Không áp đặt cứng nhắc…
Theo Nghị quyết số 25/NQ-CP về mục tiêu tăng trưởng các ngành, lĩnh vực và địa phương bảo đảm mục tiêu tăng trưởng cả nước năm 2025 đạt 8% trở lên, có 18/63 địa phương được Chính phủ giao mục tiêu tăng trưởng GRDP hai con số, trong đó, Bắc Giang, Ninh Thuận, Hải Phòng được giao mục tiêu tăng trưởng GRDP cao nhất cả nước.
Đây là lần đầu tiên Chính phủ ban hành một nghị quyết riêng biệt giao chỉ tiêu tăng trưởng đối với 12 ngành, lĩnh vực và 63 địa phương sau khi Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị có thể thực hiện chính sách khoán tăng trưởng cả về số lượng và chất lượng cho các địa phương tại hội nghị đầu năm 2025 của Chính phủ.
Đánh giá về việc này, nhiều ý kiến khẳng định, đây là cách làm mới, vừa tạo động lực, vừa tạo áp lực để địa phương nỗ lực vượt lên, đóng góp tích cực, hiệu quả vào mục tiêu tăng trưởng chung của cả nước bởi mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm nay và tạo đà để tăng trưởng liên tục hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030 là không hề dễ dàng.
Phân tích cụ thể về mục tiêu tăng trưởng được giao của các địa phương, một chuyên gia cho rằng, Nghị quyết 25 cho thấy sự tập trung vào việc đẩy mạnh phát triển hơn nữa ở những khu vực có tiềm năng. Các tỉnh, thành phố có khả năng và tiềm năng phát triển sẽ được khuyến khích để đóng góp nhiều hơn vào mục tiêu tăng trưởng chung của cả nước. Rằng việc không có địa phương nào có mục tiêu tăng trưởng dưới 8% sẽ đặt ra yêu cầu cao hơn, bắt buộc các địa phương phải cải cách, sáng tạo và tìm kiếm giải pháp để nâng cao tốc độ tăng trưởng.
Còn theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (nay là Bộ Tài chính) Trần Quốc Phương, các chỉ tiêu, mục tiêu đưa ra tại Nghị quyết 25 đã được xem xét, rà soát kỹ lưỡng, phù hợp với thực tiễn và bảo đảm tính khả thi chứ không áp đặt cứng nhắc cho từng địa phương, ngành, lĩnh vực. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu tăng trưởng từ 8% trở lên, cần có quyết tâm cao độ, nỗ lực lớn và hành động quyết liệt. Mỗi cá nhân, đơn vị phải làm việc với năng suất gấp đôi hiện nay thì mới có thể đạt được mục tiêu tăng trưởng mới.
Như vậy, việc giao chỉ tiêu tăng trưởng cho các địa phương là dựa trên các điều kiện thực tế như lịch sử tăng trưởng những năm gần đây cũng như tiềm năng tăng trưởng ở các lĩnh vực khác. Là lợi thế cạnh tranh tuyệt đối và so sánh của các địa phương về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, cơ sở hạ tầng, tính hấp dẫn của môi trường đầu tư, môi trường kinh doanh. Là chất lượng điều hành kinh tế và quản trị, tính năng động, nỗ lực và cam kết hành động mạnh mẽ nhằm đạt được tốc độ tăng trưởng cao của chính quyền địa phương…
Ở góc độ rộng hơn, việc giao chỉ tiêu này còn dựa trên các yếu tố thuận lợi tác động đến nền kinh tế nước ta. Cụ thể, đó là sự nỗ lực mạnh mẽ của các chủ thể gồm Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp trong, ngoài nước và người dân - với tư cách là người tiêu dùng, người lao động. Sức chống chọi của nền kinh tế, năng lực nội sinh cũng tiếp tục được củng cố. Ổn định kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì; môi trường kinh doanh tiếp tục được cải thiện, niềm tin của nhà đầu tư và cộng đồng doanh nghiệp được củng cố.
Tuy nhiên, như khẳng định của Thủ tướng Phạm Minh Chính, muốn cả nước tăng trưởng trên 8%, tất cả các bộ, ngành, địa phương, các lĩnh vực phải tăng trưởng trên 8%. Doanh nghiệp trong và ngoài nước, kinh tế tập thể, kinh tế tư nhân… đều phải tăng trưởng trên 8%. Bởi vậy, giao khoán tăng trưởng mới chỉ là điều kiện cần. Phân cấp, giao quyền mới là điều kiện đủ để đạt được mục tiêu tăng trưởng không chỉ trong năm nay mà còn giai đoạn tới.
Ngoài ra, phải xác định rõ trách nhiệm đóng góp của các địa phương, làm rõ hơn các mục tiêu từng địa phương phấn đấu thực hiện. Đồng thời có thể chế, chính sách phù hợp để địa phương tìm kiếm nguồn lực, động lực để tăng trưởng.