Kiến tạo không gian xanh, thân thiện tại hồ Hoàn Kiếm
Tòa nhà 'Hàm cá mập'- Trung tâm thương mại số 1-3-5 phố Đinh Tiên Hoàng, dự kiến sẽ được tháo dỡ cùng nhiều công trình khác của các cơ quan, đơn vị, hộ dân ở phía đông khu vực hồ Hoàn Kiếm để thành phố Hà Nội xây dựng Quảng trường-công viên. Công trình này được xây dựng tại khu vực trọng điểm gần hồ Hoàn Kiếm - di tích lịch sử văn hóa đặc biệt của Thủ đô, nhìn ra Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Dù đã được chỉnh sửa sau khi dư luận lên án, phần lớn người dân Thủ đô vẫn nhận xét tòa nhà là một điểm không phù hợp với cảnh quan hồ Hoàn Kiếm. Khi Ủy ban nhân dân thành phố đưa ra chủ trương phá bỏ tòa nhà, nhiều chuyên gia cũng như người dân đánh giá đây là bước đột phá về tư duy và cách làm trong kiến tạo không gian công cộng.
Theo đề xuất của Ủy ban nhân dân quận Hoàn Kiếm, việc dỡ bỏ tòa nhà “Hàm cá mập” nằm trong tổng thể quy hoạch không gian kiến trúc cảnh quan, gồm khu vực Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, là khu vực có giá trị lịch sử văn hóa đặc biệt, kết nối giữa Khu di tích quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm (phía nam) với khu vực Di tích quốc gia Khu phố cổ (phía bắc).
Việc cải tạo này được thực hiện trên cơ sở các kết quả nghiên cứu, đầu tư xây dựng các không gian công cộng. Thành phố dự kiến tổ chức không gian ngầm, mở rộng không gian công cộng; nghiên cứu việc tác động thay đổi cảnh quan với không gian chung quanh… Ủy ban nhân dân thành phố đang nghiên cứu phương án cải tạo khu vực phía đông hồ Hoàn Kiếm theo xu hướng tăng cường không gian công cộng. Việc này thể hiện thành phố đang hướng đến kiến tạo không gian hồ Hoàn Kiếm xanh hơn, thân thiện hơn với nhiều không gian công cộng phục vụ nhân dân Thủ đô.
Hồ Hoàn Kiếm là không gian lịch sử-văn hóa đặc biệt. Trước đây, chung quanh hồ Hoàn Kiếm chủ yếu là những tòa nhà thấp tầng, hài hòa với những hàng cây, mặt nước. Có một công trình được xây sát mép nước trong thời kỳ Pháp thuộc, nay là Nhà hàng Thủy Tạ cũng rất hài hòa, góp phần tô điểm cho không gian hồ Hoàn Kiếm. Hiện Hà Nội đang thiếu không gian công cộng và không gian xanh. Hồ Hoàn Kiếm không đơn thuần là Di tích quốc gia đặc biệt mà còn có vị trí đặc biệt trong tâm thức người Hà Nội, trong lòng nhân dân cả nước và bạn bè quốc tế. Bởi thế, cần có phương án tổng thể với khu vực hồ Hoàn Kiếm, nhất thiết phải có tính kế thừa các giá trị văn hóa, lịch sử; đồng thời, tạo dựng những không gian mới phù hợp nhu cầu của cuộc sống hiện đại, nhưng không làm lấn át những giá trị truyền thống. Bên cạnh đó, thành phố cần tiếp tục quyết liệt hơn nữa trong xử lý những công trình sai phép, vượt tầng, kiến trúc không phù hợp để tạo thêm không gian công cộng cho nhân dân.