Làng hoa giấy Thanh Tiên 300 năm tuổi ở TP Huế

Nằm dọc theo hạ lưu sông Hương, cách cầu Trường Tiền khoảng 8 km, làng Thanh Tiên (phường Dương Nỗ, quận Thuận Hóa, TP Huế) nổi tiếng với nghề làm hoa giấy có tuổi đời hơn 300 năm.

Những ngày cận Tết Nguyên đán, không khí ở làng Thanh Tiên nhộn nhịp hơn ngày thường. Đây là thời điểm các nghệ nhân trong làng bận rộn làm hoa giấy để phục vụ cho mọi nhà trước và sau Tết.

Theo nghệ nhân làng Thanh Tiên, nghề làm hoa giấy của làng có tuổi đời hơn 300 năm. Việc làm hoa xuất phát từ tín ngưỡng dân gian, hoa giấy được bố trí ở những nơi như Am cảnh, Trang Ông, Trang Bà và ông Táo.

Tận dụng những nguyên liệu sẵn có ở địa phương như cây tre, cây lùng cùng với sự sáng tạo phong phú của các nghệ nhân ở làng Thanh Tiên tạo nên những Bông Lùng, Hoa Tre hay còn gọi là Hoa Đũa, nhuộm màu ngũ sắc.

Trong đó, bông Lùng, Hoa Tre được dùng cho việc thờ cúng, càng về sau phát triển nghề làm hoa giấy. Hàng năm, vào Tết Nguyên đán, hoa mới được thay thế, hoa cũ hạ xuống “Duống” và đốt đi gọi là “Tẩu”.

Hoa giấy Thanh Tiên từ bao đời trở thành một nét văn hóa trong tín ngưỡng dân gian của người dân xứ Huế và lan tỏa ra các tỉnh lân cận. Ngày nay, ngôi làng nhỏ Thanh Tiên thường xuyên đón tiếp các đoàn khách du lịch về tham quan.

Điểm đặc trưng của hoa giấy làng Thanh Tiên là tất cả các công đoạn sản xuất đều được làm thủ công. Nguyên liệu chính để làm hoa giấy là tre và giấy màu.

Các thanh tre được chẻ nhỏ, vót tròn, nhuộm màu rồi đem phơi khô, sau đó uốn tay theo hình dạng để làm cành và cuống hoa. Để tạo các loài hoa khác nhau, các nghệ nhân dùng đục sắt để đục giấy màu trên các khuôn hoa bằng gỗ, sau đó dùng dây cước để tạo nếp, đường nét. Bước cuối cùng là dán nhụy hoa cũng làm từ giấy màu tạo thành một bông hoa hoàn chỉnh trước khi ghép vào cuống.

Ngoài việc làm và giữ nghề thì điều khiến những nghệ nhân làm hoa giấy ở làng Thanh Tiên lo lắng là tìm người nối nghề khi thế hệ kế cận, những người trẻ không có nhiệt huyết để kế nghiệp nghề truyền thống của cha ông.

"Với đặc thù công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ, mày mò và kiên trì nhưng đổi lại thu nhập không ổn định nên thế hệ con cháu không mấy mặn mà với nghề làm hoa giấy này", một nghệ nhân ở làng Thanh Tiên lo lắng.

Được biết, dịp Tết Nguyên đán, mỗi hộ làm nghề ở làng Thanh Tiên làm ra khoảng 10.000 cành hoa giấy. Thường sau rằm tháng Chạp, người dân trong làng sẽ vác cây hoa giấy đi bán, mỗi cặp hoa có giá 10.000 đồng.