Lựa chọn các nội dung kiểm toán trọng tâm, trọng điểm, có tác động lan tỏa

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh chủ trì phiên họp

Trình bày Báo cáo về công tác năm 2024 của Kiểm toán Nhà nước, dự kiến kế hoạch kiểm toán năm 2025, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Trần Minh Khương cho biết, trong năm 2024, bên cạnh kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách 33 bộ, cơ quan trung ương (83%), 57 địa phương (90%), Kiểm toán Nhà nước đã tổ chức kiểm toán một số chuyên đề bám sát nhiệm vụ kiểm toán theo yêu cầu của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng như các vấn đề dư luận xã hội quan tâm.

Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Trần Minh Khương trình bày báo cáo về công tác kiểm toán

Tổng hợp sơ bộ kết quả kiểm toán 9 tháng năm 2024, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý 12.823 tỷ đồng, trong đó tăng thu ngân sách nhà nước 395 tỷ đồng, giảm chi ngân sách nhà nước 4.171 tỷ đồng, kiến nghị khác 8.257 tỷ đồng; đồng thời kiến nghị hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung và ban hành mới một số nội dung không phù hợp thuộc 92 văn bản quy phạm pháp luật, văn bản quản lý; kiến nghị chấn chỉnh hoạt động của đơn vị được kiểm toán và trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức có liên quan trong công tác quản lý, điều hành, sử dụng tài chính công, tài sản công.

Trong 9 tháng đầu năm 2024, Kiểm toán Nhà nước cũng đã hoàn thành một số cuộc kiểm toán chuyên đề quan trọng như: chuyên đề “Việc triển khai thực hiện, quản lý và sử dụng vốn đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; việc thực hiện các chính sách đầu tư phát triển theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội”; chuyên đề “việc xử lý bù giá của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam trong bao tiêu sản phẩm của Dự án liên hợp lọc hóa dầu Nghi Sơn theo Nghị quyết số 42/2021/QH15 của Quốc hội”…

Ngoài ra, Kiểm toán Nhà nước đã chuyển 1 hồ sơ cho cơ quan cảnh sát điều tra của Công an tỉnh Bình Phước để điều tra, làm rõ vụ việc có dấu hiệu vi phạm trong việc quản lý và sử dụng hóa đơn.

Về dự kiến kế hoạch kiểm toán năm 2025, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước cho biết, tổng số nhiệm vụ kiểm toán năm 2025 là 116 nhiệm vụ (giảm 5 nhiệm vụ so với năm 2024). Kiểm toán Nhà nước cũng xác định, trong năm 2025 sẽ phải bảo đảm kiểm toán quyết toán ngân sách bộ, cơ quan trung ương, địa phương đạt tỷ lệ tối thiểu 90% số bộ, cơ quan trung ương, địa phương; kiểm toán chuyên đề, hoạt động, môi trường, công nghệ thông tin phấn đấu mục tiêu tỷ lệ 30% tổng số cuộc kiểm toán năm 2025.

Trong năm 2025, Kiểm toán Nhà nước dự kiến kiểm toán 25 chuyên đề (chưa bao gồm 2 chuyên đề trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng), trong đó một số chuyên đề, chủ đề kiểm toán có quy mô lớn, phạm vi rộng. Cụ thể, các chuyên đề, chủ đề kiểm toán lớn gồm: chuyên đề về việc thực hiện các chính sách ưu đãi đầu tư tại Khu kinh tế, Khu công nghiệp giai đoạn 2022-2024; chuyên đề về việc quản lý, sử dụng, sắp xếp lại và xử lý nhà, đất theo Nghị định số 167/2017/NĐ-CP và Nghị định số 67/2021/NĐ-CP của Chính phủ; chuyên đề về công tác kiểm tra, thanh tra thuế giai đoạn 2022-2024 tại Tổng cục Thuế và các địa phương; chuyên đề về chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Thị Phú Hà trình bày Báo cáo thẩm tra sơ bộ

Trình bày Báo cáo thẩm tra sơ bộ, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Thị Phú Hà cho biết, Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách đánh giá cao kết quả triển khai thực hiện các nghị quyết, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và tổ chức hoạt động của Kiểm toán Nhà nước trong năm 2024. Việc công khai, cung cấp thông tin kết quả kiểm toán năm 2024 được Kiểm toán Nhà nước quan tâm, thực hiện đầy đủ theo quy định và yêu cầu tại các Nghị quyết của Quốc hội. Các báo cáo kiểm toán đã cung cấp nhiều thông tin quan trọng, có giá trị cho các cơ quan của Quốc hội để phục vụ công tác lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước.

Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị, Kiểm toán Nhà nước tiếp tục đẩy mạnh tiến độ thời gian số hóa và sớm cung cấp báo cáo kiểm toán đã phát hành trên cổng thông tin điện tử của Kiểm toán Nhà nước; báo cáo bổ sung việc thực hiện Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán Nhà nước thời gian qua tác động như thế nào đến việc thực hiện kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước.

Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách cũng ghi nhận, trong năm 2024, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực qua hoạt động kiểm toán và phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ Kiểm toán Nhà nước tiếp tục được Ban cán sự, Đảng ủy, Tổng Kiểm toán Nhà nước tăng cường và tập trung tổ chức thực hiện, đạt kết quả khả quan.

Đối với dự kiến kế hoạch kiểm toán trong năm 2025, Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách cơ bản nhất trí với các nguyên tắc, định hướng xây dựng kế hoạch kiểm toán năm 2025 của Kiểm toán Nhà nước năm 2025; đề nghị, Kiểm toán Nhà nước bổ sung nguyên tắc, định hướng tập trung lựa chọn các nội dung trọng tâm, trọng điểm, có tác động lan tỏa bảo đảm quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước, tài chính công, tài sản công chặt chẽ, hiệu quả, không để thất thoát, lãng phí tiền, tài sản nhà nước.

Phó Trưởng Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội Phạm Thị Thanh Mai phát biểu tại phiên họp

Các đại biểu tham dự phiên họp đánh giá cao kết quả hoạt động của Kiểm toán Nhà nước trong năm 2024; tán thành với dự kiến kế hoạch kiểm toán năm 2025.

Một số ý kiến đề nghị, Kiểm toán Nhà nước cần xác định rõ thời gian hoàn thành kế hoạch số hóa cơ sở dữ liệu kiểm toán để sớm thực hiện công bố công khai đầy đủ các báo cáo kiểm toán đã phát hành như Luật Kiểm toán Nhà nước đã quy định.
Đồng thời, trong quá trình kiểm toán tại các đơn vị, các đoàn kiểm toán cũng nên quan tâm đánh giá các hình thức công khai kết luận kiểm toán ở từng đơn vị, từ đó có kiến nghị kịp thời với nơi nào thực hiện chưa đúng quy định pháp luật, giúp nâng cao hiệu quả công tác kiểm toán.

Tại phiên họp, các đại biểu có ý kiến khác nhau về dự kiến kế hoạch kiểm toán năm 2025. Đa số ý kiến thấy rằng, dự kiến kế hoạch kiểm toán năm 2025 phù hợp với yêu cầu đề ra tại Nghị quyết số 999/2020/UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Chiến lược phát triển Kiểm toán Nhà nước đến năm 2030 (giai đoạn 2021-2030).

Tuy nhiên, một số ý kiến lưu ý, năm 2025 là năm cuối thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025, là năm tổ chức Đại hội Đảng các cấp; đồng thời nhiều địa phương phải tập trung khắc phục hậu quả rất lớn do bão lũ gây ra để phục hồi phát triển kinh tế sau bão lũ.

Do vậy, những ý kiến này kiến nghị, cần tiếp tục rà soát, cân nhắc cắt giảm các nhiệm vụ và các cuộc kiểm toán chưa thật sự cần thiết, trùng lặp với các kế hoạch thanh tra, kiểm tra của Thanh tra Chính phủ, các bộ, ngành; xem xét lồng ghép một số nội dung kiểm toán vào các cuộc kiểm toán ngân sách hay kiểm toán chuyên ngành.

Thanh Hải