Giá dầu thấp là ác mộng đối với kinh tế thế giới trong năm 2025?

Theo như thông lệ, giá dầu thấp lẽ ra phải được ngành công nghiệp trên toàn thế giới ăn mừng và xem như một động lực kích thích kinh tế, nhưng thực tế có thể diễn ra theo chiều hướng khác hẳn.

Giá nhiên liệu rẻ hơn thường đồng nghĩa với việc người tiêu dùng có nhiều thu nhập khả dụng hơn, giảm gánh nặng chi phí vận tải cho doanh nghiệp và mang lại lợi ích cho nhiều ngành kinh tế phụ thuộc vào dầu thô.

Mặc dù vậy tại thời điểm năm 2025, quan điểm đơn giản này không còn đúng nữa, chuyên gia về thị trường năng lượng của hãng tin Reuters - ông Robert Rapier nhận xét phương trình kinh tế cổ điển đã thay đổi đáng kể.

Điều này có một số nguyên nhân, đầu tiên là sự sụt giảm giá dầu thô sẽ gây bất lợi cho Mỹ - nền kinh tế lớn nhất thế giới, giữ vai trò động lực cho tăng trưởng toàn cầu.

Việc Mỹ trở thành nước xuất khẩu dầu ròng có nghĩa là giá giảm như hiện nay sẽ tác động tiêu cực đến thương mại, đồng thời là dấu hiệu của khó khăn kinh tế, không giống như trước đây khi giá thấp đồng nghĩa với việc tiết kiệm được chi phí nhập khẩu và tạo động lực tăng trưởng.

Giá dầu giảm mạnh thường bắt nguồn từ suy thoái kinh tế hơn là do nguồn cung năng lượng giá rẻ dồi dào, cho thấy nguy cơ lớn đối với thương mại toàn cầu và tác động đến đầu tư trong lĩnh vực năng lượng.

Việc các công ty năng lượng phân bổ ngân sách cho việc thăm dò và khoan những giếng dầu mới sẽ sớm chấm dứt hoàn toàn nếu xu hướng giảm giá như hiện tại kéo dài trong vài tháng nữa.

Ngành năng lượng là động lực quan trọng thúc đẩy nền kinh tế của bất kỳ quốc gia nào. Đối với nước sản xuất, giá dầu giảm mạnh có thể dẫn đến mất việc làm, giảm doanh thu thuế và tác động xã hội rộng hơn, cho dù vẫn mang lại lợi ích cho một số ngành nhất định.

"Chính vì vậy, lần tới khi ai đó tuyên bố rằng giá dầu giảm là tốt cho nền kinh tế, hãy xem xét bức tranh toàn cảnh kỹ hơn. Vào năm 2005 điều đó có thể đúng, nhưng đến năm 2025, đây đã là tin xấu", chuyên gia Rapier cảnh báo.

Căn cứ vào những gì quan sát thấy, chúng ta cần phải cẩn thận khi sử dụng kịch bản của ngày hôm qua để hiểu về nền kinh tế hôm nay. Thị trường năng lượng quốc tế đã thay đổi đáng kể và vị thế của nước Mỹ cũng không còn như trước.

Giá dầu giảm mạnh mặc dù vẫn có thể giúp giảm bớt căng thẳng, nhưng với vai trò báo trước những gì sẽ diễn ra trong toàn bộ nền kinh tế vĩ mô, đây là dấu hiệu cảnh báo mà nếu bỏ qua sẽ rất nguy hiểm.

Mặc dù vậy, không loại trừ khả năng trong thời gian tới sẽ có những yếu tố gây tác động mạnh lên giá dầu, nếu tình hình xung đột tại Trung Đông tiếp tục căng thẳng, thậm chí phát triển thành chiến tranh, giá "vàng đen" có thể thiết lập đỉnh cao mới.

Việt Dũng

Theo Reuters