Mexico dừng quan hệ với Đại sứ quán Mỹ, Canada vì lý do 'thiếu tôn trọng'
Động thái được đưa ra sau khi các đại sứ từ những sứ quán này chỉ trích một đề xuất cải cách tư pháp mà Tổng thống Mexico đang thúc đẩy.
Chính phủ Mexico đã tạm dừng quan hệ với các đại sứ quán Mỹ và Canada tại quốc gia này, Tổng thống Andres Manuel Lopez Obrador hôm 27/8 cho biết, sau khi các đại sứ từ các sứ quán chỉ trích một đề xuất cải cách tư pháp mà ông ủng hộ.
"Đây là sự tạm dừng", ông Lopez Obrador cho biết trong một cuộc họp báo, làm rõ rằng lệnh đóng băng quan hệ là với các đại sứ quán chứ không phải với các quốc gia.
Tổng thống Mexico đang thúc đẩy một cuộc cải cách để bầu ra các thẩm phán, bao gồm cả các thẩm phán Tòa án Tối cao, bằng hình thức bỏ phiếu phổ thông. Một ủy ban tại hạ viện Quốc hội Mexico đã thông qua đề xuất này vào cuối ngày 26/8, mở đường cho việc phê duyệt khi Quốc hội mới đắc cử nhậm chức vào tháng 9.
Những người ủng hộ cho rằng cuộc cải cách này sẽ thúc đẩy nền dân chủ, thúc đẩy hệ thống phục vụ công chúng, trong khi những người chỉ trích cho rằng nó sẽ làm thiên lệch quyền lực theo hướng có lợi cho cơ quan hành pháp, cắt đứt sự nghiệp của các thẩm phán và khiến tòa án dễ bị ảnh hưởng bởi tội phạm hơn.
Tuần trước, Đại sứ Mỹ Ken Salazar khẳng định cải cách này mang "rủi ro lớn đối với hoạt động của nền dân chủ Mexico" và cảnh báo về rủi ro tiềm ẩn đối với mối quan hệ thương mại Mỹ-Mexico.
Mỹ và Mexico là đối tác thương mại lớn nhất của nhau. Đại sứ Canada tại Mexico, Graeme Clark, cũng cảnh báo tương tự những lo ngại về đầu tư.
Vào hôm 27/8 sau những bình luận của ông Lopez Obrador, Đại sứ Salazar đã đăng một công hàm ngoại giao từ đại sứ quán, từ ngày 23/8.
"Mỹ ủng hộ khái niệm cải cách tư pháp ở Mexico, nhưng chúng tôi có những lo ngại đáng kể rằng cuộc bầu cử thẩm phán phổ thông sẽ không giải quyết được tình trạng tham nhũng trong tư pháp cũng như không củng cố được nhánh tư pháp của Chính phủ Mexico," công hàm cho biết
Tổng thống Lopez Obrador đã chỉ trích và gọi đây là nỗ lực can thiệp của Đại sứ Salazar vào chính trị nội bộ Mexico.
Đại sứ Salazar trước đó đã nói rằng ông sẵn sàng trao đổi với các nhà lãnh đạo chính phủ Mexico để thảo luận về các mô hình tư pháp khác nhau.
Tổng thống Lopez Obrador cho biết "sự tạm dừng" sẽ tiếp tục cho đến khi "có xác nhận rằng (các đại sứ quán) sẽ tôn trọng nền độc lập của Mexico."
Sau đó vào hôm 27/8, Bộ trưởng Ngoại giao Mexico Alicia Barcena đã ủng hộ ông Lopez Obrador trong một thông điệp được đăng trên nền tảng X. Tuy nhiên, bà nhắc lại rằng mối quan hệ với "bạn bè và hàng xóm ở Bắc Mỹ" là ưu tiên hàng đầu và vẫn "linh hoạt và bình thường" hàng ngày.
Công hàm ngoại giao từ Mỹ cho biết quốc gia này "tôn trọng tối đa chủ quyền của Mexico."
Trong diễn biến liên quan, đồng Peso của Mexico đã giảm 1,65% trong phiên giao dịch đầu giờ chiều 27/8.
Cần có hai phần ba số phiếu để sửa đổi Hiến pháp, mà cải cách tư pháp sẽ cần phải thực hiện.