Fed không 'gióng chuông'

Fed hạ thấp việc rủi ro gia tăng, coi tác động của thuế quan chỉ là tạm thời

Sau phiên họp kéo dài 2 ngày, ông Jerome Powell đã có động thái xoa dịu mối lo ngại về tăng trưởng thấp và nguy cơ lạm phát trở lại do cuộc chiến thương mại quyết liệt của Tổng thống Donald Trump. Thậm chí, ông còn cho rằng, tác động lạm phát của thuế quan có thể chỉ là tạm thời.

“Như tôi đã đề cập, trong một vài trường hợp, lạm phát có thể tự biến mất mà không cần Fed tác động, đặc biệt nếu đó chỉ là tình trạng tạm thời”, ông Powell nói và cho biết, đó là kịch bản cơ bản.

Fed đã giữ nguyên lãi suất quỹ liên bang chuẩn trong kỳ họp thứ hai liên tiếp ở mức 4,25 - 4,5%/năm.

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ kêu gọi hạ lãi suất.

“Sẽ tốt hơn nhiều nếu Fed giảm lãi suất khi thuế quan của Mỹ bắt đầu tác động (nhanh chóng) tới nền kinh tế”, Tổng thống Donald Trump chia sẻ trên mạng xã hội Truth Social.

Theo biểu đồ dot-plot thể hiện kỳ vọng lãi suất của các quan chức Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) - bộ phận hoạch định chính sách của Fed, có 4 thành viên dự đoán lãi suất sẽ không thay đổi trong năm 2025, trong khi cuộc họp tháng 12/2024 chỉ có 1 người đưa ra dự đoán này, nhưng đa số thành viên khác dự đoán sẽ có 2 lần hạ lãi suất. Kỳ vọng lãi suất cho 2 năm tiếp theo không thay đổi, các thành viên FOMC vẫn dự kiến sẽ hạ lãi suất 2 lần trong năm 2026 và một lần vào năm 2027, sau đó ổn định ở mức dài hạn khoảng 3%.

Tuy giữ nguyên lãi suất, nhưng Fed tuyên bố sẽ thu hẹp chương trình thắt chặt định lượng (QT) - chương trình giảm dần lượng trái phiếu nắm giữ trong bảng cân đối kế toán của cơ quan này. Theo đó, Fed sẽ chỉ giảm 5 tỷ USD trái phiếu kho bạc đáo hạn mỗi tháng mà không tái đầu tư, từ mức giảm 25 tỷ USD mỗi tháng trước đó.

Thu hẹp chương trình định lượng đồng nghĩa Fed sẽ giảm bớt mức độ thắt chặt của các điều kiện tài chính, tương đương với một động thái giảm lãi suất gián tiếp. Tuy nhiên, ngân hàng trung ương này giữ nguyên mức trần 35 tỷ USD đối với chứng khoán nợ được đảm bảo bằng thế chấp.

Chủ tịch Fed cho biết, dữ liệu thực tế vẫn cho thấy kinh tế Mỹ đang ổn định. Ông bày tỏ niềm tin rằng, kỳ vọng lạm phát dài hạn vẫn được neo giữ tốt, bất chấp các số liệu bất lợi trong khảo sát của Đại học Michigan. Báo cáo gần đây nhất cho thấy, người tiêu dùng dự đoán giá sẽ tăng với tốc độ hàng năm là 3,9% trong 10 năm tới, mức cao nhất trong hơn 3 thập kỷ qua.

Lập trường của ông Powell đã làm dịu thị trường tài chính. Chỉ số S&P 500 tăng điểm ngay khi người đứng đầu Fed phát biểu, trong khi đó, lợi suất trái phiếu kho bạc giảm, còn cổ phiếu châu Á tăng trong phiên giao dịch sau kỳ họp.

Câu hỏi đặt ra là, thuế quan tác động đến quá trình lạm phát rộng hơn ra sao?

Người đứng đầu Fed thừa nhận, kế hoạch áp thuế quan mạnh mẽ với các đối tác thương mại của Tổng thống Donald Trump đã ảnh hưởng đến dự báo lạm phát và tăng trưởng kinh tế của Fed.

Thuế quan có thể gây áp lực tăng giá cả. Dù vậy, áp lực lạm phát từ thuế quan chỉ là tạm thời và kỳ vọng lạm phát sẽ quay trở lại mức mục tiêu 2% vào cuối năm sau. Trong một số trường hợp, Fed có thể “bỏ qua” mức tăng giá tạm thời, thay vì phản ứng bằng cách tăng lãi suất.

Bà Ellen Meade, giáo sư nghiên cứu kinh tế tại Đại học Duke cho rằng, ông Jerome Powell dường như tập trung vào sự thay đổi ban đầu về mức giá - mức tăng một lần phát sinh từ thuế quan - mà không tập trung vào khả năng thuế quan có thể dẫn đến lạm phát liên tục gia tăng.

Nếu một sai lầm đi kèm với việc mất kiểm soát kỳ vọng lạm phát, hậu quả có thể đặc biệt nghiêm trọng đối với người dân Mỹ. Các chuyên gia kinh tế thường coi kỳ vọng ổn định là điều kiện tiên quyết để kiểm soát tăng trưởng giá. Nếu chúng không được neo giữ, việc đánh bại lạm phát sẽ trở nên khó khăn hơn, dẫn đến thiệt hại nhiều hơn cho thị trường lao động.

Cựu Chủ tịch Fed Paul Volcker từng “nổi tiếng” với việc đẩy Mỹ vào suy thoái đầu những năm 1980 nhằm đưa lạm phát xuống mức thấp nhất.

Anh Quý / Theo báo chí nước ngoài