Ghi nhận nhiều người trưởng thành mắc sởi

Bệnh nhân sởi điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương - Ảnh: VGP

Điển hình, trường hợp bệnh nhân L.T.S (42 tuổi, ở Yên Bái), khi nằm viện sau mổ sỏi mật tại cơ sở y tế thì bất ngờ xuất hiện triệu chứng sốt cao, phát ban, ho, đau rát họng, viêm phổi, nghi ngờ mắc sởi có biến chứng.

Bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương và được điều trị tích cực, hỗ trợ thở oxy. Hiện, ban sởi đã bay gần hết. Sau 6 ngày điều trị, bệnh nhân cũng đã cắt sốt, tình trạng sức khỏe dần ổn định.

Một bệnh nhân khác (35 tuổi, ở Hà Nội) cũng nhập viện sau khi xuất hiện sốt, ho và tiêu chảy nhiều lần trong gần 1 tuần. Ban đầu, bệnh nhân được chẩn đoán sốt virus và được kê thuốc uống tại nhà.

Tuy nhiên, tình trạng không cải thiện, các triệu chứng ngày càng nặng thêm, đặc biệt là đau họng dữ dội, không ăn uống được. Bệnh nhân có truyền dịch tại nhà. Một ngày sau, xuất hiện ban toàn thân, nghi ngờ sốt xuất huyết nên được gia đình đưa đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.

Tại đây, bệnh nhân được chẩn đoán mắc sởi biến chứng đường ruột với biểu hiện sốt cao, ho khan, ban đỏ toàn thân, mắt sung huyết, tiêu chảy phân lỏng nhiều lần trong ngày. Bệnh nhân đang được điều trị tích cực.

Bệnh nhân N.X.V (46 tuổi, ở Nghệ An) cũng khởi phát sốt cao, ho, đi ngoài phân lỏng nhiều lần. Sau ba ngày tự điều trị tại nhà không thuyên giảm, bệnh nhân nhập Bệnh viện Đa khoa TP Vinh. Tại đây, tình trạng hô hấp xấu đi nhanh chóng, bệnh nhân được chuyển lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh Nghệ An. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân mắc sởi biến chứng hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển (ARDS).

Bệnh nhân được đặt ống nội khí quản, thở máy, tuy nhiên độ bão hòa oxy trong máu rất thấp. Trước diễn biến nguy kịch, bệnh nhân được chuyển tới Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương và ngay lập tức được chỉ định ECMO (hệ thống oxy hóa máu qua màng ngoài cơ).

Bác sĩ Trịnh Thị Lan Hương, Trung tâm Hồi sức tích cực cho biết, bệnh nhân mắc sởi biến chứng hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển là một biến chứng nguy hiểm của sởi. Nếu không được can thiệp kịp thời, ARDS có thể dẫn đến tử vong.

Phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng - Ảnh: VGP/HM

Theo bác sĩ Trịnh Thị Lan Hương, bệnh sởi thường diễn biến qua 3 giai đoạn: Giai đoạn khởi phát kéo dài khoảng 3 đến 5 ngày. Biểu hiện chủ yếu của thời kỳ này là sốt và viêm long. Người bệnh có biểu hiện giống cảm cúm như sốt, ho, chảy mũi, hắt hơi, đỏ mắt, tiêu chảy. Giai đoạn này rất dễ lây lan nhưng khó nhận biết vì chưa xuất hiện ban.

Giai đoạn phát ban (hay thời kỳ sởi mọc): Ban sởi xuất hiện các nốt ban đỏ bắt đầu từ sau tai, gáy sau đó xuất hiện vùng trán, má. Tiếp theo, ban mọc lan dần xuống toàn bộ vùng đầu, mặt, cổ, thân và tứ chi. Người bệnh thường sốt cao, mệt mỏi.

Giai đoạn lui bệnh (hay thời kỳ ban bay): ban mờ dần, để lại vết thâm trên da trước khi hồi phục hoàn toàn. Nguy cơ lây nhiễm và tầm quan trọng của tiêm chủng.

