Khởi nghiệp từ dừa

Mở đầu phần tham luận của mình tại Ngày hội, chị Lâm Ngọc Tú, Phó Giám đốc Công ty TNHH Chế biến dừa sáp Cầu Kè (Vicosap) cho biết, vùng đất Cầu Kè (tỉnh Trà Vinh) từ lâu được mệnh danh là “Thủ phủ Dừa sáp”. Do đặc tính phù hợp về khí hậu và thổ nhưỡng, cây dừa sáp đã xuất hiện tại vùng đất này được ngót nghét 100 năm và cùng hòa quyện, gắn kết, phát triển với đất và người nơi đây.

Thế nhưng, là người con sinh ra và lớn lên tại mảnh đất Trà Vinh, chị Tú không khỏi chạnh lòng khi ngày qua ngày phải chứng kiến “sự thua thiệt” của trái dừa sáp. Từ đó, chị quyết tâm thay “bộ áo mới” cho trái dừa sáp Cầu Kè. Tháng 7/2020, Công ty TNHH Chế biến Dừa sáp Cầu Kè ra đời với thương hiệu Vicosap, với khát vọng nâng cao giá trị đặc sản dừa sáp Cầu Kè. Từ những ý tưởng đầu tiên sau khi đạt giải Nhất cuộc thi Ý tưởng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cấp tỉnh năm 2020, Vicosap đã cho ra đời 05 sản phẩm gồm: dừa sáp trái hút chân không, kẹo dừa sáp 03 vị và dừa sáp sợi.

Mặc dù đã có được những lợi thế vượt bậc và đa dạng hóa các loại hình sản phẩm, nhưng chị Tú nhận thấy nếu chỉ dừng lại ở quy trình sản xuất bán thủ công và phương thức sản xuất truyền thống thì không thể nâng cao tính cạnh tranh. Vì vậy, chị Tú cùng các cộng sự đã nghiên cứu và ứng dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật, cũng như đầu tư hệ thống thiết bị tiên tiến, nhằm hoàn thiện ước mơ đưa Vicosap vươn xa khỏi thị trường nội địa.

Bên cạnh việc tìm tòi nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất, Vicosap còn mạnh dạn đề xuất Dự án phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Trà Vinh (Dự án SME) đầu tư vào việc mua sắm trang thiết bị máy móc để tăng năng suất lao động. Qua đó, Vicosap được cấp các chứng nhận về ISO 9001:2015, ISO 22000:2018, HACCP, FDA và HALAL với 08 sản phẩm đạt OCOP 4 sao cấp tỉnh. Đến tháng 6/2023 sản phẩm dừa sáp sợi Vicosap được đánh giá đạt OCOP 5 sao cấp Quốc gia và nhận kỷ lục Việt Nam về “Đơn vị chế biến sâu dừa sáp vào hệ thống với nhiều dòng sản phẩm nhất, phục vụ tiêu dùng và xuất khẩu, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm dừa sáp Cầu Kè - Đặc sản Trà Vinh”.

Các sản phẩm của Vicosap và Trà Vinh Farm tại cửa hàng giới thiệu, tiêu thụ nông sản sạch Liên minh hợp tác xã tỉnh.

Hiện nay, Vicosap có 32 nhà phân phối và 50 đại lý trên toàn quốc, bao gồm các chuỗi cửa hàng sản phẩm OCOP, Horeca, hệ thống các sân bay lớn. Ngoài ra, Vicosap còn có mặt tại hệ thống siêu thị Emart, Winmart, 7Eleven. Đồng thời duy trì kênh bán hàng online trên các sàn thương mại điện tử và trên sàn Alibaba với hơn 60 đại lý và cộng tác viên online. Các sản phẩm từ dừa sáp Vicosap cũng đã được một số đơn xuất khẩu sang Mỹ, Anh, Canada, Nhật, Đài Loan, Hồng Kông.

