Loài sinh vật biển độc dị, mắt mọc chi chít khắp vỏ

Khi một con cá bơi qua đáy đại dương, nó được hàng trăm tảng đá theo dõi. Trong số những tảng đá này thực ra là có mắt của một con chiton. Ảnh: @ Sci.News.

Đây là một loài giáp xác có họ hàng với ốc sên và các loài thân mềm khác. Có lẽ chiton là loài duy nhất trong số các loài động vật còn sống nhìn thế giới qua thấu kính đá vôi, và đôi mắt của nó thực sự bị xói mòn khi nó già đi. Ảnh: @National Geographic.

Mặc dù chiton có mối quan hệ với mực, ốc sên và sò điệp, nhưng mắt của chúng không nằm trên cơ thể mềm. Thay vào đó, cơ quan thị giác của chúng được tích hợp trực tiếp vào các tấm vỏ phân đoạn kỳ quặc. Ảnh: @Science.

Chiton được bảo vệ bởi một lớp vỏ gồm các tấm vỏ phân đoạn rạch ròi. Các tấm này được điểm xuyến bằng các con mắt nhỏ được gọi là ocelli. Ảnh: @ MIT News.

Mỗi mắt nhỏ ocelli này chứa một lớp sắc tố, một võng mạc và một thấu kính. Con người đã biết về mắt ocelli trong nhiều năm, nhưng không ai biết chúng được tạo thành từ gì, hoặc con chiton thực sự có thể nhìn thấy bao nhiêu % qua mắt nhỏ ocelli. Ảnh: @Microscopy UK.

Để hiểu rõ hơn, chuyên gia Daniel Speiser đến từ trường Đại học California, đã tách một con mắt nhỏ ocelli ra khỏi cơ thể một chiton và nhúng vào một chất lỏng có tính axit nhẹ, để làm sạch chúng. Ảnh: @Duke Today - Duke University.

Kết quả cho thấy, mỗi con mắt ocelli chứa protein, và nó được tạo thành từ một loại khoáng chất gọi là aragonit. Ảnh: @Irish Star.

Aragonit là một phiên bản của canxi cacbonat, hay đá vôi, và chất này tạo thành vỏ của hầu hết các loài động vật thân mềm, từ hàu đến ốc sên đến chiton. Điều này có nghĩa là con mắt nhỏ ocelli của chiton được tạo thành từ cùng một chất với lớp vỏ bọc của nó. Ảnh: @Roundglass.

Mặc dù nhỏ bé và thô sơ, những con mắt nhỏ ocelli này được cho là có khả năng nhìn thực sự, có thể phân biệt hình dạng cũng như ánh sáng. Đôi mắt này gửi thông tin thị giác đến một cấu trúc thần kinh hình vòng bao quanh toàn bộ cơ thể để xử lý. Ảnh: @Science Photo Library.

Có thể thấy, Chiton có thể là loài động vật duy nhất còn sống có “mắt đá” như thế này. Một nhóm động vật đại dương như trilobites có mắt làm từ canxit, một dạng đá vôi khác nhưng loài này đã tuyệt chủng từ rất lâu. Ảnh: @Science Photo Library.

Thiên Đăng (Theo Sciencealert)