Hàng loạt hãng hàng không phải 'đi đường vòng' vì xung đột Pakistan - Ấn Độ

Hành khách tại Sân bay quốc tế Jinnah ở Karachi, Pakistan, mòn mỏi chờ đợi khi tất cả các chuyến bay nội địa và quốc tế đều bị hủy ngày 7/5. Ảnh Getty Images.

Ấn Độ mới đây tuyên bố đã tấn công 9 địa điểm mà họ coi là “cơ sở hạ tầng khủng bố” của Pakistan hôm 7/5, trong khi Pakistan tuyên bố đã bắn hạ 5 máy bay chiến đấu của Ấn Độ. Các cuộc không kích diễn ra hai tuần sau một cuộc tấn công ở khu vực thuộc vùng Kashmir do Ấn Độ quản lý khiến 26 người thiệt mạng, mà New Delhi đổ lỗi cho những kẻ khủng bố được Pakistan hậu thuẫn tiến hành.

Sau các cuộc không kích của quân đội Ấn Độ, một số hãng hàng không thông báo đổi hướng, hủy các chuyến bay qua hoặc gần khu vực này. Hàng chục chuyến bay đã bị hủy, chuyển hướng để tránh không phận Pakistan, trang web theo dõi chuyến bay FlightRadar24. Một số sân bay ở miền Bắc Ấn Độ cũng đã đóng cửa.

Ấn Độ đã công bố một loạt các biện pháp chống lại Pakistan vào tháng trước, bao gồm cả việc đình chỉ hiệp ước chia sẻ nguồn nước, ngay sau vụ tấn công khủng bố ở Kashmir. Để trả đũa, Pakistan đã đóng cửa không phận của mình đối với các hãng hàng không Ấn Độ vào ngày 24/4 cũng như áp dụng một số biện pháp khác. Ấn Độ tiếp tục trả đũa bằng cách đóng cửa không phận của mình đối với các hãng hàng không Pakistan.

Theo số liệu của FlightRadar24, tất cả các tuyến bay do các hãng hàng không Ấn Độ lên lịch trong tuần đầu tiên của tháng 5 đến 15 sân bay quốc tế hàng đầu của đất nước vẫn rất dày đặc. Các hãng hàng không này khai thác gần 4.000 chuyến bay thẳng mỗi tuần trên hơn 200 tuyến bay nối 61 điểm đến quốc tế. Đáng chú ý, các tuyến bay qua không phận Pakistan chiếm đến 20% tổng số các chuyến bay quốc tế của Ấn Độ.

Ngược lại, 99% các chuyến bay từ Pakistan không phụ thuộc vào việc bay qua không phận Ấn Độ. Cụ thể hơn, chỉ có 8 chuyến bay mỗi tuần do hãng Pakistan International Airlines vận hành đến Kuala Lumpur (Malaysia) và Bắc Kinh (Trung Quốc) bị ảnh hưởng bởi việc Ấn Độ cấm không phận.

Không phải tất cả các chuyến bay của hãng hàng không Ấn Độ đều bị ảnh hưởng như nhau. Một số cần phải đi đường vòng rất ngắn để tránh không phận Pakistan, chẳng hạn như các chuyến bay kết nối giữa New Delhi và Nairobi hoặc giữa thành phố Lucknow và Muscat (Oman).

Theo phân tích của Reuters, thời gian của các chuyến bay hàng ngày từ những thành phố phía Bắc Ấn Độ như New Delhi, Amritsar hay Lucknow đến các điểm buộc phải đi qua không phận Pakistan tăng trung bình 47 phút mỗi chuyến, kể từ sau khi Pakistan đóng không phận ngày 24/4.

Thời gian bay tăng từ vài phút đối với các chuyến bay nối New Delhi với Doha, Jeddah và Dubai ở Trung Đông, lên tới 4 giờ đối với các chuyến bay nối New Delhi với các thành phố San Francisco ở Mỹ và Vancouver ở Canada.

Trung bình, các chuyến bay đến châu Mỹ kéo dài thêm 2,8 giờ, không tính thời gian dừng tiếp nhiên liệu, trong khi các chuyến bay đến các thành phố châu Âu kéo dài thêm trung bình hơn một giờ. Các chuyến bay nối Trung Đông bị ảnh hưởng ít nhất, kéo dài thêm trung bình 18 phút.

Trong khi đó, các chuyến bay kết nối New Delhi với Trung Á bị ảnh hưởng nghiêm trọng, kéo dài hơn do phải bay vòng tránh Pakistan.

Hãng hàng không hàng đầu của Ấn Độ, IndiGo, đã hủy các chuyến bay thẳng đến Tashkent ở Uzbekistan và Almaty ở Kazakhstan trong ít nhất 10 ngày, với lý do các lựa chọn đổi tuyến hạn chế khiến các điểm đến “nằm ngoài phạm vi hoạt động” của đội bay hiện tại.

Việc các chặng bay vòng và máy bay phải dừng lại lâu để tiếp nhiên liệu đồng nghĩa với chi phí nhiên liệu cao hơn và thời gian hành trình dài hơn cho hành khách và phi hành đoàn. Trong bối cảnh đó, cơ quan quản lý hàng không của Ấn Độ đã cho phép Air India tạm thời điều chỉnh giờ làm việc tối đa và thời gian nghỉ ngơi cho phi công trên các tuyến bay đường dài. Air India dự kiến sẽ phải lãnh khoản chi phí bổ sung khoảng 600 triệu USD nếu lệnh cấm không phận của Pakistan kéo dài trong một năm.

Đối với hãng hàng không lớn nhất Pakistan, Pakistan International Airlines, chỉ có hai tuyến bay nối các thành phố Islamabad và Lahore với thủ đô Kuala Lumpur của Malaysia bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm không phận của Ấn Độ. Tuyến bay khác kết nối Islamabad với một địa điểm ở phía Đông là Bắc Kinh, tuyến bay này đã bỏ qua không phận Ấn Độ ngay cả trước cuộc xung đột hiện tại.

Không chỉ có các hãng của Pakistan và Ấn Độ bị ảnh hưởng, nhiều nhà cung cấp dịch vụ hàng không châu Âu cũng đã bắt đầu định tuyến lại một số chuyến bay đường dài quanh Pakistan từ ít nhất một tuần trước cuộc không kích ngày 7/5 của Ấn Độ. Danh sách từ FlightRadar24 cho thấy những hãng này bao gồm Air France, Lufthansa, Swiss International Airlines và British Airways đã điều chỉnh tuyến bay.

Air France của Pháp thông báo sẽ đình chỉ “các chuyến bay qua Pakistan cho đến khi có thông báo mới” do quan ngại về “những diễn biến căng thẳng gần đây”. Trong khi hãng Lufthansa của Đức cũng xác nhận rằng họ sẽ “tránh không phận Pakistan cho đến khi có thông báo mới”.

Theo đánh giá của giới chuyên gia, lệnh cấm không phận có tác động vượt ra ngoài việc định tuyến lại các chuyến bay và các chi phí liên quan. Pakistan có thể chứng kiến sự sụt giảm thu nhập từ phí bay qua không phận, có thể lên tới hàng trăm USD cho mỗi chuyến bay.

Duy Tiến