030, Khu du lịch thác Bản Giốc đạt tiêu chí khu du lịch quốc gia theo Luật Du lịch năm 2017 và trở thành khu du lịch trọng điểm, kiểu mẫu về du lịch qua biên giới, du lịch xanh, du lịch thông minh.