Fed sẽ chưa giảm lãi suất cho dù ông Trump tiếp tục kêu gọi

Giá tiêu dùng chưa phản ánh hết thuế quan

Bộ Lao động Mỹ vừa cho biết, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tại Mỹ tăng với tốc độ hàng tháng là 0,1% trong tháng 5, thấp hơn so với mức tăng 0,2% của tháng 4 và cũng thấp hơn dự báo của các nhà kinh tế là tăng 0,2%. Trong đó chi phí nhà ở tăng 0,3%, chủ yếu là tiền thuê nhà, là động lực chính khiến CPI tăng; trong khi giá xăng giảm 2,6% là yếu tố chủ yếu kéo CPI chỉ tăng 0,1%.

Còn so với cùng kỳ năm trước, CPI tăng 2,4% trong tháng 5 sau khi tăng 2,3% vào tháng 4. Nếu loại bỏ các thành phần thực phẩm và năng lượng dễ biến động, CPI cơ bản tăng với tốc độ hàng tháng là 0,1% trong tháng 5, cũng thấp hơn mức tăng 0,2% của tháng 4; và tăng với tốc độ hàng năm là 2,8%, ngang bằng với mức tăng của tháng 4.

Mặc dù Báo cáo của Bộ Lao động Mỹ cho thấy áp lực giá cơ bản đã giảm trong tháng trước, song theo các nhà kinh tế, lạm phát phản ứng chậm với mức thuế toàn diện của Tổng thống Donald Trump vì hầu hết các nhà bán lẻ vẫn đang bán hàng hóa tích lũy trước khi thuế nhập khẩu có hiệu lực.

Ngoài việc bán hàng tồn kho, các nhà kinh tế cho biết, môi trường cầu không chắc chắn có thể khiến một số doanh nghiệp ngần ngại tăng giá. Bên cạnh đó, lạm phát cũng đang được kiềm chế do giá dịch vụ tăng chậm hơn, bao gồm cả giá vé máy bay giảm.

Tuy nhiên các nhà kinh tế dự kiến lạm phát sẽ tăng nhiệt từ tháng 6 và trong nửa cuối năm và tin rằng các công ty sẽ tăng giá dần dần để tránh cú sốc giá đối với người tiêu dùng và thu hút sự chú ý của Nhà Trắng. Chẳng hạn Walmart vào tháng trước đã cho biết họ sẽ bắt đầu tăng giá vào cuối tháng 5 và tháng 6.

Trên thực tế đã có một số nhóm hàng tăng liên quan đến thuế quan. Chẳng hạn giá các thiết bị gia dụng chính tăng vọt 4,3%, mức tăng lớn nhất kể từ tháng 8/2020, có khả năng phản ánh tác động của đợt thuế thép và nhôm. Trong khi giá đồ chơi tăng vọt 1,3%, mức tăng lớn nhất kể từ tháng 2 năm 2023.

“Báo cáo này là một chỉ báo khác cho thấy, trước khi có thuế quan và bất ổn kinh tế, chúng ta đã đi đúng hướng để lạm phát giảm xuống mức mục tiêu và trở ngại chính đối với tiến trình trong tương lai là giá tăng liên quan đến thuế quan”, Daniel Hornung - Thành viên cấp cao tại MIT cho biết.

Tuy nhiên một số nhà kinh tế hy vọng, bất kỳ đợt tăng lạm phát nào liên quan đến thuế quan sẽ được kiềm chế bằng cách điều chỉnh giá dịch vụ, đặc biệt là tăng trưởng tiền lương. “Nền kinh tế chủ yếu là nền kinh tế của khu vực dịch vụ và chi phí đầu vào lớn nhất là chi phí cho người lao động”, James Knightley - Nhà kinh tế quốc tế trưởng tại ING cho biết. “Thị trường việc làm đang hạ nhiệt ngụ ý rằng điều này cũng sẽ giúp giảm bớt tác động của thuế quan”.

Fed sẽ chưa cắt giảm lãi suất

Ngay sau khi báo cáo giá tiêu dùng của Bộ Lao động Mỹ được công bố, ông Trump đã phát biểu trên mạng xã hội rằng CPI tháng 5 là một con số “tuyệt vời” và tiếp tục kêu gọi Fed giảm lãi suất, lần này là 1 điểm phần trăm. “Fed nên hạ một điểm đầy đủ. Sẽ trả ít lãi suất hơn nhiều cho khoản nợ đến hạn. Thật quan trọng!!!”, ông Trump viết trên Truth Social.

Tuy nhiên theo các nhà kinh tế, việc giá tiêu dùng chưa phản ánh hết tác động của thuế quan và rủi ro lạm phát có thể tăng cao hơn trong thời gian tới chính là nguyên nhân khiến Fed sẽ giữ nguyên lãi suất vào thứ Tư tuần tới.

Hiện Fed đang theo dõi nhiều thước đo lạm phát khác nhau, trong đó Chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) cơ bản đang là thước đo lạm phát ưa thích nhất của Fed. Trong khi các nhà kinh tế ước tính PCE cơ bản sẽ tăng với tốc độ hàng tháng là 0,2% trong tháng 5, cao hơn so với mức tăng 0,1% của tháng 4. Còn so với cùng kỳ năm trước, PCE cơ bản được dự báo sẽ tăng 2,6% trong tháng 5 từ mức 2,5% của tháng 4.

Ấn phẩm Beige Book của Fed vừa được công bố tuần trước đã ghi nhận “các báo cáo rộng rãi về các liên hệ dự kiến chi phí và giá cả sẽ tăng nhanh hơn trong tương lai”.

“Chúng ta có thể thấy lạm phát hàng hóa và lạm phát điện tăng tốc đáng kể vào cuối mùa hè này, cả hai đều đe dọa sẽ duy trì lãi suất ở mức cao trong thời gian dài hơn và làm tăng nguy cơ suy thoái do hậu quả của nó”, Skanda Amarnath - Giám đốc điều hành của Employ America cho biết.

Kết quả cuộc khảo sát do Reuters thực hiện từ 5/6 đến 10/6 cũng cho thấy, có tới 103/105 nhà kinh tế dự báo Fed sẽ giữ nguyên lãi suất trong phạm vi 4,25% - 4,50% tại cuộc họp diễn ra ngày 17-18/6.

Trong khi khoảng 55% các nhà kinh tế (59/105) cho biết, Fed sẽ tiếp tục cắt giảm vào quý tới, nhiều khả năng là vào tháng 9 và phù hợp với giá tương lai lãi suất. Triển vọng đó không thay đổi so với tháng trước.

Hiện thị trường cũng đang đặt cược lần cắt giảm lãi suất đầu tiên trong năm nay của Fed sẽ diễn ra vào tháng 9.

Hà Vy