Không phải ưu đãi mới quan trọng, cốt lõi là không phân biệt đối xử

Bức tranh sáng

Phát biểu tại Hội thảo “Từ TPHCM ra các tỉnh vệ tinh - cơ hội mới cho bất động sản” ngày 22/8, PGS. TS Trần Đình Thiên - nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam - khẳng định, thực trạng kinh tế tư nhân trong nước đang cho thấy bức tranh vừa sáng, vừa nhiều gam trầm.

Hiện cả nước có hơn 940.000 doanh nghiệp tư nhân và khoảng 5 triệu hộ kinh doanh, đóng góp 50% GDP, hơn 30% thu ngân sách và tạo việc làm cho tới 82% tổng số lao động. Tuy nhiên, phần lớn vẫn là doanh nghiệp quy mô siêu nhỏ, nhỏ và vừa - dễ bị tổn thương trước biến động thị trường.

PGS, TS. Trần Đình Thiên khẳng định, thực trạng kinh tế tư nhân trong nước đang cho thấy bức tranh sáng.

Bức tranh kinh tế vĩ mô 6 tháng đầu năm cho thấy nhiều điểm sáng. Trong đó, tốc độ tăng GDP đạt 7,52% - cao hơn nhiều so với mức 6,42% cùng kỳ, lạm phát được kiểm soát ở mức 3,27% - thấp hơn so với 4,08% năm trước.

“Bức tranh nền kinh tế nhìn chung là sáng nhưng trong điểm sáng đó còn có những nốt trầm cần lưu ý. Trong lịch sử Việt Nam và thế giới chưa có nước nào tăng trưởng trường kỳ 2 con số. Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng 2 con số có thể thấy đi kèm với tăng trưởng này là rất nhiều thách thức”, ông Thiên nói.

Để đạt mục tiêu tăng trưởng, ông Thiên cho rằng, động lực phát triển kinh tế xã hội cần mới và khác biệt. Trong đó, kinh tế tư nhân được coi là động lực quan trọng nhất. Khoa học công nghệ khẳng định vai trò của con người. Hội nhập quốc tế tầm cao. Nhà nước kiến tạo - đồng kiến tạo.

“Bước ngoặt lịch sử của đất nước đang được dẫn dắt bởi một loạt nghị quyết mang tính chiến lược - được ví như “bộ tứ trụ cột”. Trong đó, Nghị quyết 57 về khoa học công nghệ, Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế, Nghị quyết 66 về cải cách thể chế và Nghị quyết 68 về kinh tế tư nhân”, ông Thiên nói.

Cần thay đổi tư duy, không phân biệt đối xử, bảo đảm tự do kinh doanh và cạnh tranh bình đẳng.

PGS, TS. Trần Đình Thiên khẳng định, quan điểm đột phá trong giai đoạn này được thể hiện qua hàng loạt cam kết mạnh mẽ và vượt tầm. Địa phương cần tinh thần “tự quyết - tự làm - tự chịu trách nhiệm”, đồng thời tránh xu hướng hình sự hóa các quan hệ kinh tế, dân sự. Tinh thần hành động cũng rất rõ ràng “chỉ bàn làm, không bàn lùi và luôn giữ niềm tin rằng không gì là không thể”. Tư duy mới nhấn mạnh rằng không phải ưu đãi mới quan trọng mà cốt lõi là không phân biệt đối xử, bảo đảm tự do kinh doanh và cạnh tranh bình đẳng.

Cần điều chỉnh danh mục đầu tư

TS. Phạm Trần Hải - Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM - cho biết, việc xây dựng định hướng cho TPHCM (mới) cần bám sát 5 trụ cột chính, gồm phát triển kinh tế TPHCM với các động lực mang tính đột phá, tái cấu trúc các khu vực phát triển để phát huy lợi thế sẵn có, tăng cường kết nối giữa các khu vực thông qua hạ tầng giao thông hiện đại, thúc đẩy sự chia sẻ trong khai thác và vận hành các công trình hạ tầng kỹ thuật, đồng bộ hóa phát triển hạ tầng.

Trên cơ sở đó, TPHCM hình thành 5 khu vực phát triển kinh tế tập trung là khu vực sản xuất công nghiệp (tại các phường, xã thuộc tỉnh Bình Dương trước đây); khu vực đổi mới sáng tạo, công nghệ cao (Tăng Nhơn Phú, Đông Hòa, Bình Dương, Nhà Bè); khu vực trung tâm tài chính - công nghệ (Sài Gòn và Thủ Thiêm); khu vực công nghiệp chuyên sâu, hàng hải và logistics (Phú Mỹ, Tân Phước, Long Sơn); khu vực không gian biển và sinh thái hải đảo (Vũng Tàu, Tam Thắng, Phước Thắng, Phước Hải, Hồ Tràm, Cần Giờ, Côn Đảo).

Vì vậy cần điều chỉnh và bổ sung danh mục dự án ưu tiên đầu tư. Theo đó, các dự án sẽ được phân thành 3 nhóm, gồm nhóm tăng tính cấp thiết sau sáp nhập - cần ưu tiên vốn đầu tư đến năm 2030, nhóm giảm hoặc mất tính cấp thiết - xem xét hạ ưu tiên hoặc loại khỏi danh mục, nhóm dự án mới phát sinh sau sáp nhập có tính cấp thiết cao - cần bổ sung khẩn trương để sớm triển khai.

Duy Quang