'Kịch tính' nỗ lực bắt giữ tổng thống Hàn Quốc lần hai

Truyền thông Hàn Quốc, trích thông báo từ Cơ quan Điều tra tham nhũng của Quan chức cấp cao Hàn Quốc (CIO) đồng loạt đưa tin ông Yoon Suk Yeol bị một đội điều tra liên ngành bắt giữ lúc 10h33 phút sáng 15/1 (giờ địa phương), 12 ngày sau khi nỗ lực bắt giữ đầu tiên đối với tổng thống Hàn Quốc gặp thất bại.

Các đoạn phim tại hiện trường được truyền hình Hàn Quốc phát sóng cho thấy đoàn xe được cho là áp giải ông Yoon rời dinh tổng thống để đến trụ sở CIO tại thành phố Gwacheon, tỉnh Gyeonggi. Tại đây, nhà lãnh đạo 64 tuổi sẽ phải trả lời các câu hỏi thẩm vấn của điều tra viên về quyết định đơn phương thiết quân luật của mình hồi tháng 12 năm ngoái.

Đoàn xe áp giải Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yoel đến văn phòng CIO tại thành phố Gwacheon, tỉnh Gyeonggi sáng 15/1. Ảnh: Yonhap

Với động thái này, ông Yoon Suk Yoel trở thành tổng thống đương nhiệm đầu tiên trong lịch sử Hàn Quốc bị bắt giữ. Trong vòng 48 giờ tới, ông sẽ bị tạm giam tại Trung tâm giam giữ Seoul ở thành phố Uiwang, tỉnh Gyeonggi, cách nơi ở của ông 16 km về phía nam.

Ngay sau diễn biến trên, một người đại diện của ông Yoon đã công bố một đoạn video ghi lại tuyên bố của tổng thống Hàn Quốc trước thời điểm bị bắt. Trong video, ông Yoon cho biết việc tự nguyện trình diện cơ quan điều tra không phải vì "công nhận tính hợp pháp của quy trình" mà vì mong muốn ngăn chặn xung đột bạo lực. Ông cũng nhấn mạnh cuộc điều tra của CIO và việc thực thi lệnh bắt giữ này là bất hợp pháp.

Lệnh bắt giữ cũng được ban hành đối với ông Kim Sung Hoon, quyền Giám đốc Cơ quan An ninh của tổng thống Hàn Quốc. Ông Kim là người chỉ huy đội vệ sĩ của ông Yoon Suk Yoel trong việc ngăn chặn các nhà điều tra tiếp cận nơi ở của tổng thống Hàn Quốc ở lần bắt giữ trước đó.

Đụng độ căng thẳng nhưng ít đổ máu

Theo báo Korean Herald, Khoảng 3.000 nhân viên của đội điều tra liên ngành, gồm cảnh sát và các nhân viên CIO, được huy động cho vụ bắt giữ lần này. Sau khi vượt qua 3 lớp chướng ngại vật do đội an ninh của tổng thống dựng lên trên đường tiến vào cổng chính của dinh tổng thống, đội điều tra tiếp tục đụng độ với các đại diện pháp lý của Tổng thống Yoon, những người khẳng định rằng lệnh bắt giữ là không hợp lệ.

Đội ngũ pháp lý của tổng thống Hàn Quốc lập luận rằng, việc thực thi lệnh bắt giữ ông Yoon vi phạm các điều 110 và 111 của Luật Tố tụng Hình sự Hàn Quốc, trong đó cấm bất kỳ hành vi khám xét và thu giữ nào tại một địa điểm – bao gồm nơi ở của tổng thống – nơi có chứa thông tin bí mật quân sự mà không được sự cho phép của cơ quan có thẩm quyền.

Ít nhất 20 nghị sĩ của đảng Sức mạnh Quốc dân (PPP) cầm quyền cũng có mặt tại dinh tổng thống từ sáng sớm ngày 15/1. Nghị sĩ đảng PPP Kim Gi Hyeon của đã lớn tiếng chỉ trích cuộc điều tra là "một hành vi xúc phạm, làm nhục và bắt nạt tổng thống".

Bên cạnh đó, thông tin từ cảnh sát còn cho biết khoảng 6.500 người ủng hộ ông Yoon Suk Yoel đã tổ chức biểu tình gần nơi ở của tổng thống Hàn Quốc khi đội điều tra liên ngành được điều đến. Ít nhất một người biểu tình bị cho là gặp chấn thương do xô xát với các điều tra viên, nhưng từ chối nhập viện.

Sự "xuống thang" bất ngờ

Trong nỗ lực bắt giữ tổng thống Yoon Suk Yoel ngày 3/1, khoảng 150 điều tra viên và cảnh sát đã được huy động đến dinh tổng thống, song phải rút lui trước sự cản trở của khoảng 200 nhân viên thuộc Dịch vụ An ninh tổng thống Hàn Quốc (PSS) và quân đội.

Rút kinh nghiệm từ lần trước, bên cạnh việc huy động lực lượng đông đảo hơn, đội điều tra đã đi theo nhiều lối khác để vượt qua các chướng ngại vật trước lối vào dinh tổng thống. Tuy nhiên, điều bất ngờ là nỗ lực lần này hầu như không gặp phải bất kỳ kháng cự nào từ các nhân viên PSS.

Phía CIO cho biết không có “va chạm vật lý đáng kể” nào xảy ra giữa đội điều tra chung và lực lượng an ninh tại dinh tổng thống. Khó khăn duy nhất mà đội điều tra gặp phải là sự kháng cự từ những người biểu tình ủng hộ ông Yoon.

Theo báo Hankyoreh, sự suy giảm kháng cự được cho là do mâu thuẫn trong chính nội bộ PSS. Nhiều lãnh đạo cấp cao của cơ quan này tỏ ra bất mãn với yêu cầu "cân nhắc dùng vũ lực nếu các điều tra viên cố thực hiện lệnh bắt giữ lần thứ hai" của Tổng thống Yoon Suk Yoel. Thậm chí, một số lãnh đạo kêu gọi tuân thủ lệnh triệu tập của cảnh sát và không biến nhân viên PSS thành “tội phạm”.

Ngoài ra, tờ Seoul Shinmun còn tiết lộ trước thời điểm ông Yoon bị bắt giữ, lãnh đạo PSS đã cho phép các nhân viên được tùy ý nghỉ có lương, dẫn đến lực lượng bảo vệ Dinh Tổng tống mỏng đi phần nào.

Theo các chuyên gia pháp lý, nhân viên PSS có quyền từ chối những mệnh lệnh trái pháp luật từ cấp trên. Cựu thẩm phán Cha Seong An còn cho rằng, việc bắt giữ không cần sự can dự của các cận vệ, do nó không phải là mối đe dọa đối với an toàn cá nhân của tổng thống Hàn Quốc.

Việt Anh