Gỡ nút thắt, tăng tốc hoàn thành 3.000km cao tốc

Sau khi nắm bắt tình hình, lãnh đạo Chính phủ đã có những chỉ đạo cụ thể, quyết liệt nhằm giải quyết dứt điểm vướng mắc, quyết tâm hoàn thành mục tiêu 3.000km cao tốc vào cuối năm.

Đến 30/6, thông toàn tuyến từ Hà Tĩnh đến Quảng Trị

Sáng 10/3 tại tỉnh Quảng Trị, Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng dẫn đầu Đoàn công tác số 2 làm việc với lãnh đạo hai tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị để rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của 5 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông (giai đoạn 2) đi qua địa bàn các tỉnh: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị.

Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng ghi nhận và biểu dương nỗ lực của chủ đầu tư, nhà thầu, các cấp chính quyền, người dân tỉnh Hà Tĩnh trong quá trình giải phóng mặt bằng, thi công cao tốc qua địa bàn Hà Tĩnh. Ảnh: Văn Đức.

Ông Phùng Tiến Vinh, Phó cục trưởng Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ Xây dựng) cho biết, 5 dự án thành phần do các Ban QLDA thuộc Bộ Xây dựng làm chủ đầu tư, tổng chiều dài 5 tuyến là 260km.

Về công tác GPMB, tại dự án Vũng Áng - Bùng còn 2 vị trí đường điện 500kV dự kiến di dời trong tháng 6, không ảnh hưởng đến tiến độ; 2 hộ dân đã bàn giao mặt bằng nhưng chưa đồng ý đơn giá bồi thường.

Tại dự án Vạn Ninh - Cam Lộ còn 272m, chủ yếu vướng ở các nút giao QL9D, QL9A, QL9 tuyến tránh phía Bắc và một số công trình kỹ thuật chưa di dời tại Quảng Trị. Nếu trước ngày 15/3, địa phương không bàn giao được mặt bằng sẽ không đáp ứng tiến độ dự án hoàn thành tuyến chính cao tốc trong tháng 6/2025.

Đại diện Bộ Xây dựng cũng yêu cầu các chủ đầu tư kiểm soát chặt chẽ tiến độ thi công. Nếu nhà thầu làm chậm, chủ đầu tư phải có biện pháp khắc phục, cần thiết phải điều chuyển khối lượng, bổ sung nhà thầu để bảo đảm tiến độ đã cam kết.

Ông Phan Phong Phú, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình cho biết, cơ bản mặt bằng tuyến chính đã xong, chỉ còn vướng ở các tuyến đường gom, đường dân sinh, địa phương sẽ bàn giao nốt trong tháng 3. Ông Phú đồng thời kiến nghị các cơ quan chức năng có phương án xử lý đối với 33 hộ dân nằm ngoài phạm vi giải phóng mặt bằng nhưng nằm sát tuyến cao tốc.

Đại diện tỉnh Quảng Trị cũng cam kết trong tháng 4 sẽ hoàn thành bàn giao mặt bằng dự án các tuyến cầu vượt và đường kết nối. Tuy nhiên, địa phương cũng mong muốn bổ sung tuyến đường gom dân sinh để người dân đi lại, sản xuất.

Kết luận buổi làm việc, Phó thủ tướng đánh giá cao các địa phương, chủ đầu tư, các nhà thầu, đơn vị tư vấn giám sát đã nỗ lực triển khai các dự án trên địa bàn, cũng như cam kết của các địa phương trong việc hoàn tất giải phóng mặt bằng, tháo gỡ vướng mắc liên quan đến vật liệu, di dời công trình hạ tầng kỹ thuật ngay trong tháng 3.

Phó thủ tướng giao Bộ Xây dựng làm đầu mối, bám sát các địa phương để nắm bắt tình hình, kịp thời tổng hợp báo cáo cấp có thẩm quyền giải quyết khó khăn vướng mắc.

"Trong 5 dự án, các nhà thầu, chủ đầu tư đều cam kết hoàn thiện tuyến chính dịp 30/4 và đến ngày 30/6 thông toàn tuyến cao tốc từ Hà Tĩnh đến Quảng Trị. Vì vậy, phải bắt tay ngay vào công việc", Phó thủ tướng yêu cầu.

