Hiệu quả từ công tác truyền thông trợ giúp pháp lý từ Trung ương tới địa phương

Triển khai đồng bộ công tác truyền thông từ Trung ương tới địa phương

Theo Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý (Bộ Tư pháp), cả Chiến lược và Đề án đổi mới đều khẳng định tầm quan trọng của công tác truyền thông trong việc phổ biến thông tin về Trợ giúp pháp lý (TGPL), giúp người dân biết và sử dụng dịch vụ này. Đồng thời, định hướng đa dạng hóa các hình thức, phương tiện truyền thông để phù hợp với từng đối tượng, từng vùng miền.

Chính vì vậy, trong thời gian qua, công tác truyền thông về TGPL đã được đổi mới, tăng cường bằng nhiều phương thức như: kết hợp phương thức truyền thông truyền thống (trực tiếp tại cơ sở, báo chí, tờ gấp…) với truyền thông hiện đại (điện thoại, đường dây nóng, internet…), và các hình thức đặc thù (hộp, bảng tin, tờ tin TGPL tại cơ quan tố tụng, chính quyền cơ sở).

Ở Trung ương, Cục TGPL (trước đây) và Cục Phổ biến giáo dục pháp luật và TGPL (hiện nay) đã chủ động nghiên cứu, phối hợp để xây dựng các chương trình, chiến dịch truyền thông với các hình thức đa dạng, phù hợp với từng nhóm đối tượng. Chẳng hạn như: xây dựng các phóng sự về công tác TGPL theo chuyên đề, các phóng sự về vụ việc TGPL thành công cho từng nhóm đối tượng đặc thù, các thông điệp về TGPL trên các kênh truyền hình Trung ương như Đài Truyền hình Việt Nam (VTV1, VTV2, Truyền hình Quốc hội), Đài tiếng nói Việt Nam VOV1…; tổ chức các đợt truyền thông điểm, luân phiên kết nối cộng đồng, nâng cao kiến thức TGPL cho người dân và các trưởng thôn, bản, cán bộ chi hội đoàn thể, người có uy tín trong cộng đồng ở một số địa phương;...

Ở địa phương, các Trung tâm phối hợp với các cơ quan, đoàn thể (Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh...) giới thiệu thông tin về TGPL cho hội viên của các tổ chức hoặc phối hợp với các cơ quan báo chí để đăng tải các câu chuyện pháp luật TGPL; nghiên cứu, trao đổi nghiệp vụ về TGPL, giải đáp các vướng mắc về pháp luật mà người dân thường gặp.

Một số Trung tâm ở địa phương xây dựng Trang Thông tin điện tử về TGPL, các phóng sự, chuyên mục về TGPL phát trên đài truyền hình hoặc báo địa phương; tổ chức các đợt truyền thông về TGPL ở cơ sở để trực tiếp truyền thông, hướng dẫn về TGPL cho người dân; xây dựng các bảng tin, hộp tin, tờ rơi, tờ gấp về TGPL; tổ chức các đợt TGPL cao điểm để chào mừng các ngày lễ, kỷ niệm hàng năm.

Như vậy, hoạt động truyền thông ngày càng đổi mới, đa dạng hơn về hình thức và phong phú về nội dung, có tác động lớn đến xã hội, có tính lan tỏa cao.

Trợ giúp viên với các hoạt động truyền thông, tuyên truyền về Trợ giúp pháp lý.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số

Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý đánh giá, tại thời điểm ban hành Chiến lược, trình độ CNTT vẫn còn ở mức sơ bộ. Tuy vậy, Chiến lược đã đặt ra những định hướng cơ bản về việc ứng dụng CNTT trong TGPL như: hiện đại hóa và nâng cao chất lượng TGPL thông qua ứng dụng CNTT; xây dựng hệ thống phần mềm và cơ sở dữ liệu quốc gia thống nhất về TGPL; sử dụng CNTT để quản lý tổ chức, hoạt động và thực hiện công tác thống kê...

Những định hướng này trở thành tiền đề quan trọng để Đề án đổi mới tiếp tục cụ thể hóa và đẩy mạnh hơn nữa việc ứng dụng CNTT để hiện đại hóa và nâng cao hiệu quả công tác TGPL, đặc biệt trong tổ chức và hoạt động TGPL.

Thực hiện Chiến lược và Đề án, Bộ Tư pháp đã chỉ đạo Cục TGPL phối hợp với các đơn vị có liên quan xây dựng và triển khai Phần mềm TGPL nhằm thiết lập một hệ thống quản lý dữ liệu tập trung, thống nhất, giúp đồng bộ hóa thông tin và quy trình nghiệp vụ trên toàn quốc.

Trên cơ sở đó, nâng cấp Phần mềm thành Hệ thống quản lý TGPL và chính thức vận hành đồng bộ từ tháng 1/2019. Hệ thống đã cơ bản đáp ứng nhu cầu quản lý, lưu trữ hồ sơ điện tử, trích xuất các số liệu thống kê, báo cáo một cách nhanh chóng.

Từ đó tới nay, Hệ thống quản lý TGPL đã góp phần hiện đại hóa công tác quản lý nhà nước và thống kê quốc gia về số liệu vụ việc TGPL, số lượng người được TGPL, số lượng người và tổ chức thực hiện TGPL...

Năm 2024, Hệ thống đã kết nối, chia sẻ dữ liệu với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo yêu cầu của Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 06/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030; đã chia sẻ với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư khối dữ liệu về người thực hiện TGPL; đồng thời, kết nối, khai thác một số trường thông tin liên quan đến diện người TGPL (như: Số định danh cá nhân, số CMND/CCCD, họ tên, giới tính, ngày sinh, quốc tịch…).

Đến nay, Hệ thống đã bước đầu khai thác được thông tin từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Người dùng có thể tra cứu thông tin từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trên Hệ thống khi nhập thông tin về người được TGPL, người yêu cầu TGPL và người thực hiện TGPL.

Hoàng An