Động lực phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Lâm Đồng mới sau sáp nhập (Bài cuối)

Bài cuối: Sẵn sàng để kết nối, hội nhập, phát triển

Sau sáp nhập, tỉnh Lâm Đồng mới có nhiều lợi thế với trữ lượng khoáng sản bô xít, titan lớn nhất cả nước. Trong ảnh: Nhà máy Alumin Nhân Cơ, tỉnh Đắk Nông hiện nay

• DỒN SỨC HOÀN THÀNH CÔNG VIỆC, DỰ ÁN TỒN ĐỌNG

Trong khoảng thời gian còn lại trước khi sáp nhập tỉnh, các tỉnh đã chỉ đạo các ngành, địa phương rà soát, đưa ra các giải pháp quyết tâm, quyết liệt hoàn thành nhiệm vụ trọng tâm của cả nhiệm kỳ. Liên quan tới nội dung này, trong buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy 3 tỉnh Lâm Đồng, Đắk Nông và Bình Thuận về việc triển khai Nghị quyết Hội nghị Trung ương 11 (khóa XIII) vào ngày 21/5 tại Đà Lạt, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, đây là điều kiện tiên quyết để đảm bảo cho tỉnh mới sáp nhập phát triển ổn định, không bị kéo lùi bởi các vướng mắc hành chính, pháp lý hay nguồn lực từ trước.

Thống kê tới hết tháng 5/2025, cả 3 địa phương có khoảng gần 600 dự án cấp huyện làm chủ đầu tư với số vốn đầu tư khoảng 9.000 tỷ đồng đang cần đẩy mạnh giải ngân đạt yêu cầu cũng như hoàn tất các thủ tục, hồ sơ liên quan để chuyển tiếp cho đơn vị cấp tỉnh tiếp tục thực hiện xong trước ngày 30/6 (thời điểm kết thúc nhiệm vụ cấp huyện và các xã sáp nhập đi vào hoạt động).

Đây chỉ là một trong rất nhiều công việc cấp bách địa phương phải thực hiện khi các mốc thời gian, khối lượng công việc cần đẩy nhanh tiến độ chỉ còn tính bằng ngày. Tại tỉnh Lâm Đồng, theo báo cáo tình hình thực hiện kế hoạch kinh tế - xã hội tháng 4/2025, bên cạnh những kết quả tích cực đạt được, tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh vẫn gặp nhiều khó khăn, thách thức, như: giải ngân đầu tư công gặp nhiều khó khăn, công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng một số dự án đầu tư công còn chậm. Trong đó, tổng thu ngân sách nhà nước đến ngày 30/4 là 5.375 tỷ đồng bằng 39% dự toán Trung ương, 37% dự toán địa phương và bằng 109% so cùng kỳ; tổng số vốn giải ngân kế hoạch năm 2025 và năm 2024 kéo dài sang năm 2025 chỉ mới đạt 838 tỷ đồng/9.340,214 tỷ đồng, đạt 9% kế hoạch (cao hơn 0,4% so với cùng kỳ).

Mặt khác, đối với các công trình trọng điểm đang được triển khai trên địa bàn, Tỉnh ủy, UBND tỉnh và các đơn vị có liên quan triển khai nhiều giải pháp tháo gỡ các khó khăn, để đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Trong đó, tuyến đường bộ cao tốc Tân Phú - Bảo Lộc và Bảo Lộc - Liên Khương đã được UBND tỉnh phê duyệt dự án đầu tư, tiếp tục triển khai các công tác giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án khu dân cư phục vụ tái định cư. Đến nay, có 5 dự án đã hoàn thành thủ tục và triển khai các hoạt động đầu tư xây dựng; 9 dự án đang thực hiện thủ tục.

Cùng với đó, UBND tỉnh Lâm Đồng đã và đang tập trung triển khai thực hiện quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ. Trong đó, địa phương đã tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, nhất là các dự án, công trình trọng điểm, đặt quyết tâm phấn đấu đến ngày 30/6 đạt 60% các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra, nhất là chỉ tiêu về tăng trưởng, thu ngân sách, giải ngân vốn đầu tư công.

Đồng thời, UBND tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo các cơ quan, đơn vị hoàn thành việc sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã, cấp tỉnh và xác định đây là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, bảo đảm không để ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan, tổ chức, đơn vị. Song song đó, các đơn vị có trách nhiệm tổ chức thống kê, rà soát, công tác quản lý, sử dụng tài sản công để có phương án sử dụng hiệu quả, nhất là tài sản của các cơ quan, đơn vị sau sắp xếp, hợp nhất, tránh lãng phí nguồn lực.

• NHIỀU ĐỊNH HƯỚNG LỚN ĐỂ PHÁT TRIỂN TỈNH MỚI

Theo Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng Y Thanh Hà Niê Kđăm, một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất, cấp bách hiện nay lãnh đạo 3 tỉnh Lâm Đồng, Bình Thuận, Đắk Nông đang thực hiện là tiến hành tổ chức nhiều cuộc họp quan trọng lấy ý kiến, trong đó có các hội thảo góp ý từ các chuyên gia, trí thức, nhà khoa học... để hoàn thiện dự thảo Văn kiện trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng mới, nhiệm kỳ 2025 - 2030 trong thời gian tới.

