Giữ cho trái tim không 'loạn nhịp'

Bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai khám cho một bệnh nhân bị suy tim nặng. Ảnh: Hạnh Dung

Ở trạng thái bình thường, tim đập đều đặn từ 60-100 lần/phút. Khi nhịp tim trở nên quá nhanh, quá chậm hoặc không đều được gọi là rối loạn nhịp tim. Đây là một bệnh lý tim mạch phổ biến, tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí có thể khiến người bệnh bị đột tử.

Bệnh không trừ một ai

Ở tuổi 92, ông H.T.Đ. (ngụ xã An Phước, tỉnh Đồng Nai) thường xuyên phải nhập viện cấp cứu, điều trị vì bệnh tim. Cách đây vài ngày, ông Đ. được đưa vào bệnh viện vì mệt mỏi nhiều, khó thở. Qua thăm khám, bác sĩ chẩn đoán ông Đ. bị suy tim, rung nhĩ mức độ nặng.

Ông Đ. cho biết: “Tôi bị bệnh tim đã nhiều năm nay, nhiều lúc rất mệt mỏi, không thở nổi, đi bệnh viện rất nhiều lần. Lần này là nặng nhất, được con đưa vào bệnh viện cấp cứu rồi nhập viện điều trị luôn”.

Không chỉ những người già mà cả những người trẻ như anh H.D.N. (35 tuổi, ngụ xã An Phước) cũng từng phải nhập viện cấp cứu liên quan đến bệnh rối loạn nhịp tim. Đáng lưu ý, anh N. từng bị ngưng tim 2 lần trong vòng 3h do rung thất, có hội chứng Brugada (một bệnh lý di truyền, có thể dẫn đến đột tử). Rất may, thời điểm bị đột tử, anh N. đang ở bệnh viện nên được bác sĩ cấp cứu kịp thời, qua cơn nguy kịch. Hiện tại, trong cơ thể anh N. đang được đặt một máy tạo nhịp khử rung tim.

Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thị Bích Vân, Trưởng Khoa Nội tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai cho biết: Rối loạn nhịp tim có thể xảy ra thoáng qua hoặc liên tục mỗi ngày. Người bệnh thường có cảm giác hồi hộp, đánh trống ngực, tim đập nhanh, chóng mặt, thậm chí ngất xỉu. Nhiều trường hợp chỉ phát hiện bệnh khi đi khám sức khỏe định kỳ hoặc cấp cứu và được đo điện tim.

Thông thường, nhịp tim sẽ tăng khi gắng sức hoặc sử dụng chất kích thích như: cà phê, rượu bia, thuốc lá. Ngược lại, vận động viên tập luyện thể lực nhiều có thể có nhịp tim lúc nghỉ ngơi dưới 60 lần/phút. Khi tim đập bất thường mà không liên quan đến các yếu tố sinh lý thì là dấu hiệu cảnh báo rối loạn nhịp tim, cần được theo dõi.

Rối loạn nhịp tim không chỉ gây khó chịu mà còn đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh. Khi tim đập quá nhanh hoặc quá chậm, máu bơm lên não không đủ, bệnh nhân sẽ thấy chóng mặt, ngất xỉu. Nếu tình trạng này kéo dài mà không điều trị, tim hoạt động kém hiệu quả dẫn đến suy tim.

Đặc biệt, ở bệnh nhân rung nhĩ (một dạng rối loạn nhịp phổ biến), cục máu đông dễ hình thành trong buồng tim. Khi cục máu đông di chuyển lên não có thể gây đột quỵ não; di chuyển đến động mạch vành sẽ gây nhồi máu cơ tim; đến thận gây tổn thương thận cấp. Một số trường hợp khác còn có thể dẫn tới đột tử, dù là người trẻ tuổi, khỏe mạnh.

Thống kê tại Khoa Nội Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, mỗi ngày có khoảng 10-15 bệnh nhân phải nhập viện điều trị do rối loạn nhịp tim, chiếm 1/4 tổng số ca bệnh toàn khoa. Có những trường hợp nhịp tim đập nhanh lên đến 200 lần/phút nhưng cũng có những trường hợp tim đập rất chậm, chỉ 40 lần/phút.

Để có một trái tim khỏe

Thực tế cho thấy, bệnh rối loạn nhịp tim có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến hơn ở người lớn tuổi do quá trình lão hóa làm chậm hệ thống dẫn truyền điện của tim; ở người uống nhiều rượu, bia.

Ngoài ra, người mắc các bệnh nền như: tăng huyết áp, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, viêm phổi, cường giáp; người thường xuyên lo âu, căng thẳng; người mang gen bệnh lý tim mạch bẩm sinh cũng có nguy cơ cao bị rối loạn nhịp tim.

Tùy thuộc vào mức độ của rối loạn nhịp tim, bác sĩ sẽ có những phương pháp điều trị khác nhau. Với rối loạn nhịp nhẹ, bác sĩ có thể chỉ định thuốc điều hòa nhịp tim hoặc kiểm soát rối loạn lo âu. Khi xuất hiện cơn nhịp nhanh kịch phát gây tụt huyết áp, bệnh nhân sẽ được cấp cứu bằng sốc điện để đưa nhịp tim về bình thường. Một số trường hợp cần thăm dò điện sinh lý và cắt đốt để loại bỏ nguy cơ gây nhịp nhanh.

Đặc biệt, với bệnh nhân bị nhịp tim chậm nặng, gây ngất xỉu sẽ được cấy máy tạo nhịp tim. Bệnh nhân có nguy cơ đột tử do rối loạn nhịp nguy hiểm có thể được cấy máy khử rung tự động.

Từ đầu năm 2025 đến nay, Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai đã thực hiện hơn 30 ca cấy máy tạo nhịp tim. Sau khi được cấy máy tạo nhịp, sức khỏe của các bệnh nhân ổn định, có thể quay lại cuộc sống bình thường.

Bác sĩ Vân khuyến cáo: Để hạn chế nguy cơ rối loạn nhịp tim cũng như các bệnh tim mạch khác, mỗi người cần ăn uống hợp lý, giảm muối, đường, chất béo bão hòa, tăng cường ăn rau xanh, trái cây, ngũ cốc. Tập thể dục đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày. Ngủ đủ giấc, giữ tinh thần thoải mái, hạn chế căng thẳng. Không hút thuốc, hạn chế rượu, bia và chất kích thích. Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt là đo điện tim và siêu âm tim để phát hiện sớm bất thường.

Khi xuất hiện các dấu hiệu như: hồi hộp, tim đập nhanh bất thường, khó thở, mệt mỏi không rõ nguyên nhân, người dân cần đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Hạnh Dung