Gen Z mê du lịch tự túc

Travel blogger Ngô Trần Hải An du lịch trải nghiệm tại Hà Giang.

Mục đích các chuyến đi này cũng “muôn hình vạn trạng”: Chữa lành, khám phá văn hóa các vùng đất mới, về với thiên nhiên... Được tự do trải nghiệm trên những cung đường, vùng đất mới… là điều đặc biệt hấp dẫn những người mê “xê dịch”.

Đi để mở mang tầm mắt

Lê Mai Anh (sinh viên năm 4, Trường Đại học Swinburne Việt Nam) vừa có chuyến đi 10 ngày tại Singapore. Mai Anh cho biết, trước khi bắt đầu chuyến đi, cô dành thời gian tìm hiểu thông tin trên mạng, đặc biệt là những video chia sẻ kinh nghiệm du lịch quốc đảo Sư tử trên TikTok. Đồng thời, cô tham khảo thêm từ những người quen rồi từ đó lên kế hoạch chi tiết cho chuyến đi của mình.

“Nhờ sự dẫn dắt của người bản địa, tôi đã có cơ hội khám phá những góc cạnh thú vị của thành phố, dạo quanh khu phố Tàu sầm uất, thưởng thức những món ăn đường phố thơm ngon như bún nước dừa cay laksa, bánh mì kaya, mango sago... Ẩm thực Singapore thực sự là một sự pha trộn hài hòa giữa các nền văn hóa Trung Quốc, Malaysia, Ấn Độ, tạo nên sự đa dạng văn hóa ở nơi đây”, Mai Anh nhận xét.

Điều khiến Mai Anh cảm thấy thích thú trong chuyến đi lần này là cơ hội được trải nghiệm cuộc sống thường ngày của người dân Singapore. Thay vì chỉ giới hạn ở những địa điểm du lịch nổi tiếng, Mai Anh đã đến thăm các khu dân cư, thưởng thức các món ăn tại các trung tâm bán hàng rong (hawker center) và dành thời gian tại các công viên địa phương.

“Môi trường sống ở đây rất xanh sạch, người dân được nhà nước khuyến khích vận động bằng cách đi bộ và đạp xe, ngoài ra phương tiện đi lại chủ yếu là tàu điện ngầm, xe buýt. Tôi đã tưởng rằng sẽ rất bất tiện vì phải phụ thuộc vào các phương tiện công cộng, tuy nhiên, hệ thống phương tiện này được thiết kế dày đặc trải rộng khắp đất nước, đủ để đưa người đi đến hầu hết mọi nơi trên hòn đảo, nhanh chóng, cực kỳ tiết kiệm tiền bạc và sức lực”, Mai Anh chia sẻ những ấn tượng của bản thân.

Du lịch tự túc tới nay đã trên 10 lần, Chu Minh Trang (25 tuổi, sống tại Hà Nội) có những chuyến đi trong nước cùng gia đình, bạn bè và nước ngoài, kết hợp với việc xem thần tượng biểu diễn để khám phá con người và văn hóa đất nước ấy. Lần gần đây nhất, tháng 10/2024, Trang cùng mẹ du lịch Bắc Kinh, Trung Quốc. Đây là chuyến đi đầu tiên mà cô lập kế hoạch để dẫn người thân theo cùng.

Trang chia sẻ rằng, để có một chuyến đi tiết kiệm, cô đã lên kế hoạch sớm, bắt đầu từ việc đặt vé máy bay. Việc đặt vé trước đã giúp giảm đáng kể chi phí. Bên cạnh đó, chọn khách sạn gần các điểm du lịch và thuận tiện cho việc di chuyển bằng phương tiện công cộng là một lựa chọn thông minh.

Việc đổi tiền trước khi đi cũng sẽ giúp tiết kiệm chi phí do tỷ giá có thể thuận lợi hơn. Ngoài ra, việc sử dụng các ứng dụng tích điểm, hoàn tiền và theo dõi các chương trình khuyến mãi, mã giảm giá cũng là mẹo hữu ích để tiết kiệm khi mua vé tham quan hay vé máy bay.

“Chuyến đi làm mình nhớ nhất là đến Thượng Hải. Lần đầu mình đi một mình đến một thành phố lấp lánh, có món mì cua lông “đỉnh của chóp”. Một chữ tiếng Trung bẻ đôi mình cũng không biết nhưng mình đi rất tự tin. Mình nhớ nhất kỷ niệm bị lạc tàu và suýt nữa thì trễ chuyến bay.

