Mở đường tăng trưởng tín dụng xanh

Ngày 14-4, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc làm việc với đại diện các bộ, ngành về dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về các tiêu chí môi trường, cũng như việc xác nhận đối với các dự án được cấp tín dụng xanh và phát hành trái phiếu xanh.

Tăng khả năng xuất khẩu

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT), mục đích của Quyết định là thiết lập các tiêu chí môi trường làm cơ sở thực hiện các chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển tín dụng xanh và trái phiếu xanh. Đồng thời, tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành. Quyết định cũng hướng tới việc xác nhận các dự án đầu tư đáp ứng tiêu chí môi trường để được hưởng các chính sách ưu đãi, hỗ trợ từ Nhà nước trong lĩnh vực tín dụng xanh và trái phiếu xanh. Đối tượng áp dụng bao gồm: chủ dự án đầu tư có nhu cầu được cấp tín dụng xanh; chủ thể phát hành trái phiếu xanh; các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam; cơ quan quản lý nhà nước về trái phiếu; cũng như các tổ chức, cá nhân liên quan khác.

Dự thảo Quyết định đề xuất 45 loại hình dự án đầu tư thuộc 7 lĩnh vực được xác nhận đáp ứng tiêu chí môi trường để cấp tín dụng xanh và phát hành trái phiếu xanh. Các lĩnh vực này bao gồm: năng lượng, giao thông vận tải, xây dựng, tài nguyên nước, nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản và bảo tồn đa dạng sinh học, công nghiệp chế biến, chế tạo và dịch vụ môi trường. Các tiêu chí môi trường được xây dựng dựa trên các văn bản quy phạm pháp luật, quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật và tài liệu do cơ quan có thẩm quyền ban hành. Đặc biệt, các tiêu chí này tham khảo những tiêu chuẩn xanh mà một số tổ chức tín dụng trong nước và quốc tế đang áp dụng.

Theo Bộ NN-MT, quy trình xác nhận dự án đầu tư đáp ứng tiêu chí môi trường sẽ được thực hiện thông qua thỏa thuận giữa chủ dự án, chủ thể phát hành trái phiếu với các tổ chức xác nhận độc lập. Quyết định cũng quy định rõ trách nhiệm của tổ chức xác nhận độc lập và các chủ thể được cấp tín dụng xanh hoặc phát hành trái phiếu xanh, đồng thời đưa ra các quy định về thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm. Những điều kiện về ngành, nghề kinh doanh của tổ chức xác nhận độc lập cũng được nêu rõ.

Ông Đỗ Đức Duy, Bộ trưởng Bộ NN-MT, cho biết dự thảo Quyết định nhằm cụ thể hóa các quy định trong Luật Bảo vệ môi trường liên quan đến tín dụng xanh và trái phiếu xanh, đồng thời bổ sung các tiêu chí cho các dự án sản xuất xanh để đáp ứng yêu cầu của các thị trường xuất khẩu. Sản phẩm cuối cùng của Quyết định là bộ tiêu chí để xác nhận một dự án đầu tư là dự án xanh, cùng với quy trình thẩm định, đánh giá và cấp giấy xác nhận dự án xanh. "Giấy xác nhận giúp tăng khả năng tiếp cận các thị trường xuất khẩu có yêu cầu nghiêm ngặt về tiêu chí môi trường" - Bộ trưởng Đỗ Đức Duy cho hay.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp. Ảnh: MINH KHÔI

Xây dựng cơ sở dữ liệu về các dự án xanh

Phát biểu kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh dự thảo Quyết định không chỉ hướng tới việc xử lý ô nhiễm môi trường mà còn thúc đẩy chuyển đổi xanh, chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn. Khi được ban hành, Quyết định sẽ góp phần nâng cao khả năng cạnh tranh và hòa nhập của hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế, cũng như ngăn chặn các dự án không thân thiện với môi trường.

Phó Thủ tướng đề nghị mở rộng phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng của Quyết định, bao gồm cả các dự án đang hoạt động nhưng thực hiện cải thiện hoặc chuyển đổi sang công nghệ xanh, sạch hơn. Theo ông Trần Hồng Hà, các cơ quan, tổ chức nhà nước thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường có thể thực hiện xác nhận dự án đáp ứng tiêu chí môi trường nếu chủ đầu tư có yêu cầu, với các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật cao hơn mức hiện hành. Văn bản xác nhận này có thể được xem là một điều kiện hoặc căn cứ để ưu tiên thu hút đầu tư.

Lãnh đạo Chính phủ cũng lưu ý các yêu cầu và tiêu chí kỹ thuật cần tham khảo các tiêu chuẩn, quy chuẩn tại những quốc gia và thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam. Bộ NN-MT được giao phối hợp với các bộ, ngành để rà soát, lựa chọn các lĩnh vực và loại hình dự án, tránh trùng lặp và cụ thể hóa việc phân nhóm, phân ngành. Quy trình và nội dung xác nhận cần được quy định rõ ràng để bảo đảm trách nhiệm của các tổ chức xác nhận độc lập. Ngoài ra, cần xây dựng cơ sở dữ liệu về các dự án xanh được xác nhận, công bố công khai, kết nối và liên thông dữ liệu.

Nhấn mạnh cần thiết kế, quy định mở về xác nhận dự án xanh được hưởng các chính sách, ưu đãi về tín dụng xanh, phát hành trái phiếu xanh đối với những lĩnh vực, loại hình dự án mới trong tương lai, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng không nên giới hạn những gì đã có, đang có, mà cần học hỏi những kinh nghiệm tốt hơn, để thể hiện tầm nhìn dài hạn trong việc xây dựng chính sách, đáp ứng các xu hướng phát triển bền vững trong tương lai.

MINH CHIẾN