Góc nhìn Phật giáo về tục xông đất

Trong không khí rộn ràng của Tết Nguyên Đán, sau thời khắc giao thừa, gia chủ thường mời một người hợp tuổi, tính tình vui vẻ, đạo đức tốt, gia đình hòa thuận, đến xông đất, xông nhà.

Nguồn gốc và ý nghĩa của tục xông đất

Tục xông đất, hay còn gọi là xông nhà bắt nguồn từ quan niệm, người đầu tiên bước vào nhà sau giao thừa sẽ ảnh hưởng đến vận khí của gia đình trong năm mới.

Việc chọn người xông đất được xem xét kỹ lưỡng, dựa trên tuổi tác, tính cách và lối sống. Người được chọn thường mang theo những lời chúc tốt đẹp, biểu tượng cho sự khởi đầu thuận lợi, an khang và thịnh vượng.

Người Việt Nam quan niệm rằng nếu mọi việc diễn ra suôn sẻ, may mắn trong ngày mùng 1 Tết thì cả năm sẽ được tốt lành, thuận lợi. Người khách đến thăm nhà đầu tiên trong một năm cũng vì thế mà rất quan trọng.

Chủ nhà sẽ chọn một người bước vào nhà mình đầu tiên trong năm mới, vào đêm giao thừa hoặc sáng mùng 1 Tết. Người xông nhà thường là có tuổi hợp với chủ nhà, đặc biệt tránh tuổi "tứ hành xung". Người đi xông đất thường mang theo một chút quà Tết kèm những lời cầu chúc tốt đẹp dành cho gia chủ. Quà ở đây không nhất thiết là quý giá, nhiều hay ít, mà chỉ mang tính tượng trưng, phụ thuộc vào mức độ quen biết gia chủ thân hay sơ. Đó có thể là một chai rượu Tết, một gói trà ngon, một chiếc bánh chưng hay thậm chí chỉ là một cành cây xanh nhỏ tượng trưng cho tài lộc đầu năm.

Tục xông đất đầu năm là mỹ tục của người Việt, mang ý nghĩa gắn chặt tình cảm và hướng thiện. Người đi xông đất có niềm vui được gặp gỡ, chúc tụng, chia sẻ với gia chủ, còn gia chủ thì cảm nhận được sự quan tâm, yêu mến từ người thân, bạn bè. Tất cả tạo nên không khí ấm áp, đoàn kết và yêu thương trong những ngày đầu năm mới.

Ảnh minh họa

Góc nhìn Phật giáo về tục xông đất

Theo quan điểm Phật giáo, mọi việc đều do nhân duyên và nghiệp báo chi phối. Việc chọn người xông đất với mong muốn mang lại may mắn phản ánh tâm lý mong cầu an lành của con người. Tuy nhiên, Phật giáo nhấn mạnh hạnh phúc và bình an thực sự đến từ việc tu tập, rèn luyện tâm trí và hành thiện tích đức. Thay vì quá phụ thuộc vào yếu tố bên ngoài, mỗi người nên tự tạo dựng phước báu qua hành động thiện lành, lời nói chân thật và ý nghĩ trong sáng.

Kinh Nhân Quả: "Tất cả nam nữ ở thế gian, giàu sang hay nghèo hèn, chịu khổ vô cùng hoặc hưởng phước vô lượng đều do nhân duyên từ trước mà cảm quả báo."

Do đó, phong tục xông đất cũng nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc tu dưỡng bản thân, hành thiện tích đức để tạo nên phước báu và an lạc thực sự. Không nên phụ thuộc, khen ngợi hay đổ lỗi hết cho người xông đất nếu năm đó gia chủ làm ăn, sinh sống thuận lợi hay khó khăn. Thay vào đó, mỗi người nên tự mình nỗ lực, sống đúng chính pháp và gieo trồng những nhân duyên tốt lành để gặt hái quả báo tốt đẹp trong tương lai.

Tổng hợp: Thúy Anh