Thu nhập 15 triệu đồng/tháng được mua nhà ở xã hội nhưng vẫn phải đóng thuế thu nhập cá nhân, Chính phủ chỉ đạo gì?

Văn phòng Chính phủ đã có Công văn 1892 truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về thông tin báo chí và dư luận liên quan đến công tác chỉ đạo điều hành.

Gần đây, báo chí phản ánh nghịch lý trong chính sách thu nhập cá nhân, khi một người có thu nhập 15 triệu đồng/tháng phải đóng thuế thu nhập cá nhân, nhưng vẫn được coi là "thu nhập thấp" đủ điều kiện mua nhà ở xã hội.

Như vậy, một người vừa thuộc diện thu nhập thấp theo tiêu chí nhà ở xã hội nhưng lại phải đóng thuế thu nhập cá nhân cho thấy sự chồng chéo và khoảng trống chính sách, đặt ra vấn đề về tính hợp lý của các quy định trong chính sách thuế và hỗ trợ nhà ở.

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu nghiên cứu, xem xét điều chỉnh định nghĩa "thu nhập thấp" khi mua nhà ở xã hội và "thu nhập cao" phải chịu thuế thu nhập cá nhân để phù hợp thực tế.

Trước vấn đề này, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng nghiên cứu, xem xét điều chỉnh các quy định liên quan đến việc người có thu nhập đóng thuế nhưng lại được mua nhà ở xã hội. Qua đó, điều chỉnh các chính sách về nhà ở xã hội, thuế thu nhập cá nhân.

Trước đó, Chính phủ ban hành Nghị định số 100 quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở về phát triển và quản lý nhà ở xã hội. Trong đó, Nghị định quy định rõ điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội.

Nghị định nêu rõ các điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội bao gồm điều kiện về nhà ở và điều kiện về thu nhập. Trong đó, về thu nhập Nghị định nêu rõ: Đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội là người độc thân có thu nhập hàng tháng không quá 15 triệu đồng, hoặc người đã kết hôn, thu nhập của hai vợ chồng không quá 30 triệu đồng mỗi tháng.

Trong khi đó, Luật thuế thu nhập cá nhân quy định: Hiện giảm trừ gia cảnh cho cá nhân người nộp thuế là 11 triệu đồng và giảm trừ mỗi người phụ thuộc 4,4 triệu, duy trì từ tháng 7/2020. Cá nhân được trừ các khoản bảo hiểm, giảm trừ gia cảnh, phụ cấp, trợ cấp..., số còn lại là thu nhập căn cứ tính thuế thu nhập cá nhân. Nhưng mức giảm trừ này đang được coi là bất cập trong tính thuế thu nhập cá nhân, khi chi tiêu và cuộc sống ngày càng đắt đỏ.

Mới đây, Bộ Tài chính cho biết tại dự thảo hồ sơ đề nghị xây dựng Luật đã đặt ra việc xác định mức giảm trừ gia cảnh căn cứ vào nhiều yếu tố, trong đó mức lương tối thiểu vùng là một căn cứ tham chiếu để xác định mức giảm trừ gia cảnh.

Nhà điều hành nhìn nhận mức lương tối thiểu vùng có ý nghĩa bù đắp trượt giá, nâng cao đời sống người lao động, phù hợp với sự tăng trưởng của nền kinh tế. Mức lương này cũng giúp phân biệt mức sống, chi phí của người lao động ở các vùng khác nhau.

Đồng thời, cơ quan soạn thảo cũng nghiên cứu, điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh theo biến động giá cả, mức sống dân cư trong giai đoạn vừa qua và dự báo thời gian tới đây. Các chính sách được thiết kế cũng đảm bảo mục tiêu không làm giảm vai trò của sắc thuế thu nhập cá nhân trong hệ thống thuế.

Cũng trong công văn này, Văn phòng Chính phủ cho biết các cơ quan báo chí còn phản ánh việc nợ nhóm 5 (nợ xấu có khả năng mất vốn) đã tăng hơn 39% so với đầu năm, chạm mức 118.915 tỷ đồng, theo báo cáo tài chính quý IV/2024 của 27 ngân hàng thương mại đã công bố.

Một số ngân hàng thậm chí có tỷ lệ nợ xấu nhóm 5 tăng hơn 100% so với năm liền trước, cho thấy áp lực xử lý nợ xấu ngày càng lớn.

Với thực trạng này, Thủ tướng yêu cầu Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) xem xét, thực hiện các giải pháp xử lý nợ xấu, kiểm soát và hạn chế nợ xấu phát sinh, nâng cao chất lượng tín dụng theo quy định pháp luật, bảo đảm an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng.

Về phía nhà điều hành, Phó Thống đốc Đào Minh Tú thông tin, nếu kịp tháng 5/2025, NHNN sẽ trình Quốc hội phục hồi lại Nghị quyết số 42/2017/QH14 ngày 21 tháng 6 năm 2017 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng (Nghị quyết 42) vốn đã hết hiệu lực. Trong trường hợp không kịp thì tháng 9/2025, NHNN sẽ thực hiện.

Lãnh đạo NHNN cũng chia sẻ, hiện có một lượng vốn rất lớn tồn đọng mà không được xử lý do công tác thi hành án còn rất chậm, vướng nhiều khó khăn, đó chính là tài sản đảm bảo của những vụ án đã xử lý và phải thi hành án…

Tại buổi làm việc với Thủ tướng và Thường trực Chính phủ, NHNN đã báo cáo tình hình này và được Chính phủ đồng ý trình Quốc hội để phục hồi lại Nghị quyết 42 trước đây vốn đã hết hiệu lực hoặc mạnh hơn nữa là sửa lại Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi, ban hành đầu năm 2024 vừa qua.

Do đó, ông Tú cho biết, NHNH tiếp tục sửa một số điều khoản để tạo điều kiện cho ngân hàng thương mại xử lý các khoản nợ, hay nói đúng hơn là để xử lý, phát mại tài sản đảm bảo… như Nghị quyết 42 trước đây.

Thanh Hoa