Người chưa tiêm vaccine hoặc không nhớ đã mắc sởi nên tiêm vaccine

Theo BSCKII Nguyễn Nguyên Huyền, Giám đốc Trung tâm Phòng chống dịch, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cảnh báo, việc tiêm đủ hai mũi vaccine sởi là biện pháp phòng ngừa bệnh hiệu quả. Người từng mắc sởi hoặc từng tiêm vaccine sẽ có miễn dich suốt đời.

Người không rõ mình đã từng tiêm hay từng mắc bệnh sởi nên đi tiêm nhắc lại nếu dịch bùng phát. Vaccine sởi là vaccine sống giảm độc lực, chống chỉ định với người bị suy giảm miễn dịch hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch. Với những đối tượng này, cần chủ động phòng tránh bằng cách đeo khẩu trang, hạn chế đến nơi đông người.

Ngoài ra, người lớn cũng nên tiêm nhắc lại, không chỉ để bảo vệ bản thân mà còn để bảo vệ cộng đồng xung quanh…

"Phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng nhằm hạn chế lây lan và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Khi có các biểu hiện như sốt cao, ho, tiêu chảy, phát ban… cần đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị.

Đồng thời, nên cách ly người bệnh, giữ vệ sinh môi trường sống, rửa tay thường xuyên – đây là những biện pháp hiệu quả giúp ngăn ngừa dịch bệnh, Bác sĩ CKII Nguyễn Nguyên Huyền nhấn mạnh.

Chiến dịch tiêm vaccine cho trẻ đạt 96%

Bộ Y tế vừa thông tin, trong tuần 15 (từ 5/4 đến 11/4/2025), cả nước ghi nhận 4.519 trường hợp nghi sởi, giảm 6,3% so với tuần trước (4.822 trường hợp). Tuy nhiên, tính từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước ghi nhận 67.904 ca nghi sởi, trong đó có 7.235 ca dương tính.

Số ca mắc có xu hướng tăng từ tuần 9, chững lại ở tuần 14 và giảm ở tuần 15. Về tình hình địa phương, một số tỉnh, thành ghi nhận số mắc giảm như Nghệ An, TP. Huế, Hà Nội, TP. Đà Nẵng, TPHCM, Đồng Tháp.

Ngược lại, Gia Lai, Lai Châu, Lào Cai lại có số mắc tăng, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số. Đáng lo ngại, đã có 8 ca tử vong liên quan đến sởi được ghi nhận. So với 3 tháng đầu năm 2025, cơ cấu độ tuổi mắc bệnh có sự thay đổi, nhóm 1-10 tuổi giảm, trong khi nhóm dưới 1 tuổi và trên 10 tuổi tăng. Phân tích tình trạng tiêm chủng cho thấy, tỷ lệ mắc sởi cao nhất ở nhóm chưa tiêm (82,8%).

Thời gian vừa qua, chiến dịch tiêm vaccine sởi được triển khai mạnh mẽ, tính đến 7/4/2025 đã tiêm cho 96% đối tượng.

Mặc dù tình hình dịch bệnh có dấu hiệu thuyên giảm, ngành y tế vẫn nhận định còn nhiều thách thức. Một số địa phương chưa đạt tỷ lệ tiêm chủng cao (≥95%) do khó khăn trong việc tiếp cận đối tượng, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa và đô thị lớn. Nhận thức của một bộ phận người dân còn hạn chế, dẫn đến tâm lý e ngại tiêm vaccine. Ngoài ra, số lượng cán bộ y tế cơ sở còn mỏng, gây khó khăn cho công tác triển khai.

Bộ Y tế khuyến cáo Sở Y tế các tỉnh, thành phố tăng cường truyền thông về tình hình dịch và khuyến cáo phòng bệnh. Các cơ sở khám chữa bệnh cần thực hiện tốt việc phân luồng, thu dung, điều trị bệnh nhân và kiểm soát lây nhiễm...

Hiền Minh