'Kẻ mừng, người lo' khi ca cao tăng giá kỷ lục

Nông dân phấn khởi

Tại tỉnh Đồng Nai, ông Phạm Thành Lập, Tổ trưởng Tổ hợp tác Ca cao Trung Hòa (xã Trung Hòa) cho hay, vườn ca cao của ông đang cho thu khoảng 20 tấn trái/tuần, dự kiến khoảng 2 tháng tới sẽ cho năng suất tăng lên 50 tấn trái/tuần. Hiện, giá ca cao tươi đang ở mức 15 -16 ngàn đồng/kg, tăng thêm khoảng 4 ngàn đồng/kg so với tháng đầu năm 2025. Đây là mức giá cao nhất trong lịch sử cây trồng này từ trước đến nay.

“Với giá ca cao từ 15-16 ngàn đồng/kg, mỗi ngày mang lại cho gia đình hàng chục triệu đồng từ loại trái này”, ông Lập phấn khởi chia sẻ.

Ca cao tăng giá kỷ lục, đạt mức giá cao nhất trong lịch sử từ trước đến nay.

Được biết, ông Lập đã gắn bó với cây ca cao hơn 10 năm nay. Những năm đầu, các DN thu mua ký hợp đồng bao tiêu và giá thị trường khoảng 5-7 nghìn đồng/kg. Tuy nhiên, từ giữa năm 2024 đến nay, giá ca cao trong nước và quốc tế liên tục tăng, có thời điểm giá đạt 16 ngàn đồng/kg trái tươi và hạt ca cao khô là 230 ngàn đồng/kg.

Tại tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, ông Nguyễn Hữu Nồng (xã Láng Lớn, huyện Châu Đức), - một hộ gia đình đang canh tác 1 ha chuyên trồng ca cao với 900 gốc, cho hay, vụ ca cao năm nay, đầu vụ ông thu hoạch và bán được giá 13.500 đồng/kg hạt ca cao tươi và 160.000 đồng/kg hạt ca cao khô. Hiện nay, giá ca cao tươi đang được thương lái thu mua với giá tăng vọt, từ 14.000 - 15.000 đồng/kg hạt tươi và từ 225.000 - 230.000 đồng/kg hạt khô.

“Đến nay, gia đình đã thu hoạch được 1,6 tấn hạt ca cao khô, thu về khoảng 300 triệu đồng; trong đó chi phí phân, thuốc, công chăm sóc chỉ khoảng 50 triệu đồng. Dự kiến số trái còn lại trên cây đến cuối mùa thu hoạch và với giá bán ổn định, gia đình có thêm khoảng 100 triệu đồng nữa” – ông Nguyễn Hữu Nồng thông tin.

Được biết, ca cao bắt đầu thu hoạch từ tháng 11 năm trước đến tháng 6 năm sau. Theo nhiều bà con nông dân, so với các loại cây ăn trái khác, cây ca cao ít bị sâu bệnh nên chi phí thuốc bảo vệ thực vật không nhiều.

Điểm đặc biệt của loại cây này là có thể trồng xen với nhiều loại cây khác mà vẫn cho năng suất cao. Với kinh nghiệm 18 năm trồng ca cao, một hộ dân khác tại xã Trung Hòa (Đồng Nai), cho hay cây ca cao cho thu nhập đều hơn, làm nhàn hơn so với các loại cây khác như cà phê, hồ tiêu.

“Những năm đầu, do chưa có chuỗi liên kết, ít đại lý mua trái tươi nên tôi tập trung chăm sóc tiêu xen trong vườn ca cao. Từ năm 2014, khi vào tổ hợp tác và tham gia chuỗi liên kết nhà nông với doanh nghiệp bán ca cao, tôi không phải lo đầu ra. Định kỳ theo mỗi tuần, DN đến cân ca cao rồi đưa về nhà máy chế biến. Giá cả thì theo thị trường, trường hợp giá thị trường quá thấp, công ty vẫn trả theo mức giá tối thiểu đã ký hợp đồng. Gần một năm nay, ca cao được giá, nông dân rất phấn khởi” – hộ nông dân trên chia sẻ.

Doanh nghiệp bánh kẹo “đau đầu”

Các chuyên gia trong ngành cho biết 75% nguồn cung ca cao thế giới đến từ châu Phi. Tuy nhiên, do biến đổi khí hậu và tình hình chính trị bất ổn, sản lượng ca cao toàn cầu giảm mạnh trong khi nhu cầu tiêu thụ lại tăng cao. Sự chênh lệch cung cầu này đã đẩy giá ca cao lên mức kỷ lục. Dự báo năm 2025, thị trường thế giới tiếp tục thiếu nguồn cung do ca cao có nguy cơ mất mùa.

Ca cao tăng giá, gây khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất bánh kẹo và chocolate.

Giá ca cao tăng cao đã gây ra nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất bánh kẹo và chocolate. Đại diện Công ty Orion Vina, một trong những đơn vị có thị phần bánh kẹo lớn tại Việt Nam, chia sẻ: "Giá ca cao leo thang đã ảnh hưởng đáng kể đến chi phí sản xuất, đặc biệt là các sản phẩm sử dụng ca cao như ChocoPie".

Bên cạnh đó cũng có thể kéo theo việc tăng giá thành sản phẩm. Với giá ca cao cao kỷ lục, các nhà sản xuất buộc phải cân nhắc tăng giá bán, ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng.

Hơn nữa, vì lượng thiếu hụt từ châu Phi là quá lớn, khiến nhiều nhà sản xuất thế giới đang tìm đến Việt Nam để tăng lượng mua. Điều này làm tăng sự canh tranh cho thị trường, đây là cơ hội cho việc trồng và khai thác ca cao trong nước, đặc biệt dòng sản phẩm này của Việt Nam đang được các nhà thu mua trên thế giới ưa chuộng vì hương vị độc đáo.

Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn, nhưng giá ca cao tăng cao cũng mang lại cơ hội lớn cho nông dân Việt Nam. Với nhu cầu ca cao toàn cầu ngày càng tăng, nhiều nhà sản xuất nước ngoài đang tìm đến Việt Nam để tăng lượng mua. Điều này tạo ra sự cạnh tranh tích cực trên thị trường, đồng thời khẳng định chất lượng và hương vị đặc trưng của ca cao Việt Nam.

Để phát triển trồng mới cây ca cao, các địa phương đã có chương trình về hỗ trợ cây giống, phân bón, tìm kiếm các mô hình liên kết trồng, tiêu thụ cây cao cao để bà con nông dân yên tâm sản xuất.

Hiện nay, tại các vùng trồng ca cao lớn như Đồng Nai, Lâm Đồng, Bình Thuận, Đắk Nông... nhiều doanh nghiệp triển khai liên kết thu mua trái ca cao tươi của bà con nông dân để sản xuất ra các sản phẩm như: bột ca cao, kẹo socola, rượu ca cao, trà ca cao, nước ép ca cao… và xuất khẩu sang các nước như: Nhật bản, Hàn Quốc, Malaysia và thị trường châu Âu.

Theo số liệu của Tổ chức Ca cao thế giới (ICCO), sản lượng ca cao toàn cầu năm 2024 đạt hơn 4,3 triệu tấn, trong đó châu Phi cung cấp hơn 70% nhưng chủ yếu là giống Forastero. Giống ca cao ở Việt Nam là giống lai Trinitario.

Dù chỉ chiếm 0,1% sản lượng ca cao toàn cầu nhưng hạt ca cao Việt Nam được ICCO đưa vào danh sách những nước sản xuất ca cao hương vị tốt hàng đầu thế giới.

Hồng Hương