Mâm cúng tết Đoan ngọ 2025 chuẩn 3 miền Bắc Trung Nam

Mâm cúng tết Đoan ngọ gồm những gì?

Theo truyền thống, vào ngày 5/5 âm lịch, các gia đình sẽ chuẩn bị mâm cúng tết Đoan ngọ dâng lên thần linh, tổ tiên.

Năm 2025, tết Đoan ngọ rơi vào thứ 7, ngày 31/5 dương lịch, là ngày cuối tuần nên các gia đình càng có thêm thời gian để chuẩn bị mâm cúng tươm tất hơn.

Tùy vùng miền, mâm cúng tết Đoan ngọ sẽ có những lễ vật khác nhau, phản ánh đặc trưng văn hóa từng nơi nhưng vẫn giữ tinh thần chung là thanh khiết, giản dị và mang ý nghĩa diệt trừ sâu bọ.

Mâm cúng tết Đoan ngọ được trang trí vô cùng tỉ mỉ, bắt mắt. Ảnh: Nguyễn Thảo

Mâm cúng tết Đoan ngọ ở miền Bắc

Bánh gio (bánh tro): Loại bánh làm từ gạo nếp ngâm nước tro đốt bằng củi các loại cây khô, gói lá dong hoặc lá chuối, nhân đậu xanh hoặc không nhân. Mỗi địa phương có kiểu gói bánh khác nhau, hình thuôn dài hoặc chóp tam giác. Bánh mềm dẻo, vị nhạt, tính mát, thường ăn với đường hoặc mật.

Cơm rượu nếp cái hoa vàng: Được ủ từ gạo nếp, ăn buổi sáng để "diệt sâu bọ". Ngoài ra, một số nơi còn có thêm cơm rượu nếp cẩm.

Hoa quả: Vải, mận, chuối, dưa hấu, mít, xoài…

Trầu cau: Dâng thần linh, tổ tiên.

Hương, đèn, tiền vàng, nước sạch.

Một số nơi có thêm mâm cơm mặn gồm: Gà luộc, xôi, canh mướp, thịt rang, giò chả…

Người ta tin rằng nếu ăn món đầu tiên trong ngày 5/5 âm lịch, thường là rượu nếp hoặc trái cây có vị chua, chát, thì sâu bọ, ký sinh trùng trong người sẽ bị tiêu diệt.

Mâm cúng tết Đoan ngọ miền Trung không thể thiếu món vịt. Ảnh minh họa: Znews

Mâm cúng tết Đoan ngọ ở miền Trung

Thịt vịt: Đây là món ăn không thể thiếu trong mâm cúng tết Đoan ngọ ở miền Trung. Quan niệm xưa cho rằng, thịt vịt có tính mát, ăn vào sẽ giải nhiệt cho cơ thể, bổ máu và tốt cho hệ tiêu hóa.

Bánh gio hoặc bánh tro: Bánh có nhân đậu hoặc thịt mỡ, nhỏ được buộc thành chùm.

Cơm rượu nếp cái hoa vàng hoặc cơm rượu: Rượu nếp để nguyên hạt, mùi thơm nồng. Ngoài ra, một số nơi còn có thêm cơm rượu nếp cẩm.

Hoa quả: Chuối, dứa, mít, vải, cam…

Chè kê: Chè kê rất được ưa chuộng, thường xuất hiện trong mâm cúng tết Đoan ngọ của người miền Trung.

Trầu cau, hương hoa, nước sạch.

Mâm cơm mặn: Thịt luộc, cá rim, canh mướp nấu tôm, nem chua Huế…

Chè trôi nước thường có trong mâm cúng tết Đoan ngọ ở miền Nam. Ảnh minh họa: Znews

Mâm cúng tết Đoan ngọ ở miền Nam

Cơm rượu nếp: Được vo thành viên tròn, để lên men ngọt dịu.

Bánh ú Bá Trạng: Là món bánh tương tự bánh gio (bánh tro), nhân đậu xanh, thịt mỡ, hoặc không nhân. Bánh ú Bá Trạng có thể gói bằng lá sen, lá chuối…

Hoa quả: Xoài, mít, mãng cầu, dưa hấu, chôm chôm, sầu riêng…

Chè trôi nước: Món chè làm từ bột nếp trắng, nhân đậu xanh. Chè trôi nước ăn cùng nước đường và nước cốt dừa với ý nghĩa tiêu diệt sâu bọ.

Trầu cau, hương đèn.

Mâm cơm mặn: Cá kho, canh chua, thịt kho trứng, rau luộc chấm kho quẹt…

Sau khi chuẩn bị mâm cỗ cúng, người dân thường cúng lễ vào sáng sớm rồi hạ lễ để cả nhà ăn các loại hoa quả, rượu nếp với mong muốn diệt sâu bọ, mầm bệnh trong người.

Tuy nhiên, "Đoan" có nghĩa là mở đầu, "Ngọ" chỉ giờ Ngọ (từ 11-13h) nên thời gian cúng chuẩn nhất là vào buổi trưa.

(Tổng hợp)

Hoàng Dung