Dự thảo Văn kiện được xây dựng trên tinh thần "không gian phát triển mở rộng" của 3 tỉnh sau sáp nhập. Ngoài nhiệm vụ chung, Thường trực Tỉnh ủy 3 tỉnh xác định các khâu đột phá trong các lĩnh vực kinh tế, đầu tư, du lịch; đồng thời cần phát huy nội lực, kiến tạo để tạo ra luồng gió mới. Do đó, những mục tiêu lớn về phát triển kinh tế - xã hội phải phù hợp với mục tiêu theo Quyết định 1727, 17012 của Thủ tướng Chính phủ và Nghị quyết 233 của Bộ Chính trị, định hướng phát triển của Trung ương, kế thừa những thành quả của nghị quyết Đảng bộ 3 tỉnh giai đoạn đoạn vừa qua.

Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Trần Hồng Thái nhận định, sau sáp nhập, tỉnh Lâm Đồng mới sẽ có lợi thế đáng kể trong kết nối các trung tâm phát triển. Tỉnh mới sẽ là trung tâm du lịch và nông nghiệp công nghệ cao, khu vực khai thác tài nguyên khoáng sản cùng hệ thống cảng biển, năng lượng tái tạo và du lịch biển. Và trong không gian mở rộng, trục phát triển kinh tế chiến lược Đông - Tây của tỉnh mới có điều kiện thuận lợi cho việc quy hoạch và phát triển hệ thống giao thông liên vùng một cách đồng bộ, hiệu quả, giúp tận dụng tối đa những lợi thế này để phát triển đa ngành, từ du lịch, nông nghiệp, công nghiệp chế biến đến năng lượng sạch.

Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận Đỗ Hữu Huy cho rằng, tỉnh Lâm Đồng sau sáp nhập sẽ là tỉnh có nguồn tài nguyên khoáng sản là bauxite, titan lớn nhất cả nước, các khu công nghiệp lớn với lợi thế lớn nằm gần trung tâm phát triển kinh tế TP Hồ Chí Minh nên có nhiều lợi thế. Và để thúc đẩy kinh tế phát triển trong nhiệm kỳ tới, cần định hình và đẩy mạnh khai thác, chế biến sâu và thu hút các nhà đầu tư, các dự án năng lượng tái tạo và xuất khẩu hàng hóa chất lượng cao. Những cơ hội này chắc chắn sẽ tạo ra một tương lai phát triển bền vững cho người dân và doanh nghiệp tại địa phương.

Trong khi đó, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông Hồ Văn Mười góp ý, ngoài các mục tiêu nâng cấp hạ tầng giao thông, đầu tư mạnh cho khoa học, công nghệ là giải pháp trọng điểm trong nhiệm kỳ 2025 - 2030 thì để phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế sẵn có, cần thêm nhiều các giải pháp, quy hoạch đột phá khác. Đặc biệt trong lĩnh vực logistics là ngành dịch vụ được ví như “mạch máu” của nền kinh tế, tỉnh Lâm Đồng mới trong định hướng phát triển kinh tế cần đề xuất bổ sung quy hoạch xây dựng cảng cạn (gần trung tâm Đà Lạt, sân bay quốc tế Liên Khương) giúp ưu đãi về thuế quan, kết nối vận chuyển thuận lợi các sản phẩm nông nghiệp, khoáng sản ở các khu vực trung tâm tới các cảng biển hiện hữu. Song song đó, với thế mạnh ngành Du lịch "không khói", đặc biệt là tại Đà Lạt và Phan Thiết thì chiến lược phát triển kinh tế đêm phải có quy hoạch, đề án để thực sự đánh thức được mô hình này.

Lãnh đạo 3 tỉnh trong những cuộc họp gần đây cũng thống nhất cao các nội dung kiến nghị Chính phủ, Bộ Tài chính, các bộ, ban, ngành Trung ương quan tâm tham mưu xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội đối với các nhóm tỉnh đặc thù như Lâm Đồng. Tỉnh Lâm Đồng mới cũng đề nghị Trung ương cho cơ chế, chính sách thông thoáng trong phê duyệt các dự án, kêu gọi đầu tư... hoặc có chính sách, cơ chế đặc thù tài chính - ngân sách cho phép tỉnh giữ lại tối thiểu 50% nguồn thu từ tài nguyên khoáng sản và năng lượng để tái đầu tư hạ tầng.

Nguyên do là tỉnh Lâm Đồng mới có diện tích rộng nhất cả nước, tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số cao, đóng góp ngân sách hạn chế nhưng có tiềm năng tài nguyên đất đai canh tác, trữ lượng khoáng sản lớn... Các cơ chế đặc thù, thông thoáng nếu được Trung ương, Chính phủ đồng ý về mặt chủ trương sẽ giúp địa phương tạo đòn bẩy để tỉnh mới phát triển mạnh mẽ, phát huy các nội lực, đóng góp hiệu quả cho ngân sách nhà nước và vươn lên thành tỉnh phát triển khá của cả nước.

Với vị thế là địa phương có diện tích lớn nhất nước, tổng GRDP đứng thứ 10, lãnh đạo 3 tỉnh Lâm Đồng, Bình Thuận, Đắk Nông tin tưởng, đặt kỳ vọng tỉnh Lâm Đồng mới cùng các tỉnh, thành sau sáp nhập cả nước chính thức bước vào “giai đoạn bứt tốc về đích” của nhiệm kỳ với niềm tin và khí thế mới, sẵn sàng tâm thế tiến vào “Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.

CHÍNH THÀNH - HOÀNG SA