Lúc mình đang hoang mang cố tìm đúng đường tàu thì có một bạn người Trung Quốc chỉ đường, bạn ấy còn an ủi và cho mình số điện thoại để ra sân bay nếu khó khăn khi nhân viên không nói tiếng Anh hoặc cần hỗ trợ gì thêm. Từ đó, mình đã có thêm một người bạn mới sau chuyến đi lần này”, Trang kể về chuyến đi Thượng Hải.

Tích lũy những trải nghiệm khó quên

Du lịch tự túc còn là cách để mỗi người chữa lành bản thân, kết hợp chiêm nghiệm cuộc sống và hòa mình vào thiên nhiên. Nguyễn Bích Duy (23 tuổi, chuyên viên truyền thông tại một trường mầm non tại TPHCM) đã từng có một năm “gap year” (kỳ nghỉ ngắt quãng một năm sau tốt nghiệp phổ thông hay đại học) để chăm sóc bản thân và “phượt” bằng xe máy trong vòng một tháng từ TPHCM đến TP Huế.

Ngoài khoản tiền tiết kiệm, trong lúc đi phượt, Bích Duy vẫn duy trì công việc online để có thể trang trải thêm một phần chi phí nên khi rủ được một người bạn cùng đi, tổng chi phí mỗi người dao động tầm 6 triệu đồng.

Bích Duy đặt mục tiêu khám phá và tận hưởng vẻ đẹp hoang sơ của những con đường ven biển, thưởng thức thức ăn địa phương và tham quan những điểm đến lịch sử tại khu vực miền Trung. Do đó, cô sắp xếp điểm đến theo vị trí địa lý từ TPHCM - Huế, sao cho thuận tiện đường đi nhất.

“Duy đã tham khảo qua những người bạn làm hướng dẫn viên du lịch và trên mạng xã hội. Di chuyển bằng xe máy cũng giúp Duy tiết kiệm được nhiều chi phí, chỉ cần đảm bảo xe được bảo dưỡng và có khả năng tự xử lý nếu xe có vấn đề dọc đường đi.

Chỗ ở thì sẽ ở nhà người quen nếu có tại các tỉnh khi đến, hoặc đặt trước phòng trên các ứng dụng để tận dụng ưu đãi. Chi phí ăn uống thường không tốn kém, vì Duy sẽ ăn các món ăn ở địa phương, đặc biệt là các thôn, xã mà mình đến”, Bích Duy chia sẻ bí quyết có chuyến đi du lịch với giá cả hợp lý.

Kể về chuyến đi phượt của mình, đã có lần Bích Duy sợ đến thót tim khi di chuyển tại đèo Hải Vân vào buổi tối mưa lớn. “Đèo Hải Vân vốn dĩ khá nguy hiểm với các khúc cua gắt, lần đó Duy đi vào lúc trời tối và mưa lớn, sấm chớp liên tục, sương mù dày đặc cản tầm nhìn nên không thể dùng ứng dụng Google Map.

Ý thức được sự nguy hiểm có thể ảnh hưởng đến tính mạng trong suốt chuyến đi đó đã giúp mình rút ra nhiều bài học cũng như sự trân trọng đối với sự sống trong từng khoảnh khắc”, cô gái trẻ chia sẻ.

Khi được hỏi về lợi ích của du lịch tự túc so với các tour của công ty du lịch, Bích Duy cho hay, có ba từ khóa mà cô tâm đắc “Trải nghiệm - Tự do - Tiết kiệm”.

“Nếu mệt hoặc thích nơi nào, mình có thể ở lại nghỉ ngơi, tận hưởng lâu một chút, không thích thì rời đi. Quan trọng nhất là những trải nghiệm trong chuyến đi đã cho mình nhiều bài học quý về việc tự lập, khả năng giải quyết vấn đề cũng như thấy được những cảnh đẹp tuyệt vời mà nếu đi bằng xe khách sẽ không thể thấy được”, Bích Duy chia sẻ.

Chuyến đi phượt miền Trung đã để lại trong Bích Duy nhiều kỷ niệm đáng nhớ. Ảnh: NVCC

Nên ưu tiên sự an toàn

Du lịch tự túc mang lại nhiều trải nghiệm đặc biệt, giúp mỗi người không chỉ khám phá vẻ đẹp của các điểm đến, mà còn học được nhiều kỹ năng quan trọng như lên kế hoạch, sắp xếp hành lý và tìm kiếm thông tin.

Travel blogger Ngô Trần Hải An (Quỷ Cốc Tử) cho hay, khi đi tự túc, bạn trẻ có thể khám phá các địa phương theo sở thích cá nhân và có thời gian trải nghiệm sâu sắc hơn. Du lịch tự túc còn là cơ hội để trưởng thành, phát triển bản lĩnh và rèn luyện các kỹ năng hữu ích trong công việc sau này.

