Đơn thuốc điện tử: Từ chính sách đến cuộc sống

Lộ trình này được cụ thể hóa trong Thông tư 26/2025/TT-BYT quy định về đơn thuốc và việc kê đơn thuốc hóa dược, sinh phẩm trong điều trị ngoại trú tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Đây không chỉ là một chính sách hành chính mà còn là một cuộc cách mạng trong chăm sóc sức khỏe, hướng tới sự minh bạch, an toàn và tiện lợi cho người dân.

Kiểm soát chặt chẽ, giảm lạm dụng thuốc: Vì sức khỏe cộng đồng

Theo Thông tư 26/2025/TT-BYT, việc kê đơn thuốc bằng hình thức điện tử sẽ được triển khai theo hai giai đoạn. Trước ngày 1/10/2025 các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có hình thức tổ chức là bệnh viện phải thực hiện việc kê đơn thuốc bằng hình thức điện tử. Tất cả các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh khác phải thực hiện việc kê đơn thuốc bằng hình thức điện tử trước ngày 1/1/2026.

Lộ trình này thể hiện quyết tâm của Bộ Y tế trong việc số hóa toàn diện quy trình kê đơn thuốc, tạo nền tảng vững chắc cho hệ thống y tế thông minh trong tương lai.

Theo TS.BS. Vương Ánh Dương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), một trong những lợi ích nổi bật khi triển khai đơn thuốc điện tử là khả năng kết nối liên thông giữa hệ thống kê đơn và hệ thống bán thuốc. Điều này cho phép kiểm soát chặt chẽ việc bán thuốc theo đơn đã kê trong hệ thống. Mọi đơn thuốc, loại thuốc được bán ra đều có thể được theo dõi, giúp phát hiện kịp thời các trường hợp bán sai hoặc lạm dụng thuốc.

TS.BS. Vương Ánh Dương nhấn mạnh: "Đây là bước tiến rất lớn trong kiểm soát tình trạng bán thuốc không theo đơn, đặc biệt là thuốc kháng sinh. Việc kết nối liên thông giữa Hệ thống kê đơn thuốc điện tử và Hệ thống Quản lý Dược quốc gia là một trong những giải pháp then chốt để nâng cao hiệu quả giám sát sử dụng thuốc".

Khi tất cả đơn thuốc được cập nhật đồng bộ, cơ quan quản lý có thể phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi lạm dụng thuốc, kê đơn sai quy định hoặc bán thuốc khi không có đơn.

Bên cạnh đó, Thông tư 26 cũng cụ thể hóa nguyên tắc "chỉ kê thuốc khi thật sự cần thiết" được quy định tại Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023. Người kê đơn phải căn cứ trên chẩn đoán bệnh, tình trạng bệnh của người bệnh và các tài liệu quy định để chỉ định thuốc an toàn, hợp lý và hiệu quả, tránh tình trạng lạm dụng thuốc không cần thiết.

Tiện ích cho người bệnh, hiệu quả cho quản lý

Một điểm đột phá khác của Thông tư 26 là yêu cầu tích hợp số định danh cá nhân vào đơn thuốc. Đây là bước tiến quan trọng nhằm đồng bộ hóa dữ liệu y tế với hệ thống cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư, thể hiện tinh thần của Đề án 06 của Chính phủ. Khi người dân sử dụng số định danh cá nhân, nhiều thông tin hành chính như họ tên, ngày sinh, giới tính, địa chỉ… sẽ được tự động hiển thị trên hệ thống, giúp giảm thời gian kê đơn, hạn chế sai sót và đơn giản hóa thủ tục cho cả người bệnh và nhân viên y tế. Về lâu dài, đây là nền tảng quan trọng để xây dựng hồ sơ sức khỏe điện tử thống nhất, phục vụ tốt hơn cho việc chăm sóc sức khỏe liên tục và quản lý thông tin y tế của người dân.

Đối với người dân, việc sử dụng mã QR trên đơn thuốc điện tử mang lại nhiều tiện ích vượt trội. Người bệnh có thể dễ dàng tra cứu thông tin về loại thuốc, liều dùng, hướng dẫn sử dụng và lịch sử điều trị. Đây là một công cụ hữu ích, giúp người bệnh chủ động theo dõi quá trình dùng thuốc của mình, góp phần tăng tính minh bạch và an toàn trong sử dụng thuốc.

Ngoài ra, Thông tư 26 cũng yêu cầu người kê đơn cần ghi rõ số lượng sử dụng mỗi lần, số lần sử dụng trong ngày, và số ngày sử dụng thuốc cho người bệnh, giúp người bệnh hiểu rõ hơn về phác đồ điều trị của mình.

Bộ Y tế cho biết, trong thời gian tới, Bộ sẽ tăng cường hỗ trợ kỹ thuật, cập nhật phần mềm, đặc biệt ưu tiên hướng dẫn tuyến y tế cơ sở để đảm bảo mọi cơ sở khám, chữa bệnh đều có thể triển khai hiệu quả.

Việc triển khai đơn thuốc điện tử không chỉ là một chính sách quản lý mà còn là một bước chuyển mình quan trọng trong chuyển đổi nhận thức người dân về việc khám chữa bệnh. Thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào đơn thuốc giấy, người dân sẽ dần làm quen với việc tiếp cận thông tin sức khỏe một cách minh bạch, chủ động hơn. Sự tiện lợi của đơn thuốc điện tử, cùng với khả năng kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng thuốc, sẽ góp phần nâng cao ý thức tuân thủ điều trị và giảm thiểu tình trạng tự ý dùng thuốc, đặc biệt là kháng sinh. Đây là một bước tiến lớn, đặt nền móng cho một hệ thống y tế hiện đại, hiệu quả và lấy người bệnh làm trung tâm.

H.Thanh