Kiểm soát chặt giá vật liệu xây dựng

Giá tăng, nguồn cung khan hiếm

Trong Báo cáo của Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn gửi UBND tỉnh xin ý kiến tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về tình hình giá vật liệu xây dựng (cát, đá) tăng cao và khan hiếm nguồn cung vật liệu xây dựng nêu lên thực trạng: Giá vật liệu đang tăng rất cao, biên độ chênh lệch giữa báo giá của cơ quan nhà nước với thị trường từ vài chục nghìn đến cả trăm nghìn/m3 tùy vào từng mặt hàng.

Công ty TNHH Sơn Tùng Tuyên Quang tại xã Tân Thịnh (Chiêm Hóa) cung ứng sản phẩm đá dăm theo đúng bảng giá đã được niêm yết.

Ông Lê Hải Hùng, Giám đốc Ban Quản lý cho biết: Tháng 10-2023 dự án hồ Cao Ngỗi, xã Đông Lợi (Sơn Dương) được UBND tỉnh phê duyệt đầu tư. Thời điểm đó, giá cát là 180 nghìn đồng/m3, đá dăm 1x2 có giá là gần 141 nghìn đồng/m3; đá dăm 2x4 có giá gần 132 nghìn đồng/m3.

Tuy nhiên chỉ sau một thời gian ngắn, thông báo giá của Sở Xây dựng, các mặt hàng này đã tăng lên rất nhiều. Tại khu vực huyện Sơn Dương và thành phố Tuyên Quang, giá đá dăm 1x2 đã tăng từ gần 141 nghìn đồng/m3 cuối năm 2023, lên 220 - 240 nghìn đồng/m3 thời điểm tháng 4 và tháng 5-2025; đá dăm 2x4 từ gần 132 nghìn đồng lên 160 - 220 nghìn đồng/m3. Đây là giá tại chân kho bãi tập kết, chưa bao gồm VAT. Đó là thông báo giá từ cơ quan chức năng, trên thực tế giá còn cao hơn rất nhiều. Theo thông báo giá vật liệu xây dựng của Công ty TNHH MTV Thương mại và Sản xuất vật liệu xây dựng Quỳnh Anh, xã Thiện Kế (Sơn Dương) thời điểm tháng 5-2025 giá đá dăm 1x2 đã lên đến 300 nghìn đồng/m3; tương tự giá đá dăm của Công ty cổ phần Đầu tư khoáng sản Việt Nhật cũng giữ ở mức 300 nghìn/m3. Riêng đối với cát xây dựng cũng lên gần 400 nghìn đồng/m3.

Đại diện Tổng Công ty 36- Nhà thầu thi công hồ Cao Ngỗi chia sẻ: Thực tế nhà thầu đang phải mua vật liệu cao hơn thông báo giá của nhà nước trung bình từ 80 nghìn đến hơn 100 nghìn đồng tùy theo từng loại vật liệu. Giá vật liệu tăng đi kèm với tình trạng khan hiếm. Tại một số mỏ vật liệu, lượng hàng cung ứng ra thị trường rất cầm chừng, điều này đã ảnh hưởng đến tiến độ thi công các công trình. Bản thân nhà thầu thi công cụm công trình đầu mối hồ Cao Ngỗi đang phải tạm dừng thi công từ đầu tháng 5 vì không mua được vật liệu. Và theo kế hoạch của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, dự án sẽ hoàn thành vào quý IV-2025 sẽ khó có thể thực hiện.

Không riêng dự án hồ Cao Ngỗi phải tạm dừng thi công, 4 công trình khẩn cấp phòng chống thiên tai thuộc các huyện Hàm Yên, Chiêm Hóa, Sơn Dương cũng do Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn làm chủ đầu tư cũng phải thi công cầm chừng do giá vật liệu tăng cao.

Các nhà thầu thi công Dự án đường Cao tốc Tuyên Quang - Hà Giang cũng đang phải chấp nhận mua vật liệu xây dựng với giá tăng cao nhất từ khi triển khai. Anh Lê Đức Tranh, Giám đốc Ban điều hành gói thầu 24 - Công ty cổ phần Tập đoàn Đèo Cả chia sẻ: Đầu năm, đơn vị hợp đồng mua sản phẩm bê tông tươi của doanh nghiệp cung ứng là 1,2 triệu/m3, tuy nhiên thời điểm này đã phải trả mức giá tăng lên 60 nghìn đồng/m3. 19 cây cầu mà Tập đoàn Đèo Cả đang thi công trên toàn tuyến với hàng nghìn khối bê tông, chi phí đã đội lên rất cao - anh Tranh ái ngại.

Kiểm soát chặt chẽ giá vật liệu xây dựng

Các chuyên gia trong lĩnh vực xây dựng cho rằng, có nhiều nguyên nhân của tình trạng giá vật liệu tăng cao. Trong đó, giá điện có sự điều chỉnh tăng làm tăng chi phí sản xuất kinh doanh; nhu cầu xây dựng tăng. Ngoài ra có cả tình trạng đầu cơ, tích trữ, cung ứng nhỏ giọt vật liệu xây dựng ra thị trường... đang đẩy giá vật liệu lên cao.

Trước những biến động lớn về giá vật liệu xây dựng ngày 22-4-2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 48/CĐ-TTg trong đó, đề nghị các tỉnh, thành phố tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, quản lý chặt chẽ giá vật liệu xây dựng, đặc biệt là giá vật liệu tại các mỏ đang khai thác, không để xảy ra tình trạng nâng giá, ép giám bán giá cao hơn mức đã được công bố. Trong trường hợp phát hiện tình trạng cố tình thông đồng, ép giá cao hơn so với giá bán công bố phải có giải pháp xử phạt, xem xét thu hồi giấy phép.

Ngày 16-5-2025, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Văn bản số 2266/UBND-KT chỉ đạo các sở, ngành và địa phương tiếp tục siết chặt quản lý hoạt động khai thác khoáng sản nhằm đảm bảo hiệu quả kinh tế, bảo vệ môi trường và an toàn lao động trên địa bàn tỉnh. Theo đó, UBND tỉnh giao các sở, ngành, huyện, thành phố có trách nhiệm giám sát việc đầu tư các dự án khai thác, chế biến khoáng sản, bảo đảm ứng dụng công nghệ tiên tiến nhằm nâng cao giá trị tài nguyên, đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường và an toàn lao động. Đồng thời, chủ động tham mưu với UBND tỉnh tháo gỡ các vướng mắc liên quan đến đầu tư khai thác khoáng sản, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội năm 2025. Tỉnh cũng khuyến khích các doanh nghiệp, nhà thầu xây dựng nghiên cứu, sử dụng các sản phẩm vật liệu xây dựng thân thiện môi trường; tái sử dụng vật liệu để giảm áp lực cho ngành vật liệu xây dựng, giảm thiểu tác động đến môi trường.

Đại diện Sở Xây dựng cho biết: Sở đã rà soát, khảo sát giá vật liệu, đặc biệt là các nhóm hàng cát, sỏi, đá dăm... và thông báo trên trang Website của Sở để các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân liên quan tham khảo, sử dụng thông tin về giá vật liệu. Từ đó, lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình. Sở cũng phối hợp với Sở Tài chính tiến hành kiểm tra, thanh tra các cơ sở sản xuất vật liệu xây dựng trên cơ sở xử lý nghiêm tình trạng nâng giá, ép giá, bán vật liệu xây dựng cao hơn mức giá đã được công bố.

Bài, ảnh: Đoàn Thư