Quá trình sản xuất và chế biến sản phẩm đòi hỏi sự đổi mới và cập nhật công nghệ tiên tiến để luôn thích ứng trong sự cạnh tranh khốc liệt của thị trường đang ngày càng sôi động và nhộn nhịp. Vicosap phải luôn định hướng và không ngừng tiếp thu, lĩnh hội những công nghệ mới nhằm vận dụng vào hoạt động của doanh nghiệp, góp phần xây dựng thương hiệu Vicosap ngày càng hoàn thiện và phát triển - chị Lâm Ngọc Tú khẳng định.

Trong khi đó, cũng chọn cây dừa làm mục tiêu khởi nghiệp, chị Thạch Thị Chal Thi, Giám đốc Công ty TNHH Trà Vinh Farm với thương hiệu Sokfarm Trà Vinh chia sẻ: Trà Vinh có diện tích trồng dừa lớn thứ 02 của Việt Nam và phần lớn diện tích dừa của tỉnh đa số ở độ tuổi từ 4 - 15. Ở độ tuổi này, cây dừa có độ cao thấp khác nhau, giống dừa chủ yếu là giống dừa ta và dừa lai nên rất thuận lợi cho việc quy hoạch vùng nguyên liệu thu mật hoa dừa.

Nhìn sang các nước như: Thái Lan, Indonesia, Philippines… chị Chal Thi nhận thấy có ngành nghề thu mật hoa dừa và sản xuất được nhiều sản phẩm. Từ đó chị Chal Thi nghĩ mình cũng có thể làm được như thế từ những vườn dừa ở Trà Vinh. Với khao khát khởi nghiệp tại quê nhà, chị Chal Thi bắt tay vào khởi nghiệp với các sản phẩm từ mật hoa dừa bằng kỹ thuật mát-xa hoa và thu mật truyền thống của người Khmer Trà Vinh. Sản phẩm 100% tự nhiên từ hoa dừa, được chế biến bằng công nghệ cô đặc chân không giúp giữ lại hương vị và dinh dưỡng tốt nhất. Trong năm 2023, Sokfarm Trà Vinh đã thành công khi cho ra thị trường sản phẩm nước tương mật hoa dừa hữu cơ. Trên đà thành công đó, Sokfarm cũng đang dự kiến cho ra mắt dòng sản phẩm nước chấm mật hoa dừa.

Chị Chal Thi cho biết “Sok” trong tiếng Khmer nghĩa là “Hạnh phúc” và Sokfarm là “Nông nghiệp hạnh phúc”. Từ đó, chị mong muốn tạo ra một chuỗi giá trị liên kết mới đem đến sự hạnh phúc và tự hào cho những người nông dân trồng dừa, những người trẻ khởi nghiệp, nhà bán hàng và cho người tiêu dùng.

Sokfarm Trà Vinh được thành lập và hoạt động từ tháng 6/2019. Hiện tại đơn vị này đang sở hữu vùng nguyên liệu 20ha dừa để thu mật và đã đạt chứng nhận hữu cơ quốc tế USDA, EU, JAS. Bên cạnh, Sokfarm Trà Vinh còn hợp tác thu mua mật nguyên liệu với 35 hộ dân trên địa bàn huyện Tiểu Cần, mô hình hợp tác và kỹ thuật thu mật hoa dừa, nhà máy chế biến sản phẩm đạt các tiêu chuẩn quốc tế ISO2200:2018, FDA, OCOP 5 SAO, HVNCLC; giải quyết được việc làm cho hơn 38 lao động và kinh doanh 06 sản phẩm chế biến từ mật hoa dừa như: nước uống mật hoa dừa, mật hoa dừa cô đặc, đường hoa dừa, mật hoa dừa lên men, giấm mật hoa dừa và mới nhất là sản phẩm nước tương mật hoa dừa.

Sau hơn 03 năm hoạt động, Sokfarm nhận rất nhiều sự phản hồi tích cực từ thị trường trong nước, sản lượng và số lượng sản phẩm mới tăng trưởng hàng năm. Hiện tại sản phẩm đã có mặt trên 30 tỉnh, thành và xuất khẩu chính ngạch sang các nước: Nhật Bản, Hà Lan, Đức và trong tương lại sẽ là Mỹ, Canada…

Bài, ảnh: BÁ THI