Khu vực công ở Việt Nam còn nhiều tiềm năng ứng dụng trí tuệ nhân tạo
Theo khảo sát 'Toàn cảnh Trí tuệ nhân tạo trong khu vực công tại Việt Nam' cho thấy, ứng dụng trí tuệ nhân tạo còn ít, chưa sát nhu cầu thực tế, chưa chú ý đến rủi ro khi ứng dụng trí tuệ nhân tạo cũng như thiếu căn cứ pháp lý.
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo nên những thay đổi trong cách sống, làm việc và quản trị tổ chức, doanh nghiệp. Trí tuệ nhân tạo có thể trở thành động lực thúc đẩy quá trình chuyển đổi số. Tuy nhiên, qua khảo sát “Toàn cảnh Trí tuệ nhân tạo trong khu vực công tại Việt Nam”, thì có nhiều nguyên nhân khiến cho trí tuệ nhân tạo chưa được đầu tư đúng mức, chưa có nhiều ứng dụng AI phục vụ các cơ quan, tổ chức.
Trong đó, vai trò quan trọng của dữ liệu và cơ sở hạ tầng trong việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đang là một trong những nguyên nhân khiến cho việc ứng dụng AI còn ít, chưa sát nhu cầu thực tế, hoặc không phù hợp với mục tiêu của khu vực công.
Ông Trần Anh Tú - Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Kỹ thuật và Công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ - cho biết: "Hệ thống dữ liệu, mặc dù đã cố gắng để liên thông, liên kết, chia sẻ; tuy nhiên vẫn còn sự phân tán, chưa được tập trung. Các ứng dụng cũng không có sự đồng bộ, cho nên việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào các hoạt động công cũng gặp một số khó khăn: Chúng ta cũng đang thiếu hạ tầng dữ liệu, thiếu các chuyên gia vận hành, khai thác.

Ảnh minh họa: KT
Đồng thời, công tác xây dựng chính sách hiện nay, với tốc độ phát triển rất nhanh của công nghệ, rất nhiều ứng dụng được triển khai, tuy nhiên tốc độ xây dựng chính sách còn chưa theo kịp. Những vấn đề như đạo đức trí tuệ nhân tạo, những vấn đề hệ thống AI có trách nhiệm là những vấn đề mà cũng cần phải có sự tăng tốc, để có thể theo kịp sự phát triển".
Việc tích hợp AI ở khu vực công vẫn thiếu căn cứ pháp lý, chưa có hướng dẫn; cũng như chưa chú ý đến rủi ro khi ứng dụng AI, chưa quan tâm đến vấn đề bảo vệ quyền riêng tư, dữ liệu cá nhân. Tuy nhiên, khảo sát "Toàn cảnh Trí tuệ nhân tạo trong khu vực công tại Việt Nam” cho thấy, trợ lý ảo pháp luật đang giúp cho thẩm phán và các cán bộ công chức của tòa án nhiều kết quả tốt. Trợ lý ảo pháp luật sở hữu hệ thống cơ sở tri thức ngành, với hơn 160.000 văn bản pháp luật, 63 án lệ và hơn 1 triệu bản án có thể giúp giảm 30% khối lượng công việc so với thao tác truyền thống.
Do đó, các chuyên gia tham gia khảo sát khuyến nghị: Khi ứng dụng AI, cần quan tâm đến nhu cầu, năng lực của cơ quan; cũng như tiềm năng, rủi ro từ việc ứng dụng AI. Bên cạnh đó, việc tận dụng dữ liệu, hạ tầng hiện hành, mở rộng nguồn dữ liệu chất lượng và phát triển các ứng dụng trí tuệ nhân tạo cũng cần quan tâm thực hiện trong thời gian tới. Từ đó, các cơ quan, tổ chức khu vực công sẽ ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI theo sát nhu cầu, năng lực tài chính, để có thể nhân rộng.
Theo ông Nguyễn Quang Đồng – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách và Phát triển Truyền thông (IPS) - kết quả khảo sát cũng cho thấy, những đánh giá về mặt thực tế sẽ hỗ trợ cho tiến trình về xây dựng và thực hiện các chính sách thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, cũng như đổi mới sáng tạo và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong khu vực công của Việt Nam, bởi có rất nhiều tiềm năng cho ứng dụng AI.
Ông Đồng nêu rõ: "Trí tuệ nhân tạo nói chung và ứng dụng công nghệ số cho khu vực công ở Việt Nam vẫn có dư địa rất lớn, để chúng ta tiếp tục khám phá và ứng dụng. Đặc biệt ở trên 3 khía cạnh: Thứ nhất là các công nghệ có thể hỗ trợ lãnh đạo các cơ quan Nhà nước, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương trong công tác về điều hành, ra quyết định.
Vấn đề thứ hai là tạo công nghệ trí tuệ nhân tạo như khi chúng tôi khảo sát cho thấy, một tiềm năng rất lớn trong hỗ trợ công chức trực tiếp thực hiện các công việc hằng ngày như vậy, để rút ngắn tác vụ, tăng hiệu quả công việc của đội ngũ công chức ở địa phương. Vấn đề thứ ba, chúng tôi cũng thấy một tiềm năng rất lớn để mà sử dụng cái công nghệ này cho việc hỗ trợ, nâng cao chất lượng dịch vụ công phục vụ cho doanh nghiệp, phục vụ cho người dân".