Trước đó, khi kiểm tra 3 dự án cao tốc qua Hà Tĩnh, gồm: Bãi Vọt - Hàm Nghi, Hàm Nghi - Vũng Áng và Vũng Áng - Bùng, Phó thủ tướng đã lưu ý: "Từ nay đến ngày 30/6 - mốc thời gian thông toàn tuyến cao tốc từ Hà Tĩnh vào Quảng Trị không còn nhiều. Các đơn vị phải tập trung thi công với tinh thần cao nhất, nhanh nhất".

Vừa đua tiến độ vừa đảm bảo chất lượng

Chiều 9/3, Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng dẫn đầu Đoàn kiểm tra số 2 kiểm tra dự án Vạn Ninh - Cam Lộ. Qua kiểm tra và nghe báo cáo, ông đã yêu cầu chính quyền địa phương khẩn trương tập trung tuyên truyền, vận động bà con, có phương án giải quyết hợp lý, tổng thể, bảo đảm tiến độ thi công toàn tuyến.

Tại buổi làm việc, lắng nghe các phản ánh về khó khăn, vướng mắc, thẩm quyền, trách nhiệm giải quyết, tiến độ hoàn thành giải phóng mặt bằng, Phó thủ tướng cũng đề nghị địa phương, chủ đầu tư, nhà thầu đề xuất nhu cầu vốn cụ thể, thẩm quyền và trách nhiệm giải quyết; kế hoạch và cam kết cụ thể về tiến độ.

"Đặc biệt, tuyến Vạn Ninh - Cam Lộ cần tạo sự đồng thuận với người dân bị ảnh hưởng bởi dự án. Chỗ nào, khâu nào người dân chưa thông suốt? Địa phương đã làm hết mình chưa? Công tác vận động, tuyên truyền như thế nào? Phải đảm bảo hợp tình, hợp lý nhất trong khuôn khổ cho phép", Phó thủ tướng lưu ý.

Theo ông Nguyễn Thành Vinh, Phó giám đốc Ban QLDA đường Hồ Chí Minh (chủ đầu tư dự án cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ), đến nay, sản lượng thi công dự án đạt khoảng 76,5%, tiến độ thi công của các nhà thầu cơ bản đáp ứng. Dù tuyến chính đã bàn giao 100% mặt bằng, tuy nhiên phía Quảng Trị còn vướng hơn 0,2km thuộc huyện Vĩnh Linh.

Báo cáo Phó thủ tướng, ông Đinh Công Minh, Giám đốc Ban QLDA Thăng Long (chủ đầu tư cao tốc Bãi Vọt - Hàm Nghi và Hàm Nghi - Vũng Áng) cho biết, cao tốc Bãi Vọt - Hàm Nghi dài 35,28km, tổng mức đầu tư 7.643 tỷ đồng; cao tốc Hàm Nghi - Vũng Áng dài 53,88km, tổng mức đầu tư 9.734 tỷ đồng; cùng được khởi công tháng 1/2023.

Tới nay, sản lượng thi công cao tốc Bãi Vọt - Hàm Nghi đạt 80% giá trị hợp đồng, cao tốc Hàm Nghi - Vũng Áng đạt 84,2% giá trị hợp đồng, đảm bảo theo kế hoạch đề ra. Những vị trí trước đây là đường găng dự án cần xử lý nền đất yếu đã được nhà thầu dỡ tải, đang triển khai đào đắp móng, nền đường.

Ông Trần Hữu Hải, Giám đốc Ban QLDA6 (chủ đầu tư cao tốc Vũng Áng - Bùng) cho hay, cao tốc Vũng Áng - Bùng dài 55,34km, tổng mức đầu tư 12.548 tỷ đồng, trong đó, đoạn tuyến qua Hà Tĩnh dài 12,9km. Thời điểm này, tuyến chính và các hạng mục đường găng trên đoạn tuyến qua Hà Tĩnh cơ bản đáp ứng tiến độ.

Các chủ đầu tư, nhà thầu đều báo cáo, việc thi công cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh không khó khăn, vướng mắc về mặt bằng, vật liệu xây dựng. Quá trình thi công, chủ đầu tư, nhà thầu nhận được sự hỗ trợ, đồng hành của các cấp chính quyền và người dân tỉnh Hà Tĩnh.

Tuy vậy, theo chủ đầu tư, thời gian qua, Hà Tĩnh có mưa nhiều khiến việc thi công có phần khó khăn. Cam kết với Phó thủ tướng, các chủ đầu tư, nhà thầu sẽ tập trung toàn bộ nhân lực, thiết bị, máy móc thi công liên tục, cuốn chiếu "làm tới đâu xong, gọn tới đó".

