Kiến nghị: Doanh thu tính thuế người bán trên sàn thương mại điện tử không phải là tổng số tiền người mua trả

Theo VCCI, việc thu thuế là cần thiết nhưng cần xây dựng phương thức thu thuế đảm bảo giảm thiểu thủ tục hành chính, gánh nặng tuân thủ cho doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã có văn bản trả lời Công văn số 1110/BTC-TCT ngày 24/01/2025 của Bộ Tài chính về việc đề nghị góp ý Nghị định quy định quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Cụ thể, Điều 4.2.d Dự thảo Nghị định quy định doanh thu tính thuế là số tiền bán hàng hóa, dịch vụ mà sàn thương mại điện tử thu hộ từ người mua. Quy định này được hiểu là doanh thu của người bán sẽ là tổng số tiền mà người mua trả.

Tuy nhiên, theo phân tích của VCCI, quy định này là không phù hợp. Mỗi giao dịch được thực hiện qua sàn thương mại điện tử bao gồm nhiều sản phẩm, dịch vụ đồng thời. Chẳng hạn: sản phẩm, dịch vụ của người bán; dịch vụ vận chuyển (của đơn vị vận chuyển độc lập); dịch vụ thương mại điện tử của sàn; dịch vụ thanh toán… Số tiền người mua trả cho giao dịch là tổng số tiền trả cho các dịch vụ trên, chứ không chỉ trả cho mình người bán.

Do đó, để đảm bảo tính hợp lý, VCCI góp ý cơ quan soạn thảo sửa đổi theo hướng doanh thu tính thuế là số tiền sàn thương mại điện tử dự kiến thanh toán cho cá nhân kinh doanh.

Doanh thu của người bán trên sàn thương mại điện tử không phải là tổng số tiền mà người mua trả, vì có nhiều yếu tố ảnh hưởng: phí sàn, chi phí vận chuyển, lưu kho, xử lý đơn hàng...

Ngoài ra, Điều 6.3 Dự thảo Nghị định quy định sàn thương mại điện tử có trách nhiệm chuyển chứng từ khấu trừ thuế cho cơ quan thuế.

Theo phản ánh của doanh nghiệp, quy định này là không phù hợp. Sàn thương mại điện tử đã kê khai chi tiết và đầy đủ số thuế khấu trừ theo từng tháng cho cơ quan thuế và cơ quan thuế đã có đầy đủ thông tin, dữ liệu về người nộp thuế, số thuế phải nộp.

Trong khi đó, việc chuyển dữ liệu chứng từ khấu trừ thuế với khối lượng lớn (hàng triệu chứng từ mỗi năm) sẽ làm tăng chi phí cho doanh nghiệp. Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo bỏ quy định này.

Hiện nay, việc quản lý thu thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số đang do các Cục thuế, Chi cục thuế quản lý thu nên chưa thực sự hiệu quả, số thu thuế từ hoạt động kinh doanh thương mại điện tử rất nhỏ so với quy mô và tốc độ tăng trưởng của hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, nền tảng số

Theo Bộ Tài chính, thống kê theo dữ liệu của hơn 400 sàn thương mại điện tử đã cung cấp thông tin cho cơ quan thuế theo quy định tại Nghị định 91/2022/NĐ-CP, có hơn 300 nghìn cá nhân có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử với số thu thuế năm 2024 sẽ đạt khoảng 2,5 nghìn tỷ đồng.

Tuy nhiên phát sinh một số lượng lớn các gian hàng kinh doanh trên các nền tảng thương mại điện tử chưa định danh được người bán. Thống kê tại 5 sàn thương mại điện tử lớn là Shopee, Lazada, Tiki, Sendo, Grab có hơn 300 nghìn gian hàng chưa định danh được người dùng với doanh số kinh doanh trên 70 nghìn tỷ đồng.

Với quy định tổ chức quản lý nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số có chức năng thanh toán và tổ chức hoạt động kinh tế số khác có trách nhiệm khấu trừ, nộp thay thuế của hộ, cá nhân cư trú và không cư trú có hoạt động kinh doanh sẽ tác động giảm khối lượng thực hiện thủ tục hành chính trong kê khai, nộp thuế của hơn 300 nghìn cá nhân kinh doanh, hộ kinh doanh.

Đồng thời tại dự thảo Nghị định quy định trách nhiệm về cung cấp thông tin định danh cá nhân của người bán khi kinh doanh trên các nền thương mại điện tử, nền tảng số, hoạt động kinh tế số khác và quy định việc các tổ chức quản lý nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số có chức năng thanh toán, tổ chức hoạt động kinh tế số khác khấu trừ, nộp thuế thay hộ, cá nhân kinh doanh sẽ tác động tăng thu ngân sách nhà nước đối với thu nhập từ kinh doanh của hộ, cá nhân kinh doanh trên sàn nhất là các đối tượng chưa định danh được nêu trên.

Số thu ước tính theo tỷ lệ 1,5% trên doanh số 70 nghìn tỷ đồng, với giả thiết các gian hàng này là của cá nhân chưa phân biệt cá nhân có doanh thu cao hơn hay thấp hơn ngưỡng doanh thu không chịu thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân là khoảng 1 nghìn tỷ đồng. Đồng thời tăng thu ngân sách nhà nước đối với các khoản thu nhập hiện nay cá nhân chưa kê khai hoặc kê khai chưa đầy đủ.

Ngọc Châm