Theo anh Hải An, bạn trẻ nên chọn những chuyến đi dễ dàng, gần gũi và có nhiều thông tin hỗ trợ. Ví dụ, có thể bắt đầu từ các địa điểm gần trước khi tiến xa hơn. Khi có đủ kinh nghiệm, bạn có thể tham gia các chuyến đi khó hơn, như leo núi để nâng cao kỹ năng và bản lĩnh.

Trên hành trình du lịch tự túc, bạn sẽ gặp gỡ nhiều người bạn mới và có cơ hội chia sẻ, học hỏi từ cộng đồng du lịch. Những đánh giá trên mạng xã hội như TikTok hay YouTube cũng rất hữu ích, nhưng cần phải tham khảo nhiều nguồn để tránh bị ảnh hưởng bởi quan điểm cá nhân của một người.

“An toàn cũng là yếu tố quan trọng, nên khi bạn đi đâu, làm gì cần chia sẻ kế hoạch chuyến đi với người thân và luôn đảm bảo có phương án liên lạc khi gặp sự cố. Ngoài ra, trong suốt chuyến đi, hãy cẩn trọng khi tiếp xúc với người lạ. Nếu ai đó chủ động tiếp xúc quá nhiều với bạn, hãy đề phòng vì họ có thể có mục đích không rõ ràng.

Một mẹo nhỏ là luôn mang theo bật lửa, vì trong trường hợp gặp sự cố, bạn có thể tạo khói để báo hiệu cho người khác giúp đỡ. Cuối cùng, du lịch tự túc ngày nay, đặc biệt là đối với giới trẻ như Gen Z, rất năng động và sáng tạo.

Tuy nhiên, du lịch tự túc cũng cần có trách nhiệm, đặc biệt là trong việc bảo vệ môi trường và hiểu biết văn hóa địa phương. Để có chuyến đi an toàn và ý nghĩa, bạn cần chuẩn bị kỹ càng, trang bị đủ kiến thức và kỹ năng trước khi khởi hành”, travel blogger này nói.

Nguyễn Bích Duy check in cung đường đèo Hải Vân.

Ngoài những điểm lý thú, hấp dẫn của du lịch tự túc, ở góc độ giảng viên, ThS Võ Thành Tâm, Khoa Du lịch, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành nêu một số điều cần lưu ý với bạn trẻ khi tham gia xu hướng này. Thứ nhất, họ có thể chi tiêu quá đà. Giới trẻ chủ động lên lịch, tự do khám phá và trải nghiệm nên sự háo hức tìm đến cái mới dẫn các bạn đi “quá xa” cả nghĩa bóng lẫn nghĩa đen trên cung đường khám phá. Chi phí bỏ ra của chuyến du lịch tự túc chưa chắc đã rẻ hơn các tour do công ty du lịch thiết kế.

Thứ hai, việc trải nghiệm, khám phá đôi lúc cũng khiến bạn trẻ lạc đường, thậm chí bị lừa gạt, rơi vào tình thế nguy hiểm. Ngoài ra, việc không có hướng dẫn viên chuyên nghiệp đi cùng dễ khiến nhiều bạn trẻ có cái nhìn méo mó về điểm đến, hiểu sai về kiến thức, văn hóa, phong tục địa phương hay có những trải nghiệm không mong muốn. Điều này càng tệ hơn khi họ du lịch tự túc ở nước ngoài mà không giỏi ngoại ngữ, chưa tìm hiểu thấu đáo ẩm thực, văn hóa, giờ giấc (tàu, xe, lễ hội), tôn giáo, những điều cấm kỵ…

“Hãy tìm hiểu thật kỹ điểm đến, các lựa chọn trong hành trình, dành thời gian “săn” các “deal” rẻ trên các ứng dụng và từ các OTA. Nên có nhóm bạn đồng hành, hỗ trợ nhau, tham gia vào các hội/nhóm mạng xã hội, các diễn đàn du lịch để liên tục cập nhật tình hình thời tiết, giá cả, trải nghiệm thực tế.

Học đôi chút ngôn ngữ, văn hóa, phong tục, tìm hiểu những điều cấm kỵ của địa phương. Đặc biệt, với thời đại 4.0 thì điện thoại, sạc dự phòng, kết nối mạng, các app tiện ích luôn là bạn đồng hành của các bạn.

Hãy giữ cho mình một tinh thần lạc quan trong chuyến đi, chắc chắn từng chặng đường dài mà ta qua đều để lại kỷ niệm quý giá”, ThS Võ Thành Tâm gửi lời khuyên tới các bạn trẻ.

Thùy Linh