Qua kiểm tra hiện trường và nghe các đơn vị báo cáo, Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng ghi nhận, biểu dương nỗ lực của tỉnh Hà Tĩnh trong thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, đáp ứng nguồn vật liệu cho các dự án cao tốc.

Ông yêu cầu chủ đầu tư, nhà thầu, đơn vị tư vấn giám sát cần chú trọng chất lượng thi công, không vì tiến độ làm ảnh hưởng chất lượng công trình.

Xây đường găng, bù tiến độ

Trước đó, sáng 8/3, Đoàn kiểm tra số 5 do Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn làm trưởng đoàn đã làm việc tại Tuyên Quang.

Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn kiểm tra tiến độ dự án xây dựng cao tốc Tuyên Quang - Hà Giang đoạn qua tỉnh Tuyên Quang tại nút giao quốc lộ 37.

Chủ tịch UBND tỉnh Tuyên Quang Nguyễn Văn Sơn cho biết, tỉnh đang tập trung tháo gỡ những vướng mắc liên quan đến giải phóng mặt bằng, di dân tái định cư, di dời hạ tầng kỹ thuật, thiếu đất đắp… Tổng giá trị thực hiện lũy kế đến nay là trên 1.341/4.789 tỷ đồng, đạt 28% giá trị hợp đồng. Tỉnh cam kết hoàn thành dự án theo tiến độ được duyệt.

Tại buổi làm việc, Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn yêu cầu UBND tỉnh Tuyên Quang sớm hoàn thành việc giải phóng mặt bằng dự án và bàn giao để thi công trong tháng 3/2025. Phó thủ tướng giao UBND tỉnh chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường làm việc với chủ đầu tư, nhà thầu làm rõ nhu cầu, khối lượng vật liệu còn thiếu, đề xuất mỏ cấp, giải quyết thủ tục cấp mỏ trong tối đa 10 ngày.

Đồng thời, cần làm rõ nguyên nhân gây chậm tiến độ dự án và làm rõ trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị, cá nhân; chỉ đạo chủ đầu tư, nhà thầu xây dựng "đường găng" tiến độ bảo đảm hoàn thành dự án trong năm 2025, có giải pháp bù lại khối lượng đã chậm.

Về phía tỉnh Hà Giang, Phó thủ tướng yêu cầu UBND tỉnh chỉ đạo các đơn vị liên quan đẩy nhanh thủ tục cấp phép khai thác khoáng sản cho 4 mỏ đá, hoàn thành trong tháng 3/2025. Bộ Tài chính khẩn trương trình Thủ tướng cân đối, bố trí bổ sung vốn cho tỉnh Hà Giang để triển khai hoàn thành giai đoạn 1 (27,48km).

Địa phương cần chủ động rà soát nguồn vốn, cân đối bố trí vốn từ ngân sách địa phương và nguồn hợp pháp khác để triển khai dự án, chủ động làm việc với Bộ Tài chính để sớm bố trí vốn cho dự án trong tháng 4/2025...

Các dự án phía Nam tăng tốc, vẫn lo vật liệu

Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông (Ban Giao thông, chủ đầu tư dự án thành phần 1 Vành đai 3 TP.HCM), dự án có 14 gói thầu xây lắp. Trong đó, 10 gói thầu xây lắp chính đang được nhà thầu tăng tốc thi công hạng mục cầu, hầm. Đến nay, sản lượng thực hiện khoảng 30% giá trị xây lắp. Riêng 4 gói thầu phục vụ vận hành, khai thác vẫn đang trong quá trình thẩm định, phê duyệt thiết kế kỹ thuật, dự kiến triển khai quý II/2025.

Dù tiến độ đang đáp ứng theo kế hoạch nhưng tình hình vật liệu cát vẫn đang khá khó khăn. Trong năm 2025, dự án cần khoảng 4,7 triệu m3 cát để thi công, nhưng đến nay mới có 1,55 triệu m3 đưa về công trường.

