Kỳ họp lịch sử

Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV. Ảnh: Quang Vinh.

Xem xét sửa đổi bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013

Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV là kỳ họp thường kỳ đầu tiên (đến thời điểm này) có số ngày làm việc dài nhất, tới 37 ngày và cũng là kỳ họp có khối lượng công việc lớn nhất của các kỳ họp Quốc hội từ trước đến nay, với nhiều nội dung đặc biệt quan trọng trên tất cả các lĩnh vực: lập hiến - lập pháp, giám sát tối cao và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước.

Về công tác lập hiến, lập pháp, Kỳ họp thứ 9 sẽ xem xét, thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, đây là nhiệm vụ mang tính chiến lược cả về chính trị và pháp lý, nhằm thể chế hóa kịp thời các chủ trương lớn của Đảng, đặc biệt là về sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước theo hướng “tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, gần dân, sát thực tiễn”. Để triển khai nhiệm vụ này, Quốc hội sẽ thành lập Ủy ban Dự thảo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 với nhiều đổi mới trong phương pháp và quy trình thực hiện. Đặc biệt là sẽ tổ chức lấy ý kiến rộng rãi của Nhân dân, làm căn cứ để Ủy ban Dự thảo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, trình Quốc hội xem xét, thông qua trước ngày 30/6/2025 để kịp thời công bố và có hiệu lực từ ngày 01/7/2025.

Cùng với nhiệm vụ lập hiến, Quốc hội cũng sẽ xem xét, thông qua 34 dự án luật, 11 dự thảo nghị quyết và cho ý kiến 6 dự án luật khác, bao gồm các lĩnh vực then chốt như: tổ chức bộ máy nhà nước, quốc phòng - an ninh, tư pháp, quản lý vốn nhà nước, tài chính - ngân sách, giáo dục, khoa học - công nghệ, dữ liệu cá nhân, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số...

Nói về công tác lập hiến, phát biểu tại phiên họp tổ, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ: “Nếu có thể, sẽ sửa đổi Hiến pháp một cách căn bản, dự kiến kỳ Đại hội sau, có thể tính toán bổ sung Cương lĩnh phát triển đất nước để có tầm nhìn dài hơn, định hình sự phát triển của đất nước trong giai đoạn tới như thế nào, khi đó mới xem xét sửa đổi Hiến pháp”. Tổng Bí thư cũng mong muốn các đại biểu Quốc hội tiếp tục lắng nghe ý kiến của cử tri và Nhân dân tập trung sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp, cũng như công tác xây dựng pháp luật. Trong tháng 5/2025 sẽ triển khai hai Nghị quyết của Bộ Chính trị: Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân. “Những vấn đề được thể chế hóa bằng các văn bản pháp luật của Quốc hội cũng sẽ được xem xét để xử lý ngay”, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định.

Đặc biệt với thời gian lấy ý kiến nhân dân không dài, chỉ 1 tháng nhưng phải đảm bảo nghiên cứu, tiếp thu tối đa các ý kiến đóng góp xác đáng, mang tính xây dựng của Nhân dân, đại biểu Quốc hội và các bộ ngành nên Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã yêu cầu đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, động viên sự tham gia tích cực của các tầng lớp Nhân dân, cán bộ, đảng viên, các chuyên gia, nhà khoa học và toàn hệ thống chính trị, tạo thành những đợt sinh hoạt chính trị, phong trào thi đua yêu nước, có trách nhiệm với đất nước, dân tộc trong việc sửa đổi Hiến pháp năm 2013. Đồng thời tổ chức nghiên cứu, tiếp thu, giải trình đầy đủ, kỹ lưỡng ý kiến của nhân dân, các ngành, các cấp, đại biểu Quốc hội để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết với tinh thần chủ động, trách nhiệm cao nhất.

Phát triển kinh tế đi đôi với sắp xếp tinh gọn bộ máy

Nhấn mạnh tại phiên thảo luận tổ: Chúng ta cùng lúc phải làm rất nhiều việc, Tổng Bí thư Tô Lâm cho rằng: vừa phải tập trung chuẩn bị đại hội Đảng các cấp; vừa phải sắp xếp tổ chức, tinh gọn bộ máy; đồng thời phải đảm bảo các công việc thường xuyên; và đảm bảo yêu cầu tăng trưởng.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhưng yêu cầu về phát triển kinh tế - xã hội rất lớn, cần tập trung phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo dục, y tế; tiếp tục cải thiện đời sống của Nhân dân; đất nước phát triển thì người dân phải được thụ hưởng thành quả đó và tạo tiền đề rất quan trọng cho sự phát triển của giai đoạn sau.

Trước những yêu cầu, đòi hỏi mà cuộc sống đặt ra, tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ xem xét, thảo luận và quyết định nhiều vấn đề có ý nghĩa chiến lược đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế.

Quốc hội sẽ dành thời gian để xem xét các báo cáo quan trọng của Chính phủ về: phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2023; đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2024; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2025; điều chỉnh dự toán ngân sách nhà nước năm 2025 để bố trí ít nhất 3% ngân sách cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phấn đấu tăng trưởng 8% năm 2025 và 2 con số trong các năm tiếp theo.

Tại kỳ họp này, Quốc hội cũng sẽ xem xét, thông qua Nghị quyết về sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh; thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia; quyết định rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa 15 và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026; quyết định ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa 16 và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031.

Về giám sát tối cao, Quốc hội xem xét Báo cáo của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi đến Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa 15 và Báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa 15. Quốc hội sẽ dành 1,5 ngày cho hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn, tập trung vào những lĩnh vực gắn bó mật thiết với đời sống Nhân dân và công tác quản lý nhà nước. Bên cạnh đó, Quốc hội xem xét Báo cáo kết quả thực hiện Chương trình giám sát năm 2025, thông qua Nghị quyết về Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026.

Một khối lượng công việc khổng lồ trong một kỳ họp giữa năm – điều rất hiếm thấy và trọng trách đặt lên vai các đại biểu Quốc hội là rất lớn, đòi hỏi phải tập trung cao độ với trách nhiệm cao nhất trước Đảng, trước cử tri và Nhân dân cả nước.

Trong kỳ họp này không khó nhận thấy, có nhiều tuần, đại biểu Quốc hội sẽ làm việc cả ngày thứ bảy để xem xét các vấn đề hệ trọng liên quan đến công tác lập pháp, giám sát và bàn những vấn đề quốc kế dân sinh. Một kỳ họp lịch sử với những quyết sách sẽ đi vào lịch sử và là những quyết sách đóng góp cho quá trình phát triển của Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Hoàng Mai