Không gian kiến trúc độc đáo của đình Bình Thủy trên tem bưu chính

Định hướng phát triển kiến trúc Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tháng 7/2021 đã xác định rõ quan điểm: “Phát triển nền kiến trúc Việt Nam hiện đại, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc; bảo tồn, kế thừa, phát huy các giá trị kiến trúc truyền thống, tiếp thu chọn lọc tinh hoa kiến trúc thế giới, tạo nên phong cách riêng của kiến trúc Việt Nam; đồng thời quảng bá kiến trúc Việt Nam ra thế giới”.

Theo định hướng này, một mục tiêu cụ thể đã được đặt ra là bảo tồn, kế thừa và phát huy các giá trị kiến trúc truyền thống; phấn đấu đến năm 2025 các địa phương hoàn thành việc xây dựng Danh mục công trình kiến trúc có giá trị.

Đình Bình Thủy, còn gọi là Long Tuyền Cổ Miếu, tọa lạc tại phường Bình Thủy, quận Bình Thủy, thành phố Cần Thơ. Đình được xây dựng lần đầu vào năm 1844, là nơi thờ Thành hoàng Bổn cảnh, các bậc tiền nhân có công khai hoang mở cõi, xây làng lập ấp, dạy nghề cho dân và những người có công với đất nước.

Hình ảnh về kiến trúc độc đáo của đình Bình Thủy. Ảnh: N.Du

Là một ngôi đình tiêu biểu cho kiến trúc đình làng Nam Bộ, đình Bình Thủy có lối kiến trúc “thượng lầu hạ hiên” độc đáo với hàng loạt bao lam, hoành phi, liên ba, liễn đối…, góp phần để đình Bình Thủy trở thành một công trình kiến trúc đặc sắc của dân tộc, với bề dày lịch sử trên 100 năm tuổi, là nơi sinh hoạt tín ngưỡng, sinh hoạt cộng đồng của bà con nhân dân qua nhiều thế hệ.

Ngày 5/9/1989, đình Bình Thủy đã được xếp hạng là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia. Hàng năm, đình có hai lễ hội lớn là Kỳ Yên Thượng điền và Kỳ Yên Hạ điền. Lễ hội Kỳ Yên đình Bình Thủy đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào năm 2018.

Đại diện Bưu điện TP Cần Thơ và Hội tem TP Cần Thơ trao tặng tranh phóng tem đình Bình Thủy cho Ban quản lý đình. Ảnh: A.Thi

Theo tìm hiểu của họa sỹ Nguyễn Du, Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam - Vietnam Post, đình Bình Thủy nay nằm trên mảnh đất rộng hơn 4.000 m². Cách kiến trúc ngôi đình này khác rất nhiều so với kiến trúc ở miền Bắc. Đình được cất trên một nền cao ráo và có chiều sâu, nhà trước và nhà sau đều là hình vuông nên chiều nào cũng có 6 hàng cột, các chân cột to, tròn và đều hơi choãi ra làm cho đình càng thêm vững chắc.

Về trang trí ngoại thất, nhìn trên nóc đình, mọi người có thể thấy nhà trước 2 mái chồng lên nhau, nhà chánh điện sau 3 mái chồng lên nhau theo kiểu kiến trúc “thượng lầu hạ hiên”. Trên nóc đình có gắn tượng hình người, hình kỳ lân, hình cá hóa rồng.

Bên trái nóc đình có mảng trang trí bằng xi măng giữa là quyển thư (tựa như cuốn thư đình được bày trí ở các đình miền Bắc), bên cạnh là giỏ lam đào và bình hoa, ở bìa mái ngói dưới cùng có ốp lá xoài màu xanh đen và ống ngói cũng được bịt lại bằng sành tráng men xanh. Mặt trước nhà là các cột xi măng trang trí các hình hoa lá đắp nổi thật tinh tế.

“Đình Bình Thủy là một công trình có giá trị về kiến trúc nghệ thuật. Tuy được xây dựng vào đầu thế kỷ 20 song kiến trúc của đình Bình Thủy vẫn giữ được nhiều yếu tố kiến trúc truyền thống của dân tộc. Đình còn giữ được những mảng chạm, những họa tiết trang trí gần gũi với nghệ thuật dân tộc. Nghệ thuật chạm khắc gỗ ở nơi đây cũng hết sức tinh tế và sinh động”, họa sỹ Nguyễn Du thông tin thêm.

Mẫu tem và mẫu phong bì ngày phát hành đầu tiên của bộ tem "Đình Bình Thủy (Cần Thơ". Ảnh: Vietnam Post

Để giới thiệu kiến trúc và các giá trị văn hóa đặc sắc của đình Bình Thủy, ngày 9/5, Bộ KH&CN đã phát hành bộ tem bưu chính chuyên đề “Đình Bình Thủy (Cần Thơ)” gồm 1 mẫu tem khuôn khổ 46 x 31 mm, có giá mặt 4.000 đồng. Bộ tem được thiết kế bởi. Trong đó, họa sỹ Nguyễn Du đã thiết kế tràn lề, theo phương pháp đồ họa, giản lược những chi tiết không cần thiết làm nổi bật không gian và kiến trúc độc đáo của đình Bình Thủy.

Cho biết kiến trúc là một trong những chủ đề lớn được nhiều nhà sưu tập tem bưu chính trong và ngoài nước quan tâm, ông Hoàng Anh Thi, Chủ nhiệm Câu lạc bộ VietStamp cũng nhận xét bộ tem đình Bình Thủy được thiết kế đẹp, màu sắc trên tem tươi sáng, với màu nâu trầm chủ đạo mang lại cảm giác ấm áp, gần gũi với miền nông thôn Nam Bộ. Nhà sưu tập tem này đặc biệt ấn tượng với việc hình ảnh mặt tiền của công trình kiến trúc đặc sắc đình Bình Thủy được thể hiện đồng nhất trên mẫu tem, mẫu phong bì ngày phát hành đầu tiên – FDC cũng như mẫu dấu phát hành.

Lễ ra mắt bộ tem chuyên đề giới thiệu kiến trúc độc đáo của đình Bình Thủy được tổ chức ngay tại sân đình vào sáng ngày 9/5. Ảnh: Viet Stamp

Đánh giá bộ tem bưu chính về đình Bình Thủy là một bộ tem đẹp, ông Nguyễn Hoài Thanh, Phó Chủ tịch Hội tem TP Cần Thơ cho biết, bộ tem được Bộ KH&CN phát hành vào dịp rất ý nghĩa với người dân địa phương, vì ngày 9/5 cũng là ngày khai mạc lễ hội Kỳ Yên thượng điền của đình Bình Thủy.

Nhân dịp này, tại sân đình Bình Thủy, Bưu điện TP Cần Thơ thuộc Tổng công ty Bưu điện Việt Nam – Vietnam Post và Hội tem TP Cần Thơ đã tổ chức lễ ra mắt bộ tem bưu chính đình Bình Thủy. Câu lạc bộ Viet Stamp phối hợp với Câu lạc bộ sưu tập tem Phong Dinh (Hội tem TP. Cần Thơ) cũng phát hành 1 mẫu FDC cho bộ tem, được in lua thủ công với 1 màu in nổi.