Được biết, nguồn cung cấp cát cho dự án được các nhà thầu huy động từ các mỏ cát thương mại trong nước, nguồn nhập khẩu từ Campuchia và nguồn cát thương mại từ các mỏ mà 3 địa phương gồm Vĩnh Long, Tiền Giang, Bến Tre phân bổ. Tính đến tháng 2/2025, các tỉnh Vĩnh Long, Tiền Giang, Bến Tre mới cấp phép khai thác được 6 trong tổng số 13 mỏ. Với công suất khai thác của 6 mỏ hiện nay thì chỉ cấp cho dự án tối đa được 2,5 triệu m3, so với nhu cầu 4,7 triệu m3 của năm 2025.

Ban Giao thông đã kiến nghị UBND TP.HCM để đề nghị các địa phương hỗ trợ nâng công suất khai thác các mỏ đang khai thác, đẩy nhanh thủ tục để hoàn thành cấp phép các mỏ còn lại.

Tương tự đối với dự án thành phần 3 đoạn qua Đồng Nai sản lượng đến nay cũng đạt trên 25%. Ban QLDA đầu tư xây dựng công trình giao thông Đồng Nai đang đôn đốc yêu cầu nhà thầu thi công liên tục để bù tiến độ.

Tại dự án thành phần 1A, Vành đai 3 TP.HCM (dài hơn 8km gồm cầu Nhơn Trạch và đường dẫn), tổng sản lượng toàn dự án đạt gần 90%, đang ở khâu hoàn thiện, nỗ lực thông xe vào 30/4 tới.

Căng thẳng nhất là cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, dù các nhà thầu đã tăng cường nhân lực, thiết bị nhưng tiến độ vẫn phải phụ thuộc vào nguồn vật liệu.

Ông Ngô Thế Ân, Giám đốc Ban QLDA đầu tư xây dựng công trình giao thông Đồng Nai cho biết, sau chỉ đạo của Thủ tướng, địa phương đã lập thêm các tổ vận động tuyên truyền nên đến nay mặt bằng bàn giao có nhiều hơn trước. Những ngày qua có thêm hàng trăm hộ dân đồng ý giao đất.

Vì mặt bằng bàn giao chậm nên tiến độ đoạn này mới chỉ đạt 22% khối lượng. Cùng đó, một khó khăn khác cũng đang thiếu 1,6 triệu m3 đất đắp.

Tương tự, ở dự án thành phần 2, sản lượng có tốt hơn khi đạt gần 30% khối lượng. Hiện nay, dự án đang được cung cấp khoảng 1,3 triệu m3 đất nhưng vẫn chưa đáp ứng đủ.

Riêng dự án thành phần 3 qua địa phận tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có chiều dài tuyến 19,5km. Đây là dự án thành phần có tiến độ tốt nhất và dự kiến về đích vào 30/4 tới. Sản lượng dự án thành phần 3 đến nay đã đạt 74% giá trị hợp đồng, đảm bảo theo kế hoạch.

Giải quyết dứt điểm khó khăn, vướng mắc

Trước đó, ngày 6/3, tại Đồng Tháp, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà kiểm tra hiện trường và chủ trì buổi làm việc đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà kiểm tra tình hình thi công các dự án giao thông tại Đồng Tháp ngày 6/3.

Phó thủ tướng nhận định, nguyên nhân nguồn vật liệu cát vẫn gặp khó là do các địa phương thiếu sự quyết liệt, nhất là trong việc thực hiện các thủ tục cấp phép khai thác cho các nhà thầu.

Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc các dự án phải hoàn thành vào năm 2025, Phó thủ tướng chỉ đạo các địa phương tập trung quyết liệt giải quyết dứt điểm khó khăn, vướng mắc liên quan đến thủ tục cấp phép khai thác và khai thác lại đối với các mỏ vật liệu cát, đá được xác định cung ứng cho các dự án cao tốc.

"Đã cam kết là phải thực hiện. Trước ngày 10/3 phải hoàn tất và bàn giao cho các nhà thầu để khai thác, không để các dự án bị chậm tiến độ do thiếu nguồn vật liệu", Phó thủ tướng nhấn mạnh.

Phó thủ tướng giao các Ban quản lý dự án, nhà thầu khẩn trương rà soát, tổng hợp chính xác trữ lượng, công suất khai thác tại các mỏ cát theo tiến độ của từng dự án. Từ đó, kiến nghị với Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường có hướng giải quyết, tháo gỡ khó khăn.

Phó thủ tướng lưu ý các địa phương đối xử công bằng, không ưu ái nhà thầu nào. Các nhà thầu, doanh nghiệp được giao mỏ khai thác phải thực hiện đúng pháp luật và cơ chế đặc thù.

Nhóm phóng viên