Không để giá vàng gây ảnh hưởng đến tỷ giá, kinh tế vĩ mô

Theo báo cáo gửi tới đại biểu Quốc hội liên quan đến một số vấn đề phục vụ phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, NHNN cho biết, từ tháng 4 đến nay đã thực hiện can thiệp thị trường vàng qua đấu thầu và bán vàng miếng trực tiếp để bổ sung nguồn cung vàng miếng SJC cho thị trường, hạn chế tác động đến kinh tế vĩ mô, tiền tệ, ngoại hối.

Tuy nhiên, sau 9 phiên can thiệp theo phương thức đấu thầu, chênh lệch giữa giá vàng SJC và giá thế giới vẫn ở mức cao.

Do vậy, NHNN chuyển sang phương thức bán vàng miếng với khối lượng phù hợp. NHNN lựa chọn 4 NHTM Nhà nước và SJC. Từ ngày 3-6 đến 29-10, NHNN đã tổ chức 44 phiên bán vàng miếng SJC trực tiếp, cung ứng ra thị trường 305.600 lượng vàng SJC (tương đương khoảng 11,46 tấn vàng), qua đó giúp thu hẹp chênh lệch, giá vàng trong nước và thế giới một cách đáng kể.

NHNN cũng đã chỉ đạo các chi nhánh NHNN phối hợp với với các cơ quan chức năng trên địa bàn tăng cường triển khai công tác thanh tra, giám sát hoạt động kinh doanh vàng và xử lý các vi phạm về hoạt động kinh doanh vàng theo thẩm quyền; thường xuyên báo cáo tình hình thị trường vàng tại địa phương cho NHNN. Chỉ đạo các TCTD, doanh nghiệp được cấp phép kinh doanh mua, bán vàng miếng chấp hành nghiêm túc các quy định của pháp luật về hoạt động kinh doanh vàng; thực hiện chế độ hóa đơn, chứng từ theo quy định pháp luật...

Song theo NHNN, thị trường chưa thực sự ổn định bền vững, vẫn chịu tác động bởi yếu tố tâm lý, kỳ vọng, tiềm ẩn rủi ro tác động đến thị trường tiền tệ, ngoại hối; chưa khuyến khích người dân bán vàng chuyển thành VND để đầu tư vào sản xuất kinh doanh.

Qua theo dõi NHNN nhận thấy nhu cầu mua vàng chủ yếu tập trung tại 2 địa bàn lớn là Hà Nội, TPHCM và có yếu tố tâm lý, kỳ vọng. Ngoài ra, có một số sản phẩm vàng trang sức mỹ nghệ có hàm lượng 99,99% được sử dụng có tính chất như vàng miếng (không ngoại trừ nguồn nguyên liệu để sản xuất từ nguồn vàng nhập lậu).

Hiện tượng này dễ bị lợi dụng làm giảm hiệu quả quản lý chặt chẽ thị trường vàng miếng của Nghị định 24 cũng không loại trừ khả năng có sự tồn tại của các hành vi thao túng thị trường, vi phạm các quy định liên quan của pháp luật về thuế, cạnh tranh… đã dẫn đến tình trạng chênh lệch cao giữa giá vàng trong nước (đặc biệt là vàng SJC) và thế giới.

NHNN cho biết sẽ tiếp tục can thiệp thị trường vàng (nếu cần thiết) với khối lượng, tần suất phù hợp nhằm mục tiêu ổn định thị trường và mục tiêu chính sách tiền tệ. Đồng thời, NHNN phối hợp với các bộ, ngành liên quan để triển khai công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh vàng, các cửa hàng, đại lý phân phối và mua bán vàng miếng và các chủ thể khác tham gia thị trường.

Đồng thời, sẽ tiến hành tổng kết đầy đủ việc thực hiện Nghị định 24, đề xuất sửa đổi, bổ sung phù hợp với tình hình thực tiễn, góp phần ngăn chặn tình trạng vàng hóa nền kinh tế, không để biến động giá vàng ảnh hưởng đến tỷ giá, lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô; nâng cao vai trò quản lý và điều tiết thị trường vàng của Nhà nước theo đúng quy định, bảo đảm an ninh kinh tế, an ninh, tài chính tiền tệ quốc gia và trật tự an toàn xã hội.

Đỗ Linh