Khoa học và công nghệ nhân thêm những 'mùa quả ngọt'

Mô hình ứng dụng khoa học và công nghệ trong canh tác nông nghiệp tại Yên Mỹ

Trong cái nắng hanh hao của những ngày cuối đông, những trái dưa vàng, dưa lưới của gia đình ông Bùi Văn Phương, thôn An Cầu, xã Tống Trân (Phù Cừ) như đang tích thêm vị ngọt đậm đà, báo hiệu một mùa quả ngọt nữa lại về. Ông Phương nhớ lại: Năm 2016, khi mới bắt tay vào trồng dưa vàng, dưa lưới, ông đã gặp nhiều thất bại do ảnh hưởng của thời tiết và đặc biệt là thiếu kinh nghiệm, chưa nắm vững kỹ thuật canh tác. Không nản lòng, ông tiếp tục đầu tư vụ gối vụ. Trải qua 2 năm thất bại liên tiếp, ông quyết tâm tìm hiểu nguyên nhân và đầu tư ứng dụng KHCN. Năm 2018, ông được chuyển giao khoa học kỹ thuật, hỗ trợ vốn nên mạnh dạn đầu tư nhà màng để trồng dưa lưới theo tiêu chuẩn VietGAP. Yếu tố quyết định thành công của mô hình sản xuất dưa lưới, dưa vàng của ông Phương chính là kiểm soát chặt chẽ các yếu tố đầu vào, áp dụng hệ thống tưới nhỏ giọt để cung cấp các nguồn chất dinh dưỡng cho cây phát triển. Chính nhờ ứng dụng KHCN, năm 2018, ông đã có mùa quả ngọt đầu tiên. Từ những thành công ban đầu, ông tiếp tục đầu tư mở rộng quy mô sản xuất, tích cực ứng dụng các kỹ thuật tiên tiến vào canh tác. Không phụ công người, các diện tích dưa lưới, dưa vàng của ông giờ đây luôn phát triển tốt với sản lượng ổn định và chất lượng tốt.

Ông Phương tâm sự: Áp dụng KHCN đã giúp tôi gặt hái được những thành công trong sản xuất nông nghiệp. Giờ đây, tôi có thể chủ động điều tiết thời vụ của cây trồng mà không bị phụ thuộc quá nhiều vào điều kiện tự nhiên. Trồng dưa trong nhà màng ít bị sâu bệnh, năng suất cao, chất lượng thơm ngon và có thể trồng nhiều vụ trong năm. Cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt ngay cả trong điều kiện nắng nóng gay gắt hay mưa rét. Ngoài ra, ứng dụng KHCN cũng giúp tôi ít phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật để sản xuất nông sản sạch, an toàn, đáp ứng yêu cầu của các thị trường cao cấp.

Cùng với việc đẩy mạnh ứng dụng KHCN, những năm gần đây, các ngành chuyên môn, nhà khoa học thường xuyên có những đề tài, dự án, công trình nghiên cứu trên cây vải nhằm tìm ra những giải pháp giúp nông dân sản xuất an toàn, hiệu quả hơn như: Nghiên cứu thực hiện các giải pháp nhằm đẩy sớm thời vụ vải; nghiên cứu các biện pháp phòng, trừ sâu đục quả trên vải; tạo lập, quản lý và phát triển nhãn hiệu vải lai chín sớm Phù Cừ, vải trứng Hưng Yên…

Bão số 3 năm 2024 đã làm nhiều diện tích nhãn, vải trong tỉnh bị ảnh hưởng khiến người dân không khỏi lo lắng. Ðể hỗ trợ người dân, ngay sau mưa bão, các ngành chuyên môn đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn nông dân chăm sóc nhãn, vải. Nhờ vậy, các diện tích trồng nhãn, vải đã và đang phục hồi tốt.

Nhìn hơn 1 mẫu vải trứng của gia đình đang bật lộc đông, bà Trần Thị Nhung, người dân xã Phan Sào Nam (Phù Cừ) phấn khởi cho biết: Hơn 10 năm trước, khi chưa ứng dụng KHCN, những cây vải của gia đình tôi cho sản lượng bấp bênh, chất lượng cũng không ổn định. Sau khi tỉnh có chủ trương tập trung đầu tư phát triển thương hiệu, nhãn hiệu cho cây vải lai chín sớm Phù Cừ và vải trứng Hưng Yên, gia đình tôi cùng nhiều hộ dân khác ở địa phương đã tích cực cải tạo vườn tạp, chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Các gốc vải lai được tuyển chọn để thực hiện cấy ghép mắt giống vải trứng Hưng Yên có năng suất cao, chất lượng thơm ngon. Cùng với đó, gia đình tôi thường xuyên được các ngành nông nghiệp, KHCN hướng dẫn, tập huấn, chuyển giao KHCN, kỹ thuật chăm sóc, kích thích ra hoa và phòng trừ sâu, bệnh cho vải, đặc biệt là phòng trừ sâu đục quả vải. Nhờ vậy, hầu hết cây vải sau cải tạo cho quả đều hằng năm với mã đẹp, quả to, vị ngọt thanh. Toàn bộ sản lượng sau thu hoạch đều được xuất bán với giá cao hơn so với trước. Với sự phát triển nhanh diện tích trồng vải thiều tại nhiều địa phương trên cả nước khiến giá bán vải xuống thấp. Tuy nhiên, quả vải trứng Hưng Yên ở Phù Cừ được thu hoạch sớm hơn vải thiều với mã đẹp, chất lượng tốt luôn có giá bán bình quân trên 100 nghìn đồng/kg. Nhờ vậy, người dân có thu nhập ổn định hơn, yên tâm bám đất, bám làng, làm giàu ngay trên thửa ruộng, mảnh vườn của gia đình.

Trong hơi ấm của mùa xuân, những mầm non đang cựa mình chuẩn bị bật lộc non chào năm mới. Những kết quả nghiên cứu khoa học cũng đang hằng ngày được triển khai áp dụng vào thực tế với những mô hình ứng dụng hiệu quả, thiết thực. Ðồng chí Vũ Tuấn Anh, Giám đốc Sở KHCN cho biết: Thời gian qua, Sở KHCN đã tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo giới thiệu các kết quả nghiên cứu khoa học có tiềm năng ứng dụng cao trên các lĩnh vực như: Trồng trọt, chăn nuôi, xử lý chất thải; qua đó truyền tải những kiến thức, kết quả nghiên cứu tới đông đảo người dân trong tỉnh để kết quả nghiên cứu khoa học lan tỏa và được ứng dụng rộng rãi hơn, góp phần làm tăng hàm lượng KHCN trong những mô hình kinh tế nông nghiệp; tạo điều kiện thúc đẩy sự hình thành, phát triển của mối liên kết “4 nhà”.